TÜRKİYE’DEKİ MİNİK FUTBOLCULARDA REAKSİYON ZAMANI, VİTAL KAPASİTE DEĞERLERİ VE LATERİZASYON DAĞILIMINDA SOLAKLIK SORUNU

Bu çalışmada amaç, Türkiye’deki minik futbolcularda reaksiyon zamanı ve vital kapasite değerlerinin belirlenmesi ve Türkiye’de sol kulvarda oynayabilecek futbolculardaki yetersizlik sorununun kaynağını tespit etmektir. Araştırmaya 10-13 yaşları arasında Samsun ili’nde 1-2 yıl arası futbolla uğraşan ve haftada 2-3 defa antrenman yapan 54 erkek sporcu katılmıştır. Vital kapasite ve reaksiyon zamanları ölçümüyle birlikte laterizsayon anketi de uygulanmıştır. İstatistiksel olarak tek yönlü varyans analizi ve Schefe testleri kullanılmıştır. Çocukların yaş ortalaması 11.7±0.18 yaş, boy ortalaması 146.52±1.07 santimetre, vücut ağırlık ortalaması 38.35±1.03 kilogram bulunmuştur. Reaksiyon ortalamaları; ışığa karşı sağ el; 0.22±0.01 saniye ve ışığa karşı sol el 0.23±0.01 saniye iken sese karşı reaksiyon ortalamaları 0.27±0,03 saniye bulunmuştur. Vital kapasite ortalaması 2.22±0.06 litre olarak tespit edilmiştir. Futbol sahasında oynadıkları mevkilere göre yaş, boy uzunluğu, vücut ağırlığı, sese ve ışığa karşı reaksiyon zamanları ve vital kapasite değerleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0.05). Yaşlara göre; boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve ışığa karşı reaksiyon zamanları ve vital kapasite değerleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur (p<0.05). Sese karşı reaksiyon zamanlarında farklılık bulunmamıştır (p>0.05). 13 yaşındakilerin boy uzunluğu 11 ve 12 yaşındakilerden anlamlı şekilde uzundur (p<0.05). Yine 13 yaşındakilerin vücut ağırlığı diğerlerinden anlamlı şekilde fazladır (p<0.05). Çocukların %42,6’sı futbol sahasında oynadıkları mevkilere göre dağılımında sağ tarafta, %13’ü de ortada oynamaktadırlar. Kaleciler hariç sol tarafta oynayanların oranı %13’tür. Futbol oynarken %83,3’ü sağ ayaklarını daha çok kullanırken %16,7’si sol ayaklarını kullanmaktadırlar. Laterizasyon anketine göre de %68,5’i kuvvetli sağlak ve %25,9’u zayıf sağlak bulunmuştur. Türkiye’de hem kullandıkları ayak hem de laterizasyon anketine göre alt yapıda solak futbolcuların azlığı dikkati çekmektedir. Türk futbolunda sol tarafta oynayacak oyuncu eksikliği sorununun alt yapıda seçim aşamasına kadar dayandığı görülmüştür. Sol ayaklarını kullanan çocukların daha fazla seçilmesine dikkat gösterilmelidir

Anahtar Kelimeler:

Futbol, Reaksiyon Zamanı, Vital kapasite, Lateralite

LEFT-HANDEDNESS ISSUE AT REACTION TIME, VITAL CAPACITY VALUES AND LATERALIZATION DISTRIBUTION OF JUNIOR FOOTBALL PLAYERS IN TURKEY

Aim of this study is to find source of deficiency problem of football player who able to play at left side and to determine reaction time and vital capacity values of junior football players in Turkey. 54 sportsmen, who interested in football at ages of 10 to 13 for 1- to years, training 2 to 3 times per week and live in city of Samsun, have participated in the research. Lateralization survey has also been applied with together vital capacity and reaction time measurements. Single directed variance analysis and Schefe tests have been used. Mean age of children is 11.7±0.18, mean height is 146.52± 1.07 centimeters, and mean body weight is 38.35±1.03 kilograms. Mean reaction times against voice is 0.27±0.01 seconds while right hand against light is 0.22±0.01 seconds and of left hand is 0.23±0.01. Mean vital capacity has been fixed as 2.22±0.06 liters. A significant difference hasn’t been found between age, height, body weight, reaction times against voice and light and vital capacity values according to positions where they played (p>0.05). a significant difference has found between height, body weight and reaction times against light and vital capacity values according to ages (p<0.05). It hasn’t been found a difference at reaction times against voice (p>0.05). Height of 13 years of old ones is taller as significant than 11 and 12 years old (p<0.05). Equally, body weight of 13 years old ones is much as significant as the others (p<0.05). Percent of 42.6 of children plays at right side and of percent of 13 at middle to positions where they played. Percent of 13 of children play at left side with the exception of goal keepers. They use left foot at

Keywords:

Football, Reaction Time, Vital Capacity, Laterality,

PDF

___

Akgün, N., Egzersiz Fizyolojisi, 5. Baskı. Ege Üniversitesi Basımevi, s.179, İzmir, 1994
Astrand, P.O., Rodahl, K., Textbook of Work Physiology, Physiological Bases of Exercise, (ed:D. Provenzano; Mc.Graw-Hill), International Editions 3, p.209, Singapore, 1986
Kindermann, W., Gesundheit und Lesitung im Profifussball, Deutsches Arzteblatt, Jg.103,Heft 23,9. Juni, A 1605-1610. 2006
Gözü, R.D., Liman, E., Kan, I., Torax Ölçümleri ve Solunum Fonksiyonlarının Antrenmanlarla Değişimi. Spor Hekimliği Dergisi, 23, 1, 1-8, 1988
Cordain, L., Tucker, A., Moon, D., Stager. J.M., “Jung Volumes and Maximal Respiratory Pressures in Collegiate Swimmers and Runners”, Research Quarterterly for Exercise and Sport, Vol. 61., No: 1, 70-74, 1990
Tamer, K., Sporda Fizyolojik Fiziksel Performansın Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi, 2. Baskı, Bağırgan Yayınevi, s.32-184, Ankara, 2000
Konter, E., “Futbolda Süratin Teori ve Pratiği”, Bağırgan Yayınevi, s.136-164, Ankara, 1997
Bağırgan, T., Sürat Çalışmaları, s.18 , Ankara, 1982
Bompa, T.O., Antrenman Kuramı ve Yöntemi, (çev: Keskin, İ., Taner, A.B), Bağırgan Yayınevi, s.357-455, Ankara, 1998
Çolakoğlu, M.,Tiryaki, Ş., Moralı, S., “Konsantrasyon Çalışmalarının Reaksiyon Zamanı Üzerine Etkisi”, Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4: 32-47, 1993
Nöcker, J., Physiologieder Leibesübungen, Ferdinand Enke Verlag, Stuttgard, Seite.262, 1971
Gabbard, C., “Foot laterality during childhood”, A Review Int. J. Neuroci.; 72: 175-182, 1993
Tan, U., Left - right differences in the Hoffmann reflex recovery curve assciated with handednee in normal subjects. Int. J. Psychophysiol; 3: 75-78, 1985
Annett, M., “The distribution of manual asymmetry”, Br. J. Psychol.; 63: 343- 358, 1972
Şahin, R., “Erkek Hentbol’de Kalecilerle Saha Oyuncularının Reaksiyon Zamanlarının Karşılaştırılması”, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1995
Montes-Mico R., Bueno, I., Condel, J., Pons, A.M., Eye hand eye foot visual reaction times of young soccer players, Spain Optomtry; 71: 775-80, 2000.
İmamoğlu, O., Ağaoğlu, S.A., Ağaoğlu,Y.S., “Profesyonel ve Amatör Futbolcuların Sprint ve Reaksiyon Zamanlarının Karşılaştırılması”, Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu,1.Ulusal Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Kongresi, 26-27 Mayıs, Ankara, 2000
Bozkurt, S., Koç, Z., Kavas, B., “Danone Dünya İkincisi Galatasaray Futbol Takımı Oyuncularına Uygulanan Motorik ve Futbol Beceri Testleri”, 2. Futbol ve Bilim Kongresi, Ege Üniversitesi, 2001
Kalkavan, A., Pınar, S., Kılınç, F., Yüksel, O., “Basketbolcu Çocukların Fiziksel Yapılarının, Bazı Fizyolojik ve Biyomotorik Özellikler Üzerine Etkisinin Araştırılması”, Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 14(2) 111-118, 2005
Çoksevim, B., Karahan, M., Yaba, G., Duman, F.A., “İlköğretim Öğrencilerinin Atletik Performanslarının Değerlendirilmesi”, VII. Spor Bilimleri Kongresi Seminer Kitabı, 27-29 Ekim, s.128, Antalya, 2002
İbiş, S., Gökdemir, K., İri, R., “12-14 Yaş Grubu Futbol Yaz Okuluna Katılan ve Katılmayan Çocukların Bazı Fiziksel ve Fizyolojik Parametrelerinin İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:12, No:1, 285-292, 2004
Dağlıoğlu, Ö., Çınar, V., Bostancı, Ö., Dağlıoğlu, T., Hazar, M., “Yaz Spor Okulları Yüzme Programına Katılan Çocukların Solunum Parametrelerinin Değerlendirilmesi”, 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, s. 459-461 Muğla/TURKEY, 2006
Sarıtaş, N., Kaya, M., Koç, H., Karakuş, S., Çoksevim, B., “Futbolcu Ve Tenisçilerde Ekstremiteler Arası Reaksiyon Zamanlarının İncelenmesi”, 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı, s.200-202, Muğla/TURKEY, 2006
Karadağ, A., Kutlu, M., “Uzun Dönem Futbol Antrenmanlarının Futbolcuların Baskın ve Baskın Olmayan Ayaklarının Görsel ve İşitsel Reaksiyon Zamanlarına Etkileri”, Fırat Tıp Dergisi;11(1): 26-29, 2006
Yakovlev, P.I., A proposed definition of Lymbic system, (ed: Hocman, G.H.), Springfield, 1972