Modernleşme sürecinde kentsel tasarımın kurgulanışında öteki’nin ben’leştirilme serüveni
Bu makalede, modern çağın siyasal örgütlenme biçimi olan ulus-devletlerin, kentsel ve kamusal alana ilişkin “mimari tasarım”da gözettikleri temel yaklaşım (paradigma) biçimleri eleştirel bir açıdan ele alınacaktır. Konu, ilk olarak inşa edilmiş bir çevrenin/mimarinin fiziksel ve mekânsal yapısındaki dönüşümleri, merkezi iktidarın kentsel tasarıma ilişkin uyguladığı politikalar bağlamında ele alınarak, modern çağa özgü planlama ve düzenleme anlayışının, nötrleştirici, homojenleştirici ve ötekileştirici olmak üzere üç temel hedef/amaç üzerinden yürüdüğü gerçeğine değinilecektir. Ayrıca, kentteki kamusal ve özel alanların tasarımında gözetilen/yürütülen düzenleyici politikaların, farklı kültürel kimlikleri bir arada yaşatma/koruma olanağını sunmaktan ziyade, söz konusu bu kimlikleri, ayrıştırarak (segregation) parçalanmasına/ dağılmasına yol açtığı savına yer verilecektir.
The adventure of making ‘the other’, ‘I’ in the envisagement of urban planning in the progress of modernisation
The basic approach (paradigm) that the national state of modern ages representing the breaking off an archaic period takes the “architectural design” in urban and public areas into consideration critically was regarded as the topic of this article. As for the topic, first, the physicaland residental transformation of a constructed surrounding is going to be held in terms of the policies the central carried out on the urban envisagement, then starting from the hypothesis that the concept of planning and arrangement peculiar to the modern ages stand on three fundamental objectives as Neutralizer, Homogenious maker, and ‘the other’ maker, the managing policies used to design public and private areas in the city provides not the possibility of putting together different cultural identities but the segregation of them.
___
- AHISKA, Meltem (1998), “Türkiye’de İktidar ve Gerçeklik”, Defter, Sayı: 33.
- ● ARSLANOĞLU, A.Rana (1988), Kent, Kimlik ve Küreselleşme, Bursa: Asa Yayınları.
- ● BAUMAN, Zygmunt (1994), “The Stranger Revisited and Revisiting”, Konferans metni.
- ● BAUMAN, Zygmunt (1997), Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları (Çev. A.Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ● BOOKCHIN, Murray (1999), Kentsiz Kentleşme (Çev. B.Özyalçın), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ● BOOKCHIN, Murray (1998), Ekolojik Bir Topluma Doğru (Çev. A.Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ● BOURDIEU, Pierre (1995), Pratik Nedenler (Çev. H.Tufan), İstanbul: Kesit Yayıncılık.
- ● BULAÇ, Ali (1998), Modern Ulus Devlet, İstanbul: İz Yayınları.
- ● CALLINICOS, Alex (2004), Toplum Kuramı: Tarihsel Bir Bakış (Çev. Y. Tezgiden), İstanbul: İletişim Yayınları.
- ● DEMİRTAŞ, Sibel, vd. (1996), “Mekân ve Ötekiler”, Defter- 28.
- ● DİKEN, Bülent (2001), “Richard Sennett, Kamusal Yaşam ve Kent”, Birikim, Sayı: 124.
- ● ENSAROĞLU, Yılmaz (2001), “Modernleşme Sürecinde Çokkültürlülük”, Modernleşme ve Çokkültürlülük (Çev. H.Akay, vd), İstanbul: İletişim Yayınları.
- ● ERÖZDEN, Ozan (1997), Ulus-Devlet, Ankara: Dost Yayınları.
- ● GIDDENS, Anthony (1992), Modernliğin Sonuçları (Çev. E. Kuşdil), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ● GÜRBİLEK, Nurdan (1988), “Vitrinde Yaşamak”, Defter, Sayı: 7.
- ● HABERMAS, Jurgen (2002), “Öteki” Olmak, “Öteki”yle Yaşamak, (Çev. İ.Aka), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- ● HARVEY, David (1996), Sosyal Adalet ve Şehir (Çev. M. Moralı), İstanbul: Metis Yayınları.
- ● HELLE, Hans Jurgen (1996), “Kentlileşmiş İnsan” (Çev. Z.Aygen), Cogito, Sayı: 23.
- ● HORKHEIMER, Max (1974), The Eclipse of Reason, New York: Oxford University Press.
- ● IŞIK, Oğuz (1993), “Modernizmin Kenti/Postmodernizmin Kenti”, Birikim, Sayı: 53.
- ● KING, Anthony (1988), Kültür Küreselleşme ve Dünya Sistemi (Çev. G.Seçkin, vd.), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- ● KÖMEÇOĞLU, Uğur (2003), “Örtünme Pratiği ve Toplumsal Cinsiyete İlişkin Mekânsal Bir Etnografı”, Doğu Batı, Sayı: 23.
- ● KURTULUŞ, Hatice (2003), “Mekânda Billurlaşan Kentsel Kimlikler: İstanbul’da Yeni Sınıfsal Kimlikler ve Mekânsal Ayrışmanın Bazı Boyutları”, Doğu Batı,Sayı: 23.
- ● PRIOR, L. (1998), “The Architecture of the Hospital: a Study of Spatial Organization Medical Knowledge”, British Journal of Sociology- 39.
- ● SENNETT, Richard (1991), The Conscience of the Eye, Faber and Faber, Londra.
- ● SENNETT, Richard (1999), Gözün Vicdanı (Çev. S.Sertabiboğlu & C.Kurultay), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ● SUNER, Asuman (1999), “Hong Kong’tan İstanbul’a Kent Fragmanları”, Defter,Sayı: 38.
- ● ŞENGÜL, H.Tarık (2001), Kentsel Çelişki ve Siyaset, İstanbul: Demokrasi Kitaplığı.
- ● ŞENOL, L. Funda (1998), “İktidar Mücadelesinin Savaş Meydanı: Mekân, Cumhuriyetin İlk Yıllarında Ankara’da Eğlence Mekânları”, Toplum ve Bilim,Sayı:- 76.
- ● TOURAINE, Alain (2002), Modernliğin Eleştirisi (Çev. H.Tufan), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- ● URRY, John (1999), Mekânları Tüketmek (Çev. R.G.Öğdül), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ● YUMUL, Arus (2001), “Modernite/Postmodernite’nin Dışlayıcı İncelikleri”, Modernleşme ve Çokkültürlülük (Çev. H.Akay, vd.), İstanbul: İletişim Yayınları.
- ISSN: 1300-5642
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1987
- Yayıncı: Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Televizyon reklamlarında anlamın inşası: Kimlikler ve gündelik yaşam
Küreselden yerele tarım politikaları
Hastalığın sosyal inşası ve hastalık anlatıları: Meme kanseri örneği
Gaziantep’te sokak çocukları üzerine bir araştırma
Modernleşme sürecinde kentsel tasarımın kurgulanışında öteki’nin ben’leştirilme serüveni