Yanlış Cennetin Kuşları’nda Güney Dal’ın Göçmen Yazar Kuşaklar Arasındaki Yeri ve Estetik Arayışları

1961’de Türkiye ile Almanya arasında imzalanan iş gücü anlaşması, Almanya’da günümüze kadar devam eden bir göçmen kuşağı yaratır. Türkiye’deki askerî darbe dönemleri de aydın kesimin, sanatçıların ve politik kişilerin yurt dışına göçünü tetikler. Böylece göçmen yazar kuşaklarının oluşturduğu bir edebiyat ortaya çıkar. Birinci göçmen kuşağından olan Güney Dal, söz edilen edebiyatın önemli bir parçasıdır. Her kuşakla zenginleşen temalar, Dal’ın eserlerinde de görülür. Yazar, Yanlış Cennetin Kuşları adlı öykü kitabında birinci ve ikinci kuşağın ele aldığı göçmen sorunlarını işler. Kendine özgü üslup ve imgeleriyle diğer göçmen yazarlardan ayrılır. Öykülerde yazarın kendi estetiğini kurma çabaları da görülür. Biçim, üslup, tema bağlamında bir arayış içinde olan yazar, orijinalliğe doğru yol alır. Bu çalışmada yazarın öykülerine dayanarak göçmen sorunlarına yaklaşımı ve estetiğini hangi unsurlarla gerçekleştirmeye çalıştığı irdelenmiştir.

GÜNEY DAL’S PLACE AMONG IMMIGRANT AUTHOR GENERATIONS AND HIS AESTHETIC SEARCHES IN THE BIRDS OF FALSE HEAVEN

The labor agreement signed between Turkey and Germany in 1961, has created an immigrant generation that continues until today in Germany. The periods of military coups in Turkey also triggers the migration of intelligentsia, artists and political parties abroad. Thus, a literature formed by generations of immigrant authors emerges. Güney Dal, from the first immigrant generation, is an important part of the mentioned literature. Themes enriched with each generation are also seen in Dal’s works. The author deals with the immigrant problems handled by the first and second generations in the story book Birds of False Heaven. He differs from other immigrant authors with his unique style and images. The author’s effort to establish his own aesthetics are also seen in the stories. The author, who is in search of form, style and theme, moves towards originality. In this study, the author’s approach to immigrant problems and with which elements he tried to realize his aesthetics were examined based on his stories.

___

  • Abadan-Unat, Nermin (2017). Bitmeyen Göç-Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Adıgüzel, Yusuf (2018). Göç Sosyolojisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Andaç, Feridun (2020). “Güney Dal Anlatısının Gerçekliği”. Cumhuriyet Kitap. Sayı: 1600.
  • Asutay, Hikmet ve Çıvkın, Havise (2013). “Doksanlı Yılların Türk-Alman Yazınına Bakış”. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt 15, Sayı: 2, s. 235-246.
  • Bartram, David vd. (2017). Göç Meselesinde Temel Kavramlar. Çeviren: Itır Ağabeyoğlu Tuncay. Ankara: Hece Yayınları.
  • Baş, Selma (2003). Türk Hikâyeciliğinde Yabancılaşma (1950-1980). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
  • Can, Özber (2011). “Göçmen Yazın Süreci Çerçevesinde Feridun Zaimoğlu ve Anlatısı”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. S: 25, s. 139-156.
  • Cevizci, Ahmet (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
  • Cengiz, Semran. (2010). “Göç, Kimlik ve Edebiyat”. Zeitschrift für die Welt der Türken, Vol. 2, No. 3, s. 185-193.
  • Chambers, Iain. (2014). Göç, Kültür, Kimlik. Çevirenler: İsmail Türkmen, Mehmet Beşikçi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Dal, Güney (1985). Die Vögel des falschen Paradieses/ Yanlış Cennetin Kuşları. Frankfurt: Dağyeli.
  • Demir, Fethi (2020). “Alman Yeraltı Edebiyatında Türkiyeli Yazarlar”. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. S: 37/2, s. 372-388.
  • Ecevit, Yıldız (2001). “Almanya’da Yaşayıp Türkçe Yazan Bir Yazar: Güney Dal”. Gurbeti Vatan
  • Edenler- Almanca Yazan Almanyalı Türkler. Haz. Mahmut Karakuş, Nilüfer Kuruyazıcı. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı. s. 163-177.
  • Ecevit, Yıldız (2011). Türk Romanında Postmodernist Açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Koyuncu, Gürkan ve Asutay, Hikmet (2018). “Bekir Yıldız’ın Gözünden Türkler Almanya’da”. Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 69, s. 1-11.
  • Köprülü, Sevtap Günay (2020). “Almanya’da Yaşayan Türklerin Yazınsal Eserlerinde Tema ve Dil Değişimi”. Söylem Filoloji Dergisi, 5(1): 40-48.
  • Kula, Onur Bilge (1992). Alman Kültüründe Türk İmgesi I. Ankara: Gündoğan Yayınları.
  • Kula, Onur Bilge (2011). “İş Göçü ve Kültürel Kimlik”. 50. Yılında Göç. Editör: Faruk Şen. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı. s. 20-41.
  • Kula, Onur Bilge (2012). Almanya’da Türk Kültürü – Çok-Kültürlülük ve Kültürlerarası Eğitim. Çeviren: Aytekin Keskin. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Kuruyazıcı, Nilüfer (2001). “Almanya’da Oluşan Yeni Bir Yazının Tartışılması”. Gurbeti Vatan Edenler. Haz. Mahmut Karakuş, Nilüfer Kuruyazıcı. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. s. 3- 25.
  • Oraliş, Meral (2012). “Göçmen Yazını içinde Aras Ören’in Konumu”. Studien zur deutschen Sprache und Literatur, 0 (8), 109-122. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuaded/issue/1041/11755.
  • Pazarkaya, Yüksel (2006). “Göç Süreciyle Yurt Dışında Oluşan Türk Edebiyatı”. Türk Edebiyatı Tarihi 4. Editörler: Talât Sait Halman, Osman Horata vd. İstanbul: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. s. 627-641.
  • Saka, Nalan (2018). “Almanya’daki Türk Göçmen Yazınına Kavramsal Bir Yaklaşım”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. S: 22, s. 1875-1888.
  • Sakallı, Cemal (2018). “Göçmen Edebiyatı: ‘Ara Dilde’ Yazmak”. Monograf, Sayı: 9. S.s. 10-27.
  • Sirkeci, İbrahim ve Erdoğan, M. Murat (2012). “Editoryal: Göç ve Türkiye”. Migration Letters, 9(4), s. 297-302.
  • Suvağci, İlyas (2018). Almanya’ya Göçün Almanya’daki Türk Yazarların Hikâyelerine Yansıması (1961- 2001). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi.
  • Tilbe, Ali ve Civelek, Kamil (2018). “Çatışma ve Göç Kültürü Modeli Bağlamında Göç Romanı Okuması: Yüksel Pazarkaya’nın Savrulanlar’ı”. Göç Dergisi, Cilt: 5, S: 1, s. 77-106.
  • Zengin, Dursun (2000). “Göçmen Edebiyatı’nda Yeni Bir Yazar. Mehmet Kılıç ve “Fühle Dich Wie Zu Hause” Adlı Romanı”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 40, 3-4, s. 103-128.
  • Zengin, Erkan (2010). “Türk- Alman Edebiyatına Tarihsel Bir Bakış ve Bu Edebiyata İlişkin Kavramlar.” Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S: 12, s. 329-349.