Türkiye'de Yaşlılara Yönelik Sosyal Politika ve Sosyal Hizmet Analizi

Yaşlanma, tüm canlı organizmaları ilgilendiren evrensel bir süreçtir. Yaşlılık ise bireyin yaşam döngüsünde ulaşma şansına sahip olduğu gelişimsel bir dönemdir. Yaşlılıkla birlikte bireyde fizyolojik, psikolojik, ruhsal, sosyo-ekonomik birtakım problemler daha sık görülmektedir. Bu sorunların başı sağlık sorunlarıdır. Bu dönemde sadece fiziksel sağlık değil, ruh sağlığı ve sosyal sağlık da geriler. Emeklilikle birlikte sosyal ilişkilerden soyutlanan yaşlı birey, statü kaybı, rol ve işlev kaybı ile karşı karşıya kalmaktadır. Yaşlılar fiziksel güçlerini kaybettikleri için şiddet, ihmal ve istismara karşı daha savunmasızdırlar. Yaşlıların bu problemleriyle baş edebilmelerinde onlara yardım edecek çeşitli sosyal politikalar geliştirilmektedir. Bu çalışmada ülkemizde yaşlılara yönelik sosyal politikaların analizi yapılacak ve çeşitli öneriler sunulacaktır.

___

  • Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2022). Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
  • Altan, Ö. Z., & Şişman, Y. (2003). Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar. Kamu-İş Dergisi, 7 (2), 2-36.
  • Baştuğ, G., & Özel Kızıl, E. T. (2018). Yaşlılıkta Psikolojik ve Sosyal Değişiklikler. Yaşlılarda Psikolojik ve Sosyal Rehabilitasyon. 64-71. Hedef Yayınevi.
  • Canpolat, Ş.B. (2015). Nüfus projeksiyonlarında yaşlı nüfus ve yaşlılara yönelik sosyal politikalar. 4. Nüfusbilim Kongresi.
  • Çağlar, T. (2017). Yaşlı Bakımı Modeller ve Uygulamalar. Nika Yayınevi.
  • Çamur, G., & Canım, F. (2021). Yaşlılığa ilişkin kuramlar. Gerontolojik Sosyal Hizmet. 29- 48. Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Durğun, A., & Durğun, K. N. (2020). Yaşlı Bireylerin Yaşam Doyumları ve Dini Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi, 3 (2) , 208-231.
  • Duvall, E. M. (1988). Family Development’s First Forty Years. Family Relations, 37(2), 127-134.
  • Eser, S., vd. (2010). Yaşlılar için dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi modülü, Türkiye Alan Çalışması Türkçe Sürüm Geçerlik ve Güvenilirlik Sonuçları. Türk Psikiyatri Dergisi, 21, 37-48.
  • Genç, Y., & Pehlivan, M. (2018). Aktif Yaşlanma Politikası: Huzurevinde Kalan ve Evde Bakım Aylığı İle Ailesi Yanında Desteklenen Yaşlı Bireylerin Aktif Yaşlanma Algısı. Jass Studies -The Journal of Academic Social Science Studies, 68, 299-320.
  • Gürer, A., & Ateş, M. (2013). Yaşlı Bakım Hizmetleri, Metin ATEŞ (ed.) Sağlık Hizmetleri Yönetimi. 197-269. Beta Basın Yayın Dağıtım A.Ş.
  • Hablemitoğlu, Ş., & Özmete, E. (2010). Yaşlı Refahı Yaşlılar İçin Sosyal Hizmet. Kilit Yayınları.
  • Işıkhan, V. (2021). Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar. Gerontolojik Sosyal Hizmet. 63- 80. Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Kalkan, M. (2008). Psikolojik, Sosyal ve Bedensel Açıdan Yaşlılık. Pegem Akademi Yayınları.
  • Kalkınma Bakanlığı (2014). Yaşlanma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 2014-2018. Erişim adresi: https://docplayer.biz.tr/2009499-T-c-kalkinma-bakanligi-yaslanma-ozel-ihtisas komisyonu-raporu.html Karasu, Ç. (2008). Biyolojik Yaşlanma Teorileri: Oksidatif Stresin Rolü. Türkiye Klinikleri, 28, 1-11.
  • Kökenek, Y. Y. (2012). Normal Yaşlılık ve Yaşlanma Psikolojisi. Kulaksızoğlu, I. B., & Ekşioğlu, R. N. (Eds.). Yaşlıya Psikolojik Destek El Kitabı Huzurevi ve Bakımevi Çalışanları İçin Rehber. İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Darülaceze Müdürlüğü, İBB Basımevi.
  • Öcal, Ş. (2017). İnsan Hayatının Değeri ve Yaşlılık Sorunu. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 331-338.
  • Özmete, E. (2017). Türkiye Aktif ve Sağlıklı Yaşlanma Zirvesi. Akçakaya, İ. B., & Özmete, E. (Eds.). T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü Ankara Üniversitesi Yaşlılık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi.
  • Pekcan, H. (2000). Yaşlılık. Erkan, G., & Işıkhan, V. (Eds.). Antropoloji ve Yaşlılık Prof. Dr. Vedia Emiroğlu’na Armağan.
  • Richardson, J. H. (1970) İktisadi ve Mali Yönüyle Sosyal Güvenlik, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayınları. Sağlam, E., & Özdamar, E. N. (2012). Yaşlanma Teorileri ve Tedavi Yaklaşımları. Maltepe Tıp Dergisi, 4(1), 56-61.
  • Taşcı, F. (2010). Yaşlılara yönelik sosyal politikalar: İsveç, Almanya, İngiltere, ve İtalya Örnekleri, Çalışma ve Toplum. 1, 175-198.
  • TÜİK (2019). Ölüm ve Ölüm Nedenleri İstatistikleri, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri-2019-33710
  • TÜİK (2021). İstatistiklerle Yaşlılık, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar202145636#:~:text=Ya%C5%9Fl%C4%B1%20n%C3%BCfus%20e%C4%9Fitim%20durumuna,veya%20dengi%20okul%2Filk%C3%B6%C4%9Fretim%20mezunu Erişim : (10.12.2022)
  • Tümerdem, Y. (2006). Gerçek Yaş (Real age). Turkish Journal of Geriatrics, 9(3), 195-196.
  • Türkoğlu, İ. (2013). Sosyal Devlet Bağlamında Türkiye’de Sosyal Yardım ve Sosyal Güvenlik. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), 275-305.
  • United Nations. (2015), World Population Ageing https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2015_Report.pdf Erişim: (04.04.2023)
  • Ursala Lehr, U. (1994). Yaşlanmanın Psikolojisi, Bilimsel ve Teknik Yayınları Çeviri Vakfı.
  • Varlı, M. (2018). Yaşlıda Sık Görülen Durumlar-2 Kronik Hastalıklar. Hedef Yayınları.
  • WHO (2022). Ageing, https://www.who.int/health-topics/ageing Erişim : (10.12.2022)
  • Yerli, G. (2017). Yaşlılık Dönemi Özellikleri ve Yaşlılara Yönelik Sosyal Hizmetler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 1278-1287.
  • Yıldız, S. (2014). Sosyal Politika. Tokol, A., & Alper, Y. (Eds.). Dora Yayınları.