Hatay hemoglobinopati tanı, kontrol ve eğitim merkezi'nin çalışmalarının kesitsel değerlendirilmesi
Amaç: Hatay Halk Sağlığı Müdürlüğü Hemoglobinopati Tanı, Kontrol ve Eğitim Merkezi (HETKEM)in çalışmalarını değerlendirmek ve hemoglobinopati durumunu saptamaktır. Gereç ve Yöntem: 01-30 Kasım 2013 tarihleri arasındaki bir aylık sürede Hatay Hemoglobinopati Tanı, Kontrol ve Eğitim Merkezi laboratuvarına başvuran 1477 kişinin kanları otomatik HPLC sistemile çalışan Bio-Rad Variant cihazı ile analiz edilerek incelenmiş, merkezin diğer çalışma kayıtları da gözden geçirilmiştir. Bulgular: 70 kişide Beta talasemi taşıyıcılığı (%4.7), 65 kişide de Orak Hücre Anemisi taşıyıcılığı (%4.4) saptanmıştır. Birer kişide HbD Los Angeles, HbC, Delta- Beta Talasemi tipi hemoglobinopati tespit edilmiştir. Hemoglobinopatili doğum açısından 22 riskli gebelik tespit edilmiş, prenatal tanıya gönderilenlerden ikisinin gebeliği sonlandırılmıştır. İkadet Orak Hücre Anemisi hastası çocuk doğmuştur. Sonuç: HETKEMin çalışmaları Hatayda hemoglobinopatilerin kontrolü bakımından oldukça önemlidir. Bu çalışmada, beta talasemi taşıyıcılığı sıklığı Türkiye ortalaması ve bölge değerleri ile uyumlu ancak orak hücre anemisi taşıyıcılığı sıklığı beklenenden düşük bulunmuştur.
A cross-sectional evaluation of the studies of Hatay hemoglobinopathy diagnosis, control and counseling center
Objective: To assess the studies of Hemoglobinopathy Diagnosis,Control and Counseling center (HETKEM),Directory of Public Health Hatay and to determine the hemoglobinopathy status. Materials and Methods: Hemoglobin analyses of 1477 persons admitted to HETKEM were performed by Bio-Rad variant working with automatic High Performance Liquid Chromatograpy (HPLC) system and were evaluated between November 1st- November 30th 2013. In addition reports of other studies of HETKEM for a period of one month were surveyed. Results: 70 people (%4.7) were found to have Beta thalassemia trait and 65 people had (%4.4) sickle cell anemia trait. Moreover one of each of Hb variant traits, HbD Los Angeles, HbC, Delta beta talasemi were detected. 22 pregnancies with high risk of hemoglobinopathy were detected and referred to prenatal diagnosis and two of the pregnancies were terminated. Two infants were born to have sickle cell anemia. Conclusions: Studies of HETKEM are of the utmost importance for control of hemoglobinopthies in Hatay.In this study prevalance of beta thalassemia trait was in accordance with the region and Turkey avarages but prevalance of sickle cell anemia trait was lower then expected.
___
- 1. Canatan D. Dünyada ve Türkiyede Hemoglobinopati Kontrol Programı. Uluslararası 6. Talasemi Kongresi ve Yaz Okulu Kurs Kitabı içinde. Antalya, 2013: 13-19.
- 2.SarperT.C. Sağlık Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürlüğü.Hemoglobinopati Kontrol Programı. Canatan D, Aydınok Y (ed). Talasemi ve Hemoglobinopatiler Tanı ve Tedavi içinde. Antalya, 2007: 29
- 3.http://hatay.hsm.saglik.gov.tr/uploads/Hatay- hemoglobinopati-kontrol-stratejisi-ve- eylem-plani.pdf. Erişim tarihi 26.3.2014
- 4.Arcasoy A, Canatan D, Köse R, Üstündağ M. Hemoglobinopati ve Talasemi Önlem- Tanı-Tedavi içinde. Ulusal Hemoglobinopati Konseyi. Sağlık Bakanlığı, 2. Baskı,Antalya 2003: 39- 40
- 5.Tunç B, Timur İ.H. Tarama programları ve yöntemleri http://www.talasemifederasyonu.org.tr/pdf/tani/ cansinTedavi-5.pdf. Erişim tarihi: 22.3.2014
- 6.Aydınok Y. Talasemi Merkezlerinde Tanıya Yönelik Kullanılan Yöntemler. www.talasemifederasyonu.org.tr/pdf/ tanikursu/taniyayönelik.pdf. Erişim tarihi: 20.3,2014
- 7.Kılınç M, Koçak F, Yüreğir G. Aksoy K. İçel ilinde orak hücre anemisi ve Beta Talasemi taşıyıcılık sıklığı. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1999;24: 62-5.
- 8.Yapıcı G, Tosun Aksöz F, Kızılok Atakan. Frequency of Carriers for beta Thalassemia and Sickle Cell trait in Mersin. Mersinde Beta Talasemi ve Orak Hücre Taşıyıcılığı Sıklığı. AJCI 2007, 1(4):255-59
- 9.Tahiroğlu M. Hatay Samandağ Yöresindeki Liselerde Hemoglobinopati Tiplendirmesi ve Bilgilendirilmesi Çalışması. http://library.cu.edu.tr/tezler/ 7703.pdf. Erişim tarihi: 26.3.2014
- 10.Arpacı A. Antakya yöresinde beta talasemik gen sıklığı ve mutasyonların genamplifikasyon yöntemi ile saptanması. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Uzmanlık Tezi, 1991.
- 11.Yüreğir GT, Donma O, Dikmen N, İspir T, Çınar M. Population studies of hemoglobin S and other variants in Çukurova. The southern part of Turkey. Acta Haemotol 1987; 50:757-765.
- 12.Gali E, Polat G, Doğdu Ö,Akgöl M, Parlar A, Yüreğir G. Hatay ilinde evlilik öncesi hemoglobinopati taraması sonuçlarının değerlendirilmesi. MEÜ Tıp Fak Dergisi 2001; 3:305-10
- Sarper.N, Şenkal V, Güray F, Şahin Ö, Bayram J. Premarital hemoglobinopathy screening in Kocaeli, Turkey: a crowded industrial center on the North coast of Marmara Sea. Marmara denizinin kuzey kıyısında kalabalık bir endüstri merkezi olan Kocaelide evlilik öncesi hemoglobinopati taraması. Turk J Hematol 2009; 26: 62-6