İstiklal Marşı'nın İzini Safahat'ta Sürmek

Millî marşlar, onu oluşturan milletlerin şuurunu ve karakterini ortaya koyan eserlerdir. Türk milletinin karakterini ifade eden “istiklâl” kelimesi de millî marşın odağında yer almış ve ona ad olmuştur. İstiklâl Marşı’nı kaleme alan şair Mehmet Âkif Ersoy, burada sömürgeci Batı’nın medeniyet anlayışı ve silah gücünün karşısına manevî bir güç olan imanı ve vatan sevgisini çıkarmıştır. Bu yönüyle Âkif, yalnızca bir şair değil aynı zamanda bir aydın olarak da görülmelidir. Yaşadığı çağa tanıklık etmenin ötesinde Âkif, yaşanan acıları derinden hissetmiş ve şiirlerinde zalimi lanetlemenin yanında milletini içinde bulunduğu durumdan kurtarmak için çözüm önerileri sunmuştur. Şairin, İstiklâl Marşı dışında en bilinen eseri, Safahat üst başlığıyla yayımlanmış olan şiirleridir. Âkif’in 1911-1933 tarihleri arasında yayımlanan yedi şiir kitabı okunduğunda orada yer alan anlam ve imgelemin İstiklâl Marşı’na yakın bir şekilde seyrettiği görülebilir. Bu durum bize Mehmet Âkif Ersoy’un toplumu istiklâle kavuşturacağına inandığı “epos”unun aslında uzun zamandır onun zihninde kurgulanmakta olduğunu göstermektedir. Yani denebilir ki Âkif İstiklâl Marşı’nı yazmaya, Safahat’taki şiirleriyle zaten başlamıştır. Bu çalışmadaki amacımız, İstiklâl Marşı’ndaki imgelem ve anlamlar üzerinden bir Safahat okuması yapmak ve iki eser arasındaki ortaklıkları tespit etmeye çalışmaktır.

Anahtar Kelimeler:

Mehmet Akif Ersoy, Safahat, şiir, İstiklal Marşı, millî marş

Seeking for the Trace of Independence March in Safahat

National anthems are works that point the consciousness and character of the nations that created it. The word "independence" that is a phenomenon to express the character of the Turkish nation is also national anthem's name. The poet Mehmet Âkif Ersoy, who wrote the Independence March, put the faith and patriotism as a spiritual power against the civilization perception and weapon power of the colonialist West. Thus, Âkif s is not only as a poet but also as an intellectual. He not only witness the age he lived in, but also feel the pain and offer a solve to his nation. The most known work of the poet, apart from the Independence March, is poems published under the main heading Safahat. When Âkif's seven poetry books published between 1911-1933 are read, it can be seen that the meaning and imagination in there are watching in a way close to the Independence March. That means, it can be said that he had already started to write the Independence March with his writen poems in Safahat. Our aim in this study is to make a Safahat, reading based on the imagery and messages in the Independence March and try to identify the commonalities between the two works.

Keywords:

the Independence March, Mehmet Akif Ersoy, Safahat, national anthem, poem,

PDF

___

Çağbayır, Yaşar (2010). İstiklâl Marşı’nın Tahlili. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Çetin, Nurullah (2015). İstiklâl Marşı’mızı Anlamak. Ankara: Öncü Basımevi.
Ersoy, Mehmet Âkif (2011a). Safahat. Haz. Fazıl Gökçek. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ersoy, Mehmet Âkif (2011b). Süleymaniye Kürsüsünde. Haz. Fazıl Gökçek. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ersoy, Mehmet Âkif (2014a). Hakkın Sesleri. Haz. Fazıl Gökçek. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ersoy, Mehmet Âkif (2011c). Fatih Kürsüsünde. Haz. Fazıl Gökçek. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ersoy, Mehmet Âkif (2014b). Hâtıralar. Haz. Fazıl Gökçek. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ersoy, Mehmet Âkif (2011d). Âsım. Haz. Fazıl Gökçek. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ersoy, Mehmet Âkif (2014c). Gölgeler. Haz. Fazıl Gökçek. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Ersoy, Mehmet Âkif (2007). Safahat Tam Metin ve Safahat Dışında Kalmış 54 Şiir. Haz. M. Ertuğrul Düzdağ. İstanbul: Çağrı Yayınları.
Kabaklı, Ahmet (1984) Mehmed Âkif. İstanbul: Türk Edebiyat Vakfı Yayınları.
Kocakaplan, İsa (2016). İstiklâl Marşımız ve Mehmet Âkif Ersoy. Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
Okay, Orhan (2001). “İstiklâl Marşı”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul 2001, c. 23, s. 355-356.
Sakallı, Fatih (2018). Mehmet Âkif Ersoy’un ‘Cenk Şarkısı’ ve ‘Ordunun Duası’ Şiirlerinde İstiklâl Marşı’nın İpuçları. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (18), 267-278.
https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Bakara-suresi/161/154-ayet-tefsiri (e.t: 11.03.2021)
https://www.tccb.gov.tr/assets/dosya/istiklalmarsi_metin.pdf (e.t: 15.03.2021)