Gebelerin pasif içiciliğin fetüs ve yenidoğan sağlığına etkileri konusundaki bilgileri
Araştırma, gebelerin sigara kullanımı ya da maruz kalma durumlarını ve pasif içiciliğin fetüs ve yenidoğan sağlığına etkileri konusundaki bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla, tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini 130 gebe oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem seçimine gidilmeyerek, görüşmeyi kabul eden tüm gebelere ulaşılmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan 23 soruluk anket formu ve 15 maddelik gebelik döneminde pasif içiciliğin fetüs ve yenidoğan sağlığına etkisine yönelik bilgi formu ile gebelerden yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Veriler sayı-yüzde dağılımı ve ki-kare testi ile değerlendirilmiştir. Gebelerin %33,1i 25-29 yaş arasında, %37,7si lise mezunu ve %82,3ünün geliri gidere denk olduğu saptanmıştır. Gebelerin %41,5inin ikinci gebeliği olduğu ve %47,7sinin gebeliğinin 3. trimestırında olduğu belirlenmiştir. Gebelerin %20,8inin sigara içtiği, sigara kullananların %92,5inin 1-9 adet sigara içtiği, %49,5inin sigara içmediği halde sigara dumanına maruz kaldığı ve %59,2sinin evinde sigara içildiği belirlenmiştir. Gebelerin çoğu (%86,9) doğum öncesi bakım hizmetleri kapsamında sigara dumanının etkileri konusunda bilgi almıştır. Gebelerin %64,6sı pasif içicilik kavramını doğru olarak tanımlarken, %56,9u pasif içiciliğin zararının aktif içicilik kadar etkili olduğunu belirtmiştir. Gebelikte pasif içiciliğin fetüs ve yenidoğan sağlığına etkilerine yönelik bilgi puan ortalaması 8,28±3.12 ve gebelerin %62,3ünün yeterli bilgi düzeyine sahip olduğu görülmüştür. Eğitim durumu, gelir düzeyi, sigara kullanımı / maruz kalma durumu, evinde sigara içen birey varlığı ve pasif içiciliğin aktif içicilik kadar etkili olduğunu bilme durumu ile bilgi düzeyleri arasında anlamlı fark saptanmıştır (p
The knowledge of pregnant women about the effects of passive smoking on fetus and newborn health
The research is a descriptive study conducted in order to determine the smoking / smoke exposure status of pregnant women and their level of knowledge about the effects of passive smoking on fetus and newborn health. The population of the study consisted of 130 pregnant women. In the study, all pregnant women who accepted to participate were included without sampling. Data were collected by conducting a face to face interview using a 23 item questionnaire and 15 item knowledge form about the effects of passive smoking on fetus and newborn health developed by the researchers. The data were evaluated by percentage distribution and chi-square tests. Of the pregnant women, 33.1% were in the 25-29 age group, 37.7% were high school graduates and 82.3% had equal levels of income and expenses. It was determined that 41.5% of the pregnant women had their second pregnancy and 47.7% were in the third trimester of their pregnancy. Among the pregnant women, 20.8% were smokers, %92.5 of the smokers stated smoking 1-9 cigarettes a day, %49.5 were exposed to smoke even though they were non-smokers and smoking was allowed in the households of 59.2% of the pregnant women. Most of the pregnant women (86.9%) were informed about the effects of cigarette smoking in the prenatal care services. While 64.6% of the pregnant women correctly defined passive smoking, 56.9% stated that the harm of passive smoking is as much as active smoking. It was found that the knowledge score mean about the effect of passive smoking on fetus and newborn health was 8,28±3.12 and 62.3% of the pregnant women had sufficient knowledge level. It was determined that there was a significant difference between education, income level, smoking / exposure status, smokers at home, knowledge about the harm of passive smoking versus active smoking and the knowledge levels of the women (p<0.05). These results showed that smoking / smoking exposure status of the pregnant women was a common health problem. At the same time, it was observed that knowledge levels about the effects of passive smoking on fetus and newborn health of pregnant women was not at expected levels.
___
- 1.Altıparmak S, Altıparmak O, Avcı HD. Manisada gebelikte sigara kullanımı; yarı kentsel alan örneği. Tur Toraks Der 2009; 10:20-5.
- 2.Temel O, Coşkun AŞ, Gök Ş, Çelik P, Yorgancıoğlu A. Sağlık çalışanlarında, aktif ve pasif sigara içicilerde nikotin etkilenim düzeyleri. Tur Toraks Der 2009; 11:107-11.
- 3.Küresel yetişkin tütün araştırması-2008. http://www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 20 Aralık 2009.
- 4.Özyurt BC. Manisada kırsal bir bölgedeki ilkokul çocuklarında pasif sigara içicilik maruziyetinin değerlendirilmesi. Tur Toraks Der. 2009;10:155- 61.
- 5.Boyacı H, Büyükgöze B, Başyiğit İ, Yıldız F, Ilgazlı A, Duman C. Fetustaki sigara dumanı maruziyetinin kord kanı kotinin düzeyi ile değerlendirilmesi. Tur Toraks Der 2006;7(2):115-9.
- 6.Uskun E. Pasif içicilik. STED 2000; 9: 420-1. Boztaş G, Aslan D, Bilir N. Çevresel sigara dumanından etkilenim ve çocuklar. STED 2006; 15(5): 75-8.
- 7.Özyardımcı N. Sigara ve sağlık. Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi; 2002.
- 9. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Smoking during pregnancy United States, 1990- 2002. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2004; 8: 911-5.
- 10. Semiz O, Sözeri C, Cevahir R, Şahin S, Kılıçoğlu SS. Sakaryada bir sağlık kuruluşuna başvuran gebelerin sigara içme durumlarıyla ilgili bazı özellikler. STED 2006; 15(8):149-52.
- 11. Keskinoğlu P, Aksakoğlu G. Pasif sigara içiciliğinin çocuklarda solunum sistemi üzerindeki etkileri. Türk Ped Arş 2007; 42: 136-41.
- 12. Hofhuis W, Jongste JC, Merkus PJ. Adverse health effects of prenatal and postnatal tobacco smoke exposure on children. Arch Dis Child 2003; 88: 1086-90.
- 13. Kutlu R. Aktif ve pasif sigara içiciliğinin gebelik ve fetüs üzerine etkileri. Prev Med Bull 2008; 7(5): 445-8.
- 14. Doğu S, Ergin AB. Gebe Kadınların sigara kullanımını etkileyen faktörler ve gebelikteki zararlarına ilişkin bilgileri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2008;1(1):26- 39.
- 15. Bilir N. Sigara ve üreme sağlığı. 3. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi (Kongre Kitabı). Ankara: 20-23 Nisan 2003.
- 16. Terzioğlu F, Yücel Ç. Sigaranın gebelik ve bebek sağlığına etkileri. Sağlıcakla Aylık Sağlık Dergisi 5: 10-5.
- 17. DiFranza JR, Aligne CA, Weitzman M. Prenatal and postnatal environmental tobacco smoke exposure and children health. Pediatrics 2004; 113:1007-15.
- 18. Peat JK, Keena V, Harakeh Z, Marks G. Parental smoking and respiratory tract infections in children. Paediatr Respir Rev 2001; 2:207-13.
- 19. Kaşıkçı SD, Koç K, Aslan Z, Türker S, İhtiyar N, Yalçın EG. Özel bir sağlık kuruluşuna başvuran sigara kullanan gebe kadınlarda sigara kullanımının anne ve bebek sağlığı üzerine etkileri ile ilgili bilgi düzeylerinin ölçülmesi. http://www.acibademhemsirelik.com/ bilimsel_calisma/sigara%20poster.pdf Erişim tarihi: 11.09.2013.
- 20. Kesgin MT. Çocukların sigaranın zararlarından korunması: halk sağlığı hemşiresi ve öncelikli sorumluluklar. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi (2012); 90-6.
- 21. Aktaş S, Güler H. Gebelik boyunca sigara içiminin perinatal dönemde anne ve yenidoğan sağlığı üzerine etkisi. STED 2010; 19(3): 100-7.
- 22. Doğu S, Koç K, Aslan Z, Türker S, İhtiyar N. Özel bir sağlık kuruluşuna başvuran gebe kadınlarda sigara kullanımı ile ilgili verilen eğitimin anne bebek sağlığı üzerine etkileri ile ilgili bilgi düzeylerinin ölçülmesi. 2011.. http://www.acibademhemsirelik.com/e- dergi/54/docs/bilimsel1-54.pdf Erişim tarihi:11.09.2013.
- 23. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması-2003. Hacettepe Nüfus Etütleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
- 24. Türkiye Nüfus Ve Sağlık Araştırması-2008. Hacettepe Nüfus Etütleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
- 25. Yeltekin SY, Karasimav D, Yalçın SS. Gümüşdere Sağlık Ocağı'nda pasif sigara maruziyetinin doğum ağırlığı üzerine etkisi. STED 2005; 14(4): 90-3.
- 26. Eğri M, Ercan C, Genç M, Güneş G, Ilgar M, Karaoğlu L ve ark. Malatyada yaşayan gebelerde sigara içme düzeyi ve etkileyen faktörler. IX. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi (Kongre Kitabı). 3-6 Kasım 2004. Ankara, s. 242, Bildiri No: 35.
- 27. Şahin F, Ayrancı U, Özdamar K, Yazıcıoğlu S. Yenidoğan ölçümleri üzerine annenin sigara içmesinin etkileri. 5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi (Kongre Kitabı). 20-23 Nisan 2005. Ankara, s. 274, Bildiri No:115.
- 28. Uskun E. Pasif içicilik. STED 2000; 9:420-1.
- 29. Bülbül SH, Ceyhun AG. Pasif sigara içiciliği. Türk Aile Hek Derg 2006; 10(3): 123-128.
- 30. Karatay G. Kars ili 4 nolu sağlık ocağına kayıtlı 0-6 yaş aralığındaki bebek ve çocuklarda pasif sigara dumanı maruziyetinin belirlenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008, 12(2):31-8.
- 31. Demirkaya OB. Gebelikte Sigara içiminin plesenta ve yenidoğan üzerine etkileri. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıpta Uzmanlık Programı Uzmanlık Tezi. İstanbul, 2004.
- 32. Kublay G, Terzioğlu F, Karatay G. Gebelik ve sigara. Sağlık Bakanlığı Yayını, Ankara, 2008.
- 33. Grange G, Vayssiere C, Borgne A, et al. Description of tobacco addiction in pregnant women. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2005;120:146-51.