FUTBOLCULARIN PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bu çalışmanın amacı futbolcuların psikolojik sağlamlık düzeylerini yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim seviyesi, yaşanılan yer değişkenlerine göre incelemektir. Çalışmaya 2021-2022 futbol sezonunda aktif olarak bir kulüpte futbol hayatını devam ettiren 286 kadın, 194 erkek olmak üzere toplam 480 kişi gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Smith ve ark. (2008) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması Doğan, (2015) tarafından yapılan “Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği” kullanılmıştır. Betimsel istatistiklerde frekans ve yüzde analizleri, ikili grupların karşılaştırılmasında T testi, üç ve daha fazla grupların karşılaştırılmasında ise ANOVA testleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, futbolcuların psikolojik sağlamlık düzeylerinin medeni durum, eğitim düzeyi ve aile gelir değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiğini; cinsiyet ve yaşadığı yer değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılık oluşturmadığını ortaya koymuştur. Bu sonuçlara göre futbolcuların eğitim düzeyi ve maddi gelir düzeyi yükseldikçe psikolojik sağlamlık düzeylerinin arttığı belirlenmiştir. Futbolcuların psikolojik sağlamlık düzeylerinin hangi değişkenlerden etkilendiğinin belirlenmesi, futbolcuların performans seviyelerini yükseltmelerine önemli katkılar sağlayabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Psikolojik Sağlamlık, Futbolcu, Psikolojik Sağlamlık Ölçeği

THE EXAMİNİNG OF LEVELS RESİLİENCE PSYCHOLOGICAL OF FOOTBALL PLAYERS IN TERMS OF SOME VARIABLES

The aim of this study is to examine psychological resilience levels of football players according to the variables of age, gender, marital status, education level, place of residence. A total of 480 individuals, 286 female and 194 male, who were actively playing football in a club during the 2021-2022 football season participated in the study voluntarily. “Brief Resilience Scale”, which was developed by Smith et al. (2008) and Turkish validity and reliability study of which was conducted by Doğan (2015), was used in the study as data collection tool. Frequency and percentage analyses were used in descriptive statistics, while T-test was used in the analysis of binary groups, and ANOVA test was used in the comparison of three or more groups. The results of the study showed that the psychological resilience levels of football players differed significantly according to the variables of marital status, education level and family income, while there was no significant difference according to the variables of gender and place of residence. According to these results, it was determined that as the education and financial income level of football players increased, their psychological resilience level increased. It is thought that determining which variables affect the psychological resilience levels of football players can make significant contributions to football players’ increasing their levels of performance.

Keywords:

Psychological Resilience, Football Players, Psychological Resilience Scale,

PDF

___

Abdullah, M. R., Musa, R. M., Maliki, A. B. H. M. B., Kosni, N. A., & Suppiah, P. K. (2016). Role of psychological factors on the performance of elite soccer players. Journal of Physical Education and Sport, 16(1), 170.
Açıkgöz, M. (2016). Çukurova üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ile mizah tarzları ve mutluluk düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Çağ Üniversitesi, Mersin, Türkiye.
Adıgüzel, S., Karataş, B., Soylu, Y., Taş, M., & Serin, E. (2022). Bireysel ve Takım Sporcularının Psikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin. Journal of International Social Research, 15(92).
Akdeniz, H., Demirci, D., Sekban, G., & Yurtsever, Y. (2017). Üniversite öğrencilerinin öfke düzeylerinin karşılaştırılması (Kocaeli Üniversitesi örneği). Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 46-60.
Akdeniz, H., Sekban, G., Keskin, Ö., & Türedi, O. (2021). Managing emotions in amateur soccer players: a case study. Revista de Investigación Apuntes Universitarios, 11(4), 486-499.
Aydın, E. (2018). Çocukluk çağı travmatik yaşantılarının psikolojik sağlamlık ve depresyon belirtileri üzerine etkisi (Master's thesis, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Bahadır, E. (2009). Sağlıkla ilgili fakültelerde eğitime başlayan öğrencilerin psikolojik sağlamlık düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Basım, Nejat ve Çetin, Fatih (2011), “Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği’nin Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması”, Türk Psikiyatri Dergisi, 22(2), ss. 104-114.
Bektaş, M. ve Özben, Ş. (2016). Evli bireylerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin bazı sosyodemografik değişkenler açısından incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 215-240.
Bıyık, K., ve İmamoğlu, O. (2022a). “Penaltı Atışlarında Futbolcuların Psikolojik Durumları i”, Spor Bilimleri Alanında Güncel Araştırmalar I. 129-144, Gazi Kitabevi, Ankara.
Bıyık, K., ve İmamoğlu, O. (2022b). “Futbolda Laterite Durumu ve Penaltı Atışında Psikolojik Durumların Etkisi”, Spor Bilimleri Alanında Güncel Araştırmalar II. 47-58, Gazi Kitabevi, Ankara.
Connor, K. M. ve Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety, 18(2), 76- 82.
Dayıoğlu, B. (2008). Üniversite giriş sınavına hazırlanan adaylarda psikolojik sağlamlık: Öğrenilmiş güçlülük, algılanan sosyal destek ve cinsiyetin rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Doğan, T. (2015). Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 2015, 3(1), 93-102.
Dolbier, C. L., Smith, S. E. ve Steinhardt, M. A. (2007). Relationships of protective factors to stress and symptoms of illness. American Journal of Health Behavior, 3(4), 423-433.
Elder, G., Nguyen, T. V. ve Caspi, A. (1985). Linking family hardship to children’s lives. Child Development, 56, 361-375.
Erdoğan, E. (2015). Tanrı algısı, dini yönelim biçimleri ve öznel dindarlığın psikolojik dayanıklılıkla ilişkisi: Üniversite örneklemi. Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 223-246.
Erim, V., & Küçük, H. (2017). Farklı kategorideki kadın milli boksörlerin psikolojik dayanıklılıklarının karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 147-154.
Fletcher, D., & Sarkar, M. (2012). A grounded theory of psychological resilience in Olympic champions. Psychology of sport and exercise, 13(5), 669-678.
Galli, N., & Gonzalez, S. P. (2015). Psychological resilience in sport: A review of the literature and implications for research and practice. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 13(3), 243-257.
Gould, D., Dieffenbach, K., & Moffett, A. (2002). Psychological characteristics and their development in Olympic champions. Journal of applied sport psychology, 14(3), 172-204.
Gündaş, A. ve Koçak, R. (2015). Lise öğrencilerinde psikolojik sağlamlığın yordayıcısı olarak benlik kurgusu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 795-802.
Hoşoğlu, R., Fırıncı Kodaz, A., Yılmaz Bingöl, T. ve Vural Batık, M. (2018). Öğretmen adaylarında psikolojik sağlamlık. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 217-239. DOI: 10.26466/opus.40575.
Karademir, T. ve Açak. M. (2019). Üniversiteli sporcuların psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 803-816.
Karal, E., Biçer, B. G. (2021). Salgın hastalık dönemindeki üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(4), 17-34.
Koç Yıldırım, P., Yıldırım, E., Otrar, M. ve Şirin, A. (2015). Ergenlerde psikolojik dayanıklılık ile benlik kurgusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (42), 277-297.
Mellalieu, S., Shearer, D. A., & Shearer, C. (2013). A preliminary survey of interpersonal conflict at major games and championships. The Sport Psychologist, 27(2), 120-129.
Oktan, V. (2008). Üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin psikolojik sağlamlıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Türkiye.
Önder, A. ve Gülay, H. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin psikolojik sağlamlığının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 192-197.
Poczwardowski, A., & Conroy, D. E. (2002). Coping responses to failure and success among elite athletes and performing artists. Journal of Applied Sport Psychology, 14(4), 313-329.
Sarkar, M., & Fletcher, D. (2014). Psychological resilience in sport performers: a review of stressors and protective factors. Journal of sports sciences, 32(15), 1419-1434.
Sarkar, M., & Fletcher, D. (2014). Psychological resilience in sport performers: a review of stressors and protective factors. Journal of sports sciences, 32(15), 1419-1434.
Sarwar, M., Inamullah, H., Khan, N. ve Anwar, N. (2010). Resilience and academic achievement of male and female secondary level students in Pakistan. Journal of College Teaching & Learning, 7(8), 19-24.
Sezgin, K. (2016). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlık ve dindarlık düzeylerinin incelenmesi̇ (Dicle üniversitesi örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi, Diyarbakır, Türkiye.
Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P., & Jennifer Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194–200.
Soysal, M. N. (2016). Facebook bağımlılığı ve psikolojik dayanıklılık. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Terzi, Ş. (2006). Kendini toparlama gücü ölçeği’nin uyarlanması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 77-86.
Tamminen, K. A., Holt, N. L., & Neely, K. C. (2013). Exploring adversity and the potential for growth among elite female athletes. Psychology of sport and exercise, 14(1), 28-36.
Turgut, Ö. (2015). Ergenlerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin, önemli yaşam olayları, algılanan sosyal destek ve okul bağlılığı açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye.
Tümlü, G. Ü., & Recepoğlu, E. (2013). Üniversite akademik personelinin psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (3), 205-213.
Yamak, B., Çebi, M., Eliöz, M., Küçük, H., & Ceylan, L. (2018). Kadın basketbolcuların spor yaşına göre imgeleme Puanlarının karşılaştırılması. The Journal of International Anatolia Sport Science, 3(1), 274-280.