Safter ELMAS, Selçuk AÇIKGÖZ, F. Hülya AŞÇI

Sporda Sosyal Alanlarda Yapılan Lisansüstü Tezlerde Araştırma Paradigmalarının İncelenmesi

Bu çalışmada sporda sosyal alanlarda 2000 ile 2015 yılları arasında gerçekleştirilmiş lisansüstü tezler paradigma dönüşümü kapsamında incelenmiştir. Tezlerin yöntem açısından herhangi bir dönüşüm geçirip geçirmediği açıklanmaya çalışılmıştır. 2000 ile 2015 yılları arasında sporda sosyal alanlar kapsamında tamamlanan 1023 tez çalışmasına YÖK ve TÜBESS veri tabanları aracılığıyla ulaşılmıştır. Araştırmada yöntem olarak doküman inceleme ve kategorik içerik analizi seçilmiştir. Tezler; konusu, yöntemi, araştırma deseni, lisansüstü türü, anabilim dalı gibi başlıklar çerçevesinde kategorik içerik analizi aracılığıyla sınıflandırılmıştır. Gruplanan veriler tanımlayıcı (frekans, yüzdeler) istatistik kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularında tezlerin en sık yapıldığı bilim alanları, spor psikolojisi % 38; spor yönetimi % 23,5; spor sosyolojisi % 16 ve rekreasyon % 8,3 olarak bulunmuştur. Bulgular, tezlerde % 83,4 nicel; % 14,2 nitel, % 2,3 karma araştırma yöntemleri kullanıldığını, % 60 ilişkisel; % 16,3 tekli tarama; % 5,5 derleme ve % 3,1 fenomenoloji araştırma desenleri kullanıldığını göstermektedir. Araştırmanın sonuçları son on beş yıl içerisinde, sporda sosyal alanlardaki araştırma yöntemlerinin nicel araştırma ve baskın paradigmanın da pozitivist paradigma yönünde ilerlemeye devam ettiğini ve değişmediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sporda sosyal alanlar, Paradigma dönüşümü, Nicel, Nitel

The Research Paradigms of Graduate Theses in Social Sub-Disciplines of Sports

In this study, graduate theses that are completed between the years of 2000 and 2015 in the social field of sports sciences are examined in terms of the research paradigms. In this respect, different methodological features of the theses are investigated and compared. The theses were obtained from the databases of YÖK and TÜBESS. Document research and categorical content analysis were used in the study. Theses were classified based on subject, methodology, research design, graduate level and department by categorical content analysis. The classified data was analysed by using descriptive statistics. The findings showed that theses were frequently conducted in different sub-disciplines such as sport psychology (%38), sport management (%23,5), sport sociology (%16) and recreation (% 8,3). Also, the %83.4 of total theses are conducted with quantitative; %14,2 with qualitative and %2,3 with mixed methodology; within these theses, % 60 with correlational; % 16,3 with descriptive; %5,5 with compilation and %3,1 phenomenology designs are used. The results revealed that research paradigms of graduate theses in the social field of sports sciences haven’t changed; they mostly referred to quantitative methods and dominant paradigm is still positivist paradigm.

Keywords:

Social areas in sport, Paradigm shift, Quantitative, Qualitative,

PDF

___

1. Açıkada C. (1993). "Beden Eğitiminden Spor Eğitimine: Sporda Yeni Felsefeler", II. Ulusal Eğitim Kurumlarında Beden Eğitimi ve Spor Sempozyumu. Milli Eğitim Basımevi, Ankara, Bildiriler; 57-71.
2. Açıkada C. (1997). "Türkiye’de Spor Eğitimi Veren Kurumların Yeniden Yapılanması ve Hakemli Çalışmaların Gelişimi", Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 8:1; 17-42.
3. Alexander JC. (1982). Theoretical Logic in Sociology, vol. 1 Positivism, Presuppositions, and Current Controversies. (London: RKP).
4. Bal H, Pepe K. (2016). The Analysis Of The Papers Presented At International Sport Sciences Congresses in Turkey Organized By The Society Of Sport Sciences in Terms Of Content Analysis. Niğde University Journal of Physical Education And Sport Sciences, 10:3; 443-452.
5. Bayraktar F. (2007). Niceliksel - Niteliksel Araştırma Yöntemlerindeki Çatallaşma ve Çatallaşmayı Uzlaşmaya Dönüştüren Örnek Çalışmalar, Türk Psikoloji Bülteni, 13:40;1-7.
6. Bourdieu P. (2004). Science of science and reflexivity. Polity Press.
7. Bourdieu P, Wacquant L. (2012). Düşünümsel bir antropoloji için cevaplar 6. basım. Çeviren: Nazlı Ökten, İstanbul: İletişim Yayınları
8. Bowen GA. (2009). 'Document Analysis as a Qualitative Research Method', Qualitative Research Journal, 9:2;27-40.
9. Brustad RJ. (2011). Through their eyes: quantitative researchers’ perceptions of qualitative forms of study in sport and exercise psychology, Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 3:3;404-410.
10. Bryant CGA. (1985). Positivism in social theory and research. Houndmills, Hampshire: Macmillan.
11. Candan N, Bağırgan T. (2005). Riyazet-İ Bedeniye’den Spor Bilimlerine: Türkiye’de Spor Bilimlerinin Gelişimi. Spor Eğitiminin ve Performansının Felsefi Temelleri Sempozyumu. Manisa. (08-09 Nisan), Bildiriler: 19 - 20.
12. Creswell JW. (2009). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. 3rd ed. Thousand Oaks, CA: Sage.
13. Culver DM, Gilbert WD, & Trudel P. (2003). A decade of qualitative research in sport psychology journals: 1990-1999. The sport psychologist, 17:1;1-15.
14. Culver DM, Gilbert W, & Sparkes A. (2012). Qualitative research in sport psychology journals: The next decade 2000-2009 and beyond. The Sport Psychologist, 26:2;261-281.
15. Çiğdem A. (2013). Eleştirel Teori, Bilim ve Akademi, İçinde: Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek. Der. Defter ve Toplum ve Bilim Ortak Çalışma Grubu, Metis Yayınları, İstanbul, 260-265.
16. Denzin NK, & Lincoln YS. (2005). The Sage handbook of qualitative research. Thousand Oaks, California: Sage.
17. Dikeçligil B. (2010). Bilimsel Paradigmaların Oluşumunda ve Dönüşümünde Sosyolojik Bağlam. Toplum Bilimleri Dergisi, 4(7), 53-62.
18. Dolaşır Tuncel S. (2008). Uluslararası Yayınlarda Nitelik: Bazı Spor Bilimleri Dergilerine Türkiye’den Gönderilen Araştırmaların Niteliği, VI: (3), 125-127.
19. Fazlıoğulları O, & Kurul N. (2012). Türkiyedeki eğitim bilimleri doktora tezlerinin özellikleri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12:24;43-75.
20. Frisby W. (2005). The good, the bad, and the ugly: Critical sport management research. Journal of Sport Management, 19:1;1-12.
21. Gage NL. (1989). The Paradigm Wars and Their Aftermath A “Historical” Sketch of Research on Teaching Since 1989. Educational Researcher, 18(7), 4–10.
22. Gibson JL. (1983). From Simplicity to complexity: The development of theory in the study of judicial behaviour, Political Behaviour, 5, 7–49.
23. Giddens A. (1995). Politics, sociology and social theory: Encounters with classical and contemporary social thought. Cambridge, U.K: Polity Press in association with Blackwell.
24. Gill DL. (2011). Beyond the qualitative–quantitative dichotomy: notes from a non-qualitative researcher, Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 3:3;305-312.
25. Gratton C, Jones I. (2010). Research Methods for Sports Studies. Taylor & Francis.
26. Guba EG, Lincoln YS. (1994). Competing paradigms in qualitative research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Handbook of qualitative research. Sage Publications.
27. Hagger MS, Chatzisarantis NLD. (2011). Never the twain shall meet? Quantitative psychological researchers’ perspectives on qualitative research, Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 3:3;266-277.
28. Hassard J. (1993). Sociology and organization theory : positivism, paradigms, and postmodernity. New York, NY: Cambridge University Press.
29. Henderson KA. (2011). Post-Positivism and the Pragmatics of Leisure Research. Leisure Sciences, 33(4), 341–346.
30. Karadağ E. (2009). Türkiye'de Eğitim Bilimleri Alanında Yapılmış Doktora Tezlerinin Tematik ve Metodolojik Açıdan İncelenmesi: Bir Durum Çalışması. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
31. Karasar N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (25. Baskı), Nobel Yayınevi, Ankara.
32. Keat R, Urry J. (1994). Bilim Olarak Sosyal Teori (1. Baskı). İmge.
33. Kuhn TS. (1970). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago Press.
34. Kuhn TS. (2008). Bilimsel Devrimlerin Yapısı. Çeviri: Nilüfer Kuyaş. 8. Baskı. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
35. Kukla A. (2000). Social Constructivism and the Philosophy of Science. London: Routledge.
36. Kuş E. (2007). Sosyal bilim metodolojisinde paradigma dönüşümü ve psikolojide nitel araştırma. Türk Psikoloji Yazıları, 10:20;19-41.
37. Kuş E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri Nicel mi? Nitel mi? (4. Baskı.). Ankara: Anı Yayıncılık.
38. Kümbetoğlu B. (2005). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
39. Latimer AE, Martin-Ginis KA, Perrier MJ. (2011). The story behind the numbers: a tale of three quantitative researchers’ foray into qualitative research territory, Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 3:3;278-284.
40. Lincoln YS, Guba EG. (2005). Paradigmatic controversies, contradictions, and emerging confluences. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), The SAGE handbook of qualitative research (Third Edit, pp. 163–188). SAGE Publications.
41. Lincoln YS. (2009). “What a Long, Strange Trip It’s Been…”: Twenty-Five Years of Qualitative and New Paradigm Research. Qualitative Inquiry, 16(1), 3–9.
42. MacRury I. (2007). Institutional creativity and pathologies of potential space: the modern university. Psychodynamic practice, 13:2;119–140.
43. Martens R. (1987). Science, knowledge, and sport psychology. The sport psychologist, 1:1;29-55.
44. O’Leary Z. (2004). The essential guide to doing research. Sage.
45. O'neill P. (2002). Tectonic change: The qualitative paradigm in psychology. Canadian Psychology, 43:3;190-194.
46. Pitts BG, Pedersen P. (2005). Examining the body of knowledge in sport management: A content analysis of the Journal of Sport Management, Sport Management and Related Topics Journal, 2:1;33-52.
47. Ponterotto J. (2005). Qualitative research in counseling psychology: A primer on research paradigms and philosophy of science. Journal of Counseling Psychology, 52(2), 126–136.
48. Ryan AB. (2006). Post-positivist approaches to research. In Researching and Writing your Thesis: a guide for postgraduate students (pp. 12–26). MACE: Maynooth Adult and Community Education.
49. Samdahl DM. (1999). Epistemological and methodological issues in leisure research. In E. L. Jackson and T. L. Burton (Eds.), Leisure studies (p. 119–132). State College, PA: Venture.
50. Smith B, Brown D. (2011). Editorial, Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 3:3;263-265.
51. Sparkes AC. (2013). Qualitative research in sport, exercise and health in the era of neoliberalism, audit and New Public Management: understanding the conditions for the (im)possibilities of a new paradigm dialogue, Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 5:3;440-459.
52. Şahin K. (2013). Sosyal Bilimler Öğrenciliği ve Akademi: Yeni Bir Açılım Mümkün mü?, İçinde: Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek. Der. Defter ve Toplum ve Bilim Ortak Çalışma Grubu, Metis Yayınları, İstanbul, 243-246.
53. Şinoforoğlu T. (2015). Selim Sırrı Tarcan ve İsveç Jimnastiği: Beden Eğitiminde İsveç Modeli’nin II. Meşrutiyet Dönemi Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonu. Yayınlanmamış doktora tezi (Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
54. Taşkın Y. (2004). Akademik üretimin demokratikleştirilme imkanları üzerine bir deneme, Toplum ve Bilim, 100; 44-49.
55. Whaley DE, Krane V. (2011). Now that we all agree, let’s talk epistemology: a commentary on the invited articles, Qualitative Research in Sport, Exercise and Health, 3:3;394-403.
56. Yüce K, Eryaman MY, Şahin A, Koçer Ö. (2014). Sosyal Bilimlerde Paradigma Dönüşümü ve Türkiye’de Uygulamalı Dilbilimi Alanında Nitel Araştırma. Eğitim ve Bilim, 39:171;1-12.