Orta Ergenlik Dönemi Lise Öğrencilerinin Sportif Rekreasyon Aktivitelerine İlişkin Sağlık İnançlarının İncelenmesi
Bu araştırmanın amacı orta ergenlik dönemi lise öğrencilerinin rekreasyon aktivitelerine ilişkin sağlık inançlarının incelenmesidir. Bu çalışmada, araştırma verileri 2020-2021 akademik yılında Şarköy Anadolu Lisesi, Şarköy Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi ve Şarköy Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi kayıtlı olan 215 lise öğrencisinden elde edilmiştir. Katılımcıların 109’u(%50,7) erkek, 106’sı(%49,3) ise kız öğrencilerden oluşmuştur. Çalışmada kullanılan veri toplama aracı iki bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın veri toplama aracının ilk bölümü, katılımcıların demografik veri formu özelliklerini belirlemeye yönelik ifadelerden oluşan kişisel bilgi formundan, ikinci bölüm ise Ertüzün ve ark, (2014) tarafından geliştirilen sportif rekreasyonel aktivitelere ilişkin sağlık inanç ölçeğinden (SRAİSİÖ) oluşmaktadır(Ertüzün & Karaküçük, 2014). Sportif Rekreasyonel Aktivitelere İlişkin Sağlık İnanç Ölçeği; 5 alt boyuttan ve 21 maddeden oluşan likert tipi bir ölçektir. Uygulanan ölçek neticesinde elde edilen verilerin normal dağılım gösterip göstermediği çarpıklık-basıklık testi ile belirlendikten sonra değişkenlerin karşılaştırmalarında ANOVA, bağımsız örneklem t testi ve çoklu karşılaştırmalar için post hoch testlerinden scheffe çoklu karşılaştırma testi analizleri kullanılmıştır. Ölçeğin güvenilirlik sonuçları Cronbach Alpha ile değerlendirilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi Amos programı ile yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre çarpıklık ve basıklık değerlerinin +2 ile -2 arası değerler alması ölçek verilerinin normal dağılım şartlarını sağladığını göstermektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre Sportif Rekreasyon Aktivitelerine İlişkin Sağlık İnançlarının cinsiyet, ve sınıf değişkenlerine göre analizinde anlamlı farklılıklara rastlanılmamıştır. Yaş durumları açısından Sportif Rekreasyon Aktivitelerine İlişkin Sağlık İnançlarının karşılaştırılması sonucunda anlamlı farklılıklar algılanan değer ve öz etkinlik boyutlarında 15 ve 17 yaşlar arasında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Araştırmaya katılan öğrencilerin okullarına göre Sportif Rekreasyon Aktivitelerine İlişkin Sağlık İnançlarının karşılaştırılması sonucunda anlamlı farklılıklar algılanan engeller faktöründe, Şarköy Anadolu lisesi ve Şarköy Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi arasında ve Şarköy Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ile Şarköy Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi arasında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Ayrıca öz etkinlik alt faktöründe Şarköy Anadolu Lisesi ile Şarköy Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi arasında anlamlı farklılıklar görülmüştür. Fiziksel yarar alt boyutunda ailede çalışan kişi değişkeni açısından baba ve diğer seçenek arasında anlamlı farklılık görülmüştür. Bu çalışmada yapılan araştırma ile sportif rekreasyonun sağlık inancı üzerinde pozitif bir etkisinin olduğu görülmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Rekreasyon, ergenlik dönemi, sağlık inancı
___
- Alpaslan, A. H. (2012). Ergen ruh sağlığı ve spor. Kocatepe Tıp Dergisi, 13(1), 181–185.
- Aytaç, M., & Öngen, B., (2012), Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi, 5, 14-22.
- Balaguer, I., Atienza, F.L., & Duda, J.L. (2012). Self-perceptions, self-worth and sport participation in adolescents. Span J Psychol. 15(2), 624–630
- Barber, B.L, Eccles, J.S., Stone, M.R. (2001). Whatever happened to the Jock, the Brain, and the Princess? Young adult pathways linked to adolescent activity involvement and social identity. J Adolesc Res. 16(5), 429–455.
- Bammel, G., & Burrus-Bammel, LL. (1996). Leisureand Human Behaviour. (3rd ed.) United States of America: Brown&Benchmark Publishers.
- Bruner, M.W., Balish, S.M., & Forrest, C. (2017). Ties that bond: youth sport as a vehicle for social identity and positive youth development. Res Q Exerc Sport. 88(2), 209–214.
- Demirel, M., & Harmandar, D. (2009). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklere katılımlarında engel oluşturabilecek faktörlerin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1). https://www.researchgate.net/publication/26618965.
- Eime, R.M., Young, J.A., Harvey, J.T., Charity, M.J., & Payne, W.R. (2013). A systematic review of the psychological and social benefits of participation in sport for children and adolescents: informing development of a conceptual model of health through sport. Int J Behav Nutr Phys Act. 10: 98.
- Ekinci, N. E., Demirel, M., Harmandar Demirel, D., & Işık, U. (2015). Lise öğrencilerinin yalnızlık algılarının rekreasyonel etkinliklere katılımları ve bireysel değişkenlere göre incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 71–78. https://www.researchgate.net/publication/323280018
- Ertuzun, E., Bodur, S., & Karakucuk, S. (2013). The development of health-belief scale on sportive recreation activities. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 89, 509-516.
- Ertüzün, E., & Karaküçük, S. (2014). Sağlık İnanç modeli perspektifinde sportif rekreasyon aktivitelerine bakış. Gazi Journal of Physical Education and Sport Sciences, 19(4), 1–9.
- Jondeau E., & Rockinger M. (2003). Conditional volatility, skewness, and kurtosis: existence, persistence, and comovements. Journal of Economic Dynamics & Control, 27, 1699 – 1737.
- Marsh H. W. (1993). The effects of participation in sport during the last two years of high school. Sociol Sport J. 10(1), 18–43.
- Kalyon, T. A. (2000). Spor Hekimliği. (5. Baskı.) Ankara: Gata Yayınları.
- Koç, M. (2017). Gelişim Psikolojisi Açısından Ergenlik Dönemi ve Genel Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17), 231–256.
- Özden, M. (1993). Sağlık Eğitimi. (1. Baskı). Ankara: Feryal Matbaacılık.
- Öztürk, A., Karaçar, E., Yılmaz, O., & Alan, S. (2019). Spor ve Rekreasyon Araştırma Kitabı. Çizgi Kitabevi.
- Şentuna, B. (2010). Boş Zamanlar Sosyolojisi (1st ed., Vol. 1). İstanbul Üniversitesi Açık ve uzaktan Eğitim fakültesi. http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/sosyoloji_lisans_ao/bos_zamanlar_sosyolojisi.pdf
- WHO, World Health Organization. (2003). Promoting the health of young people in custody (No. EUR/03/5036297). Copenhagen: WHO Regional Office for Europe. Retrieved April 11, 2021, from www.hipp-europe.org
- Zorba, E., Bakır, M. (2004). Serbest Zaman Kavramı. (Editör F. Ramazanoğlu) Sporda Sosyal Alanlar Seçme Konular 1 içinde (s.106-108). Ankara: Bıçaklar Kitabevi.
- Erkek, A., Uzun, A., & Emre, M. (2021). Orta Ergenlik Dönemindeki Futbolcularda Yaşın Sürat Performansına Etkisi. Sportive, 4(1), 57-68.
- Erten, R. (2021). Orta Ergenlik Dönemindeki Öğrencilerin Farklı Değişkenler Açısından Beslenme Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Sportive, 4(2), 107-116.
- Liu, S., Wang, X., Zou, S., & Wu, X. (2022). Adolescent problematic Internet use and parental involvement: The chain mediating effects of parenting stress and parental expectations across early, middle, and late adolescence. Family Process.
- Özçelikçi, E. (2021). Erken Ergenlik Döneminde Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine Katılmada Öğretmenden Beklentileri ile Okul Dirençlerinin İncelenmesi. Sportive, 4(2), 77-87.
- Trecroci, A., Longo, S., Perri, E., Iaia, F. M., & Alberti, G. (2019). Field-based physical performance of elite and sub-elite middle-adolescent soccer players. Research in Sports Medicine, 27(1), 60-71.
- Turan, S. (2021). Geç Ergenlik Dönemi: Ahlaki Uzaklaşma. Sportive, 4(2), 1-11.
- Uzun, A., Akbulut, A., Erkek, A., Pamuk, Ö., & Bozoğlu, M. S. (2020). Effect of age on speed and agility in early adolescence. International Journal of Applied Exercise Physiology, 9(8), 168-175.
- Uzun, A., & Boyalı, E. (2020). Ergenlik Dönemleri ve Spor. In. Ankara: Gece Kitaplığı.
- Uzun, A., & Şahan, A. (2021). Orta Ergenlik Dönemindeki Futbolcularda Yaşın, Aktif ve Pasif Sıçramaya Etkisi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 36-45.
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Ahmet UZUN