Antrenörlerin etik dışı davranışları ile ilgili sporcu algısı ölçeğinin geliştirilmesi

Bu araştırmanın amacı, antrenörlerin etik dışı davranışları ile ilgili sporcu algılarını ölçebilecek bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırmaya, 16 farklı spor branşından 112 sporcu gönüllü olarak katılmıştır. Ölçeğin geçerlik seviyesini test etmek amacıyla ölçekte bulunan 40 maddeye ilişkin yapılan açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizinde; ölçeğin üç faktörlü bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiş ve madde sayısı 19’a indirilmiştir. Madde yük değerleri 0.579 ile 0.825 arasında değişmektedir. Ölçeğin güvenirlik seviyesini test etmek için ise Cronbach Alpha güvenirlik ve iki yarı test korelasyonu katsayısına bakılmış ve bu değerler sırasıyla 0.93 ve 0.83 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak; antrenörlerdeki etik dışı davranışları sporcular açısından belirlemek amacıyla hazırlanan ölçeğin, yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışması sonucunda kullanılabilir bir ölçüm aracı olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Antrenör, Sporcu, Etik, Geçerlik, Güvenirlik

THE DEVELOPMENT OF THE ATHLETE PERCEPTION SCALE ABOUT COACHES’ UNETHICAL BEHAVIORS

The purpose of this study was to develop a scale to measure the perceptions of athletes about coaches’ unethical behaviors. Participants were 112 athletes from 16 different sports branches. Exploratory and confirmatory factor analysis conducted concerning the 40 items in the scale findings point to three factor scale. Scale was reduced to 19. Item loadings are reported between 0.579 and 0.825. In order to test reliability of the scale, Cronbach Alpha scores and two-halves test correlation coefficients were checked. They were reported as 0.93 and 0.83 respectively. As a conclusion; it was determined in the outcome of the validity and reliability study that the scale developed for determining the unethical behaviors of coaches in terms of athletes is a practicable tool for scaling

Keywords:

Coach, Athlete, Ethic, Validity, Reliability,

PDF

___

1. Dolaşır-Tuncel, S., Büyüköztürk, Ş., “Antrenörlerin Mesleki Etik İlkeleri Nelerdir? Nasıl Ölçülür? Ölçek Geliştirme: Ölçeğin Geçerlik ve Güvenirliği”, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), s.159-168, 2009.
2. Başer, E., Uygulamalı Spor Psikolojisi, Bağırgan Yayımevi, Ankara, 1998.
3. Karakoç, Ö., Yüksek, S., Aydın, AD., Karakoç, B., Yetiş, Ü., Baydil, B., “Milli Takım Düzeyindeki Erkek Judocuların Kulüp Antrenörlerinde Gözlemledikleri Etik Dışı Davranışlar”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), s.321-332, 2011.
4. Tiryaki, Ş., Spor Psikolojisi-Kavramlar, Kuramlar ve Uygulama. Tekağaç Eylül Kitap ve Yayınevi, Ankara, 2000.
5. Kaya, Y., “Güreş Eğitim Merkezlerinde Eğitim Gören 12-14 Yaş Güreşçilerin Antrenörleri İle İlişkilerindeki Motivasyonel Faktörlerin İncelenmesi”, I.Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Kongresi, 2, s.323-334, 2000.
6. Kırel, Ç., Örgütlerde Etik Davranışlar, Yönetimi ve Bir Uygulama Çalışması, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2000.
7. Karakütük, K., (2002) Öğretim Üyesi ve Bilim İnsanı Yetiştirme (Lisansüstü Öğretimin Planlanması), Geliştirilmiş 2. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara, 2002.
8. Aydın, İ., Eğitim ve Öğretimde Etik, PGEMA Yayıncılık, Ankara, 2003.
9. Cevizci, A., Etiğe Giriş, Engin Yayıncılık, İstanbul, 2002.
10. İşgüden, B., Çabuk, A., “Meslek Etiği ve Meslek Etiğinin Meslek Yaşamı Üzerindeki Etkileri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(16), s.59-86, 2006.
11. Özbek, O., Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Mesleki Etik İlkeleri ve Bu İlkelere Uyma Düzeyleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2003.
12. Uzun, R., “Türkiye’de Spor Basınının Etik Anlayışı”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 19, s.1-22, 2004.
13. Dolaşır, S., Antrenörlerin Mesleki Etik İlkelere Uyma Düzeylerine İlişkin Antrenör ve Sporcu Görüşleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2005.
14. Çimen, Z., İlhan, E., “Spor Muhabirlerinin Türk Spor Medyasında Doğruluk Değeri Üzerine Düşünceleri”, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), s.1-10, 2007.
15. Obuz, Ü., Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğiyle İlgili Etik Olmayan Davranışlara İlişkin Görüşleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, 2009.
16. İlhan, E., Türk Spor Medyası’nda Etik Değerler; Spor Yazarlarının Görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara, 2009.
17. Sezen-Balçıkanlı, G., Yıldıran, İ., “Profesyonel Futbolcuların Sportmenlik Yönelimleri ve Empatik Eğilim Düzeyleri”, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 49-56, 2011.
18. Gürpınar, B., Güven, Ö., “Futbol Hakemlerinin Karşılaştıkları Sportmenlik Dışı Davranışların İncelenmesi”, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(1), s.7-14, 2011.
19. Tanrıöğen, A (Ed.)., Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık, Ankara, 2009.
20. Büyüköztürk, Ş., Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 9.Baskı, Pegem Yayıncılık, Ankara, 2008.
21. Tavşancıl, E., Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi, 1.Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2002.
22. Çapri, B., Kan, A., “Öğretmen Kişilerarası Öz-Yeterlik Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), s.48-61, 2006.
23. Balcı, A., Sosyal Bilimlerde Araştırma, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara, 1995.
24. Turgut, M.F., Baykul, Y., Ölçekleme Teknikleri, ÖSYM Yayınları, Ankara, 1992.
25. Bayram, N., Sosyal Bilimlerde SPSS İle Veri Analizi, Ezgi Kitabevi, Bursa, 2004.
26. Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., “Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Test of Significance and Descriptive goodness-of-Fit Measures”, Methods of Psychological Research Online, 8(2), pp.23-74, 2003.
27. Tabachnick, BG., Fidel, LS., Using Multivariate Statistics, 4th Ed., Allyn and Bacon, MA, 2001.
28. Jöreskog, KG., Sörbom, D., Lirsel 8: Structural Equation Modeling with the Simplis Command Language, Scientific Software International, Lincolnwood, 1993.
29. Sümer, N., “Yapısal Eşitlik Modelleri”, Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), s.49-74, 2000.
30. Hu, L., Bentler, PM., “Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives”, Structural Equation Modeling, 6, pp.1-55, 1999.
31. Brown, TA., Confirmatory Factor Analysis for Applied Research, 1st Ed., Guilford Publications, NY, 2006.
32. Schumacker, RE., Lomax, RG., A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling, 1th Ed., Lawrence Erlbaum Associates, NJ, 1996.
33. Cronbach, LJ., “Coefficient Alpha and Internal Structure of Tests”, Pyschometrica, 16, pp.297-334, 1951.
34. Carter, CD., Doing Quantative Psychological Research: From Design to Report, Psychology Pres Ltd., UK, 1997.
35. Özdamar, K., Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi I, 2.Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir, 1999.