Ceren ERTÜRK, İbrahim CAN, Serdar BAYRAKDAROĞLU

Havalı Tüfek Sporcularının Bazı Fizyolojik ve Motorik Özelliklerinin Atış Performansları Üzerine Etkisi

Bu araştırmanın amacı, havalı tüfek sporcularının bazı fizyolojik ve motorik özelliklerinin atış performansı üzerine etkilerinin araştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda, çalışmaya Havalı Silahlar Türkiye Kupası ve Havalı Silahlar Türkiye Şampiyonasına katılan ve derece yapan toplam 20 havalı tüfek atış sporcusu (yaş: 15,75 ± 2,20 yıl, boy: 165 ± ,06 cm, vücut ağırlığı: 49,99 ± 12,43 kg) gönüllü olarak katıldı. Bu çalışmada, katılımcıların boy uzunluğu ve vücut kompozisyonları ölçüldü ve daha sonra el kavrama kuvveti, sırt- bacak kuvveti, kalp atım hızı, esneklik, vital kapasite, reaksiyon zamanı, statik ve dinamik denge testleri yaptırıldı. Katılımcıların atış başarısını belirlemek için on (10) atıştan meydana gelen bir (1) seri atış yaptırıldı. Verilerin değerlendirilmesinde; değişkenlerin normal dağılıma uygun olup olmadığını belirlenmesi için Kolmogorov-Smirnov normallik testi yapıldı. Katılımcıların bir seri atış puanları ve ölçümler arasındaki ilişkinin incelenmesi için pearson korelasyon analizi uygulandı. Ölçüm sonuçlarının bir seri atış başarısına etkisinin incelenmesinde ise basit doğrusal regresyon analizi kullanıldı. Analiz sonuçlarına göre; katılımcıların bir seri atış puanı ile beklenen ve ölçülen vital kapasite, esneklik, sağ ve sol el kavrama kuvveti ile sırt ve bacak kuvveti değerleri arasında pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon elde edildi (p<0,05). Buna karşılık, diğer parametreler ile katılımcıların bir seri atış puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı elde edildi (p>0,05). Sonuç olarak, bazı performans parametrelerinin atış performansını etkilediği sonucuna ulaşıldı.

Anahtar Kelimeler:

Havalı Tüfek, Atış Başarısı, Performans

Investigating the Effects of Some Physiological and Motoric Characteristics on Shooting Performance of Air Rifle Athletes

The purpose of this study is to investigate the effects of some physiological and motoric characteristics on the shooting performance of air rifle athletes. In accordance with this purpose; 20 air rifle athletes (age: 15,75±2,20 years, height: 165±,06 cm, bodyweight: 49,99±12,43 kg) who participated in the Air Guns Turkey Cup and Air Guns Turkey Championships and ranked voluntarily participated in this research. In the research, the height and body compositions of the participants were measured and then hand grip strength, back and leg strength, heart rate, flexibility, vital capacity, static balance, dynamic balance, and reaction time tests were also conducted on participants. To determine successful shootings of participants, one (1) serial consisting of ten (10) shootings were performed. In the assessment of data; the Kolmogorov-Smirnov test was used to determine whether variables had normal distribution or not. Pearson correlation analysis was applied for one serial shooting and score to examine the relationship between the measurements. Simple linear regression analysis was used to examine the effect of measurement results on a series of shooting success. According to analysis results, it was found out that there was a significant and positive relationship between the scores of one serial shooting of the participants and some performance parameters which are expected vs. measured vital capacity, flexibility, handgrip strength of right and left hands, strength of back and leg (p<0,05). On the other hand, it was found that there was no statistically significant relationship between the other parameters with a series shooting scores of the participants (p>0.05). In conclusion, it was revealed that some performance parameters effect the shooting performance.

Keywords:

Air Rifle, Shooting Success, Performance,

PDF

___

Ball, K., Best, R., & Wrigley, T. (2003). Body sway, aim point fluctuation and performance in rifle shooters: inter- and intra-individual analysis. Journal of Sports Sciences, 21(7), 559-566. https://doi.org/10.1080/0264041031000101881
Barth, K., & Dreilich, B. (2010). Training shooting sports. Meyer & Meyer Fachverlag und Buchhandel GmbH.
Bolotin, A., & Bakayev, V. (2017). Response of the respiratory system of long and middle distance runners to exercises of different types. Journal of Physical Education and Sport, 17(Suppl. 1), 2214-2217. https://doi.org/10.7752/jpes.2017.s5231
Can, İ. (2018). Analysis on the relation between velocity and power values during propulsive phase of bench throw exercise and upper-body strength characteristics in professional handball players. European Journal of Physical Education and Sport Science, 4(1), 10-27. https://doi.org/10.5281/zenodo.111245
Diler, K. (2019). Havalı tabanca sporcularında müsabaka öncesi tüketilen kafeinin kalp atım hızı, tetik düşürme zamanı ve atış skoru üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Ankara.
Erdoğan, M., Sağıroğlu, İ., Şenduran, F., Ada, A., ve Ateş, O. (2016). Elit atıcıların el kavrama kuvveti ile atış performansları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 22-30.
Erdoğan, M.K. (2019). Havalı tabanca atıcılığında oksijen solumanın atış performansı üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, İstanbul.
Hung, M.H., Lin, K.C., Wu, C.C., Juang, J.H., Lin, Y.Y., & Chang, C.Y. (2021). Effects of complex functional strength training on balance and shooting performance of rifle shooters. Applied Sciences, 11(13), 6143-6153. https://doi.org/10.3390/app11136143
Ihalainen, S., Kuitunen, S., Mononen, K., & Linnamo, V. (2016). Determinants of elite-level air rifle shooting performance. Scandinavian Journal of Medicine and Science in Sports, 26(3), 266-274. https://doi.org/10.1111/sms.12440
Kalkan, B.V. (2013). Farklı pozisyonlarda yatarak tüfek atışı yapan erkek atıcıların nabız seviyesine bağlı olarak vuruş başarılarının araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Kütahya.
Kilty, K., Todorovic, Z., & Yli-Jaskari, K. (2010). ISSF trainning academia D antrenörlük kursu. https://www.taf.gov.tr/content/upload/blok/ISSF%20D%20AN...pdf.
Konttinen, N., Lyytinen, H., & Viitasalo, J. (1998). Preparatory heart rate patterns in competitive rifle shooting. Journal of Sports Science, 16(3), 235-242. https://doi.org/10.1080/026404198366759
Lopez-Minarro, P.A., de Baranda Andujar, P.S., & Rodriquez-Garcia, P.L. (2009). A comparison of the sit-and-reach test and the back - saver sit - and-reach test in university students. Journal of Sports Science and Medicine, 8(1), 116-122.
Mackenzie, B. (2005). Performance evaluation tests. Electric World plc.
Ortega, E., & Wang, C.J.K. (2018). Pre-performance physiological state: Heart rate variability as a predictor of shooting performance. Applied Pschophysiology and Biofeedback, 43(1), 75-85. https://doi.org/10.1007/s10484-017-9386-9
Robazza C. (2020). ISSF national (fırst level) sport science. https://www.issfsports.org/getfile.aspx?mod=docf&pane=1&inst=496&file=1.Sport_Science_material.pdf.
Sobhani, V., Rostamizadeh, M., Hosseini, S.M., Hashemi, S.E., Refoyo Román, I., & Mon-López, D. (2022). Anthropometric, physiological, and psychological variables that determine the elite pistol performance of women. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(3), 1102-1112. https://doi.org/10.3390/ijerph19031102
Spancken, S., Steingrebe, H., & Stein, T. (2021). Factors that influence performance in olympic air-rifle and small-bore shooting: A Systematic review. PLoS One, 16(3), 1-24. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0247353
Yli-Jaskari, K. (2010). ISSF trainning academia D antrenörlük kursu. https://www.taf.gov.tr/content/upload/blok/ISSF%20D%20AN...pdf.
Yabaş, F. (2020). Havalı silahlar atış branşında faaliyet gösteren sporcuların kalp hızı değişkenliğinin (KHD) atış performansına etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Balıkesir.
Yapıcı, A., Bacak, Ç., ve Çelik, E (2018). Relationship between shooting performance and motoric characteristics, respiratory function test parameters of the competing shooters in the youth category. European Journal of Physical Education and Sport Science, 4(10), 113-124. https://doi.org/10.5281/zenodo.1415433