VLADİMİR PROPP’UN YAPISAL ANLATI ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİ IŞIĞINDA HÜSN Ü AŞK MESNEVİ’SİNİN YAPISAL YÖNDEN İNCELENMESİ

Halk bilimi alanında çalışma yapan Rus halk bilimcisi Vladimir Propp, 1928 yılında yayımladığı Masalın Biçimbilimi adlı eserinde olağanüstü masalları yapı bakımından incelemiştir.  Ona göre masalları içeriğine göre sınıflandırmak yanlıştır. Çünkü masallarda eylemi gerçekleştiren kahramanlar değişse de eylemler sabit kalmaktadır. Dolayısıyla masallarda “sabit” ve “değişken” unsurlar vardır. Bir anlatı türü olan Hüsn ü Aşk mesnevisi bu yöntemler ışığında incelenmiştir. Özellikle çift kahramanlı aşk mesnevilerinin iskeletini oluşturan değişmez bazı fonksiyonlarının olabileceği düşüncesiyle bazı maddeler tespit edilmiştir. Söz konusu maddelerin bu türdeki diğer mesnevilerde de ortak işlevlerinin olup olmadığı, olursa nelerin olacağı, ancak çok sayıda benzer mesnevinin incelenmesi neticesinde ortaya çıkarılabilecektir.

THE ANALYSİS OF THE MESNEVI NAMED “HÜSN Ü AŞK” IN CONTEXT VLADİMİR PROPP’S STRUCTURAL ANALYSİS METHODOLOGY

Russian folk scientist Vladimir Propp examined that in his work called “Morfologiya Skazki” which examinated structure of extraordinary tales’ and published in 1928. According to the author, it is wrong to classify tales based on the content. Even if the heroes in the tale change, the actions remain constant. Therefore, there are elements like “fixed” and “variable” in tales. “Hüsn ü Aşk Mesnevi”, a type of narrative, was examined in context of these methods. In particular, some items the couple of heroes forming the skeleton of love mesnevis have been identified with idea that the some functions may not be constant.  Examination of these items whether or not common functions in other mesnevis of this type can be revealed  a result of the examination of many such mesnevis. 

___

  • ÇOBANOĞLU, Ö. (2012). Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ.
  • Nur Doğan, M. (2008). Şeyh Galib Hüsn ü Aşk. İstanbul: Yelkenli.
  • Okay, O., & Ayan, H. (2010). Hüsn ü Aşk. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Propp, V. (2011). Masalın Biçimbilimi. (M. Rifat, & S. Rifat, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası.