TOPLUMSAL CİNSİYET BAĞLAMINDA POLİTİK SÖYLEM: 1989- 2011 YILLARI ARASI HÜKÜMET PROGRAMLARINDA AİLE VE KADINLAR

Bu çalışma, 1989-2011 yılları arasında meclise sunulan hükümet programlarına hâkim olan söylemi kadınlara ve aileye yaklaşımları bağlamında çözümlemekte ve karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir. 13 hükümet programını inceleyen makale, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü ve Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı gibi resmi boyuttaki kurumsal gelişmelerin başlangıcını imlediği için, özellikle bu tarih aralığına odaklanmaktadır. Çalışma, hükümet programlarında toplumsal cinsiyet, aile ve kadınlar ile ilgili konulara yaklaşımlar ile bu yaklaşımların şekillendirdiği siyasi söylemleri, söylem analizi yöntemi ile çözümlemektedir. Bir süreç analizi olarak da okunabilecek olan çalışma, politik söylemdeki değişime işaret ederek, Türkiye'deki kadınların siyasi tarihine ilişkin birikime katkı sunmayı amaçlamaktadır

POLITICAL DISCOURSE IN GENDER CONTEXT: WOMEN AND THE FAMILY IN POLITICAL DISCOURSE IN TURKEY BETWEEN 1989 AND 2011

This paper analyses the Turkish governments' political discourse on women and family between 19892011. It studies the government programme in a comparative way in terms of their approach to gender issues. Drawing upon the exploration of 13 government programme, it uses discourse analysis method in order to understand the governments' approaches to gender and the transformation underwent. Highlighting this transformation aside, this paper also aims to contribute to a distinctive perspective to the Turkish women's history

___

Acuner, S. (2002). 90'lı Yıllar ve Resmi Düzeyde Kurumsallaşmanın Doğuş Aşamaları. İletişim Yayınları (Ed.), 90'lı Yıllarda Türkiye'de Feminizm içinde (s. 125-159). İstanbul.
BM (1993-2003). Birleşmiş Milletler Kadının Kalkınmaya Katılımını Güçlendirme Ulusal Programı Projesi.
Online Erişim: http://www.kadininstatusu.gov.tr/tr/19160/Birlesmis-Milletler
Kadinin-Kalkinmaya-Katilimini-Guclendirme-Ulusal-Programi-Projesi-UNDP, Erişim Tarihi: 10.12.2013.
Carlson, J. (2013). Sweden's Parental Leave Insurance: A Policy Analysis of Strategies to Increase Gender Equality. Journal of Sociology & Social Welfare, 40(2), 63-76.
Çelikel, A. (1995). Uluslararası Sözleşmelerde Kadın. Say Yayınları (Ed.), Türkiye'de Kadın Olgusu içinde (s. 183-197). İstanbul.
Dalla Costa, M. ve James, S. (1972). The Power of Women and the Subversion of the Community. Bristol: Falling Wall Press.
Derrida, J. (1997). Of Grammatology. Baltimor & London: The John Hopkins University Press.
Donovan, J. (2015). Feminist Teori. İstanbul: İletişim Yayınları.
Gazioğlu, E. (2012-13). Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliği'nden Kadından Sorumlu Devlet Bakanı'na: Hükümet Programlarında Kadın Temsili ve Kadınlara Yönelik Söylem. Doğu Batı, 63, 93-109.
Güneş, İ. (1990). II. Meşrutiyet Dönemi Hükümet Programları (1908-1918). Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma Merkezi Dergisi, 171-270.
Halford, S. (1993). Feminist Change in a Patriarchal Organisation: The Experience of Women's Initiatives in Local Government and Implications for Feminist Perspectives on State Institutions. Savage, M. and Witz, A. (Ed.) Gender and Bureaucracy içinde (s. 155- 185). London, UK, Blackwell (Sociological Review Monographs, 40). KSGM (1994-2000). Kadın İstihdamının
Geliştirilmesi Projesi. Online Erişim,
http://www.kadininstatusu.gov.tr/tr/19158/Kadin-Istihdaminin-Gelistirilmesi-Projesi, Erişim
Misra, J. ve King, L. (2010). Kadın, Toplumsal Cinsiyet ve Devlet Politikaları. Phoenix Yayınları (Ed.), Siyaset Sosyolojisi içinde (s. 571-595). Ankara.
Office of the Special Adviser on Gender Issues and Advancement of Women (2002). Gender Mainstreaming, An Overview. New York: Department of Economic and Social Affairs United Nations. Online Erişim: http://www.un.org/womenwatch/osagi/pdf/e65237.pdf. Erişim tarihi: 03.01.2014. Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu Karar 1 (1995). Online Erişim, http://www.tbmm.gov.tr/komisyon/kefe/docs/pekin.pdf, Erişim Tarihi: 12.01.2014.
Rankin, L. P. ve Vickers, J. (2001) Women's Movements and State Feminism: Integrating Diversity into Public Policy. Online Erişim: http://www.bcsth.ca/sites/default/files/Rankin%20and%20Vickers- %20Integrating%20Diversity%20into%20Public%20Policy.pdf, Erişim Tarihi: 03.10.2015.
Sancar Üşür, S. (1998). Siyasal Alanda Cinsiyetçilik ve Kadınların Söylemsel Kuşatılmışlığı. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları (Ed.), 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek içinde (s. 531-543). Ankara.
Saygın, I. (1998). Açılış Konuşmaları. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları (Ed.), 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek içinde (s. 531-543). Ankara.
Svensson, E. ve Gunnarsson, A. (2012) Gender Equality in the Swedish Welfare State. Feminists@law 2 (1). Online Erişim: http://gup.ub.gu.se/records/fulltext/162723/162723.pdf, Erişim Tarihi: 10.12.2014.
Torfing, J. (2010). Post-yapısalcı Söylem Teorisi: Foucault, Laclau, Mouffe ve Zizek. Phoenix Yayınları (Ed.), Siyaset Sosyolojisi içinde (s. 161-181). Ankara.
TÜİK Hanehalkı İşgücü Anketi (2009). İstihdamın Cinsiyete, Tarım ve Tarım Dışı Kesimlere Göre Dağılımı. Online Erişim: http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=25&ust_id=8, Erişim
Uçan Çubukçu, S. (2004). 1980 Sonrası Türkiye'de Kadın Hareketi: Ataerkilliğe Karşı Meydan Okuma. KA-DER Yayınları (Ed.), Türkiye'de ve Avrupa Birliğinde Kadının Konumu: Kazanımlar, Sorunlar, Umutlar içinde (s. 55-75). İstanbul.
UNIFEM-Birleşmiş Milletler Kadınlar Kalkınma Fonu (2003) Progress of the World's Women 2002: Volume 2. Online Erlişim: http://unifem.org , Erişim Tarihi: 08.12.2014.
Yaraman, A. (2006). 72 Yılın Ardından: Kadını İçermeyen Siyaset. Toplumsal Tarih, 156, 14-22.
Yılmaz, İ. (2006). 1990 Sonrası Türkiye'de Demokratikleşmeye Kadın Hareketinin Etkisi: TCK Kadın Platformu Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi / Siyasal Bilgiler Fakültesi, İstanbul.
HÜKÜMET PROGRAMLARI
II. Özal Hükümeti Programı, 1987-89. Online Erişim: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP46.htm
Akbulut Hükümeti Programı, 1989-1991. Online Erişim: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP47.htm
I.Yılmaz Hükümeti Programı, 1991-1991. Online Erişim: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP48.htm
VII. Demirel Hükümeti Programı, 1991-1993. Online Erişim: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/KP49.htm
I. Çiller Hükümeti Programı, 1993-1995. Online Erişim: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP50.htm
III.Çiller Hükümeti Programı, 1995-1996. Online Erişim: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP52.htm
Erbakan Hükümeti Programı, 1996-1997. Online Erişim: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP54.htm