Muhafazakarlaşma tartışmaları yükseldikçe onunla ilişkili olarak sekülerleşme tartışmalarının da yükseldiği görülmekte. Kuşkusuz bu tartışmalar siyasi gündemle de paralel gitmektedir. İster Türkiye’nin muhafazakarlaşması endişesini yaşayanların tutumlarında olsun, ister politik bir söylem içerisinde toplumun muhafazakarlaştırıldığı iddiasının yansıdığı kaygılarda olsun, her iki durumda da sekülerleşme kavramının merkezi bir kavram oluğu iddia edilebilir. Bu çalışma daha önce farklı bir tartışma yazısıyla gündeme getirilen Volkan Ertit’in “Endişeli Muhafazakarlar Çağı/Dinden Uzaklaşan Türkiye” başlıklı tartışmasının devamını yansıtmaktadır.  Bu yazı, Volkan Ertit’in “Din(İslam) Merkezli Sekülerleşme Kavramı Yerine Metafizik Merkezli Sekülerleşme Kavramı” başlığıyla derginizde yayınlanan çalışmasında Sağır’ın daha önce yaptığı eleştirilere karşı sıraladığı savları tersine çevirme kaygısını taşımaktadır. Çünkü yazarın savunusunda kullandığı doneler, Sağır’ın “Endişeli Muhafazakarlar Çağı’na Bir Prolegomena” başlıklı makalenin eleştirisi üzerine kullanılmıştır. Dolayısıyla bu çalışmadaki temel kaygı adı geçen makale üzerinden, yeni bir kavramsal tartışmanın gündeme taşınması amacını gütmüştür. Aslında Ertit’in bahsettiği sekülerleşme tartışmaları, Türk modernleşmesinin 200 yıllık, Avrupa modernleşmesinin ise 300 yıldan uzun tarihsel ve kültürel birikimini yansıtmaktadır. Zira metafizik sekülerleşmede doğrudan tarihi ve kültürel belleği sürecin içerisine dahil etmesi bu iddiayı güçlendirmektedir. Dolayısıyla Ertit’in sekülerleşme kavramı üzerinden adı geçen birikimi yeniden gündeme getirmesi anlamlı durmakta ve Türk modernleşmesinin geldiği son bağlamı yeniden gündeme taşıması bakımından da tartışılmaya değerdir. Ancak uzun bir tarihi geçmişe sahip modernleşme tartışmalarının “dini sekülerleşme” ve “metafizik sekülerleşme” şeklinde yeni bir kavramsal ayrıştırmayla okunma çabası bahsi geçen birikime gölge düşürmektedir. Bu anlamda Ertit’in çalışmasında sorunsala dönüşen noktaları ve metodolojik problemlerin sıralanması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. 

As the discussion on conservatism intensifies, it appears that the discussions of secularization have also increased in relation to it. Undoubtedly, they also go parallel with the political agenda. Whether in the attitudes of those who experience concerns over the conservatism of Turkey or in the worries reflected in the claim that the society is being conservatized within a political discourse, it can be argued in both cases that the secularization is a central concept. This study reflects as the continuation of Volkan Ertit’s discussion entitled as “The Age of Concerned Conservatives / Turkey that Diverges from  Religion” who was previously brought forward with his criticism. This article carries the concern of refuting the arguments laid down by Sağır in his earlier criticism against Volkan Ertit’s article published in your journal as “Metaphysical-Centered Secularization Concept Instead of Religion (Islam) Centered Secularization Concept” Because the data which the writer exerted in his defense was used upon the criticism of Sağır’s article entitled “A Prolegomena to the Age of Concerned Conservatives” Therefore, the main concern in this study pursued an aim of bringing a new conceptual discussion over the afore-mentioned article. In fact, the secularism discussions that Ertit mentioned reflected the historical and cultural accumulation of Turkish modernization over 200 years as well as European modernization over 300 years. Because his direct inclusion of metaphysical secularization into the process of historical and cultural memory reinforces this claim. Therefore, it is meaningful that Ertit’s re-introduces the accumulation in question over the concept of secularization and it is also worth discussing in terms of his re-introduction of the final context of Turkish modernization. However, the attempts to study the discussions on modernization that has a long historical past with a new conceptual separation through “religious secularization” and “metaphysical secularization” cast a shadow over the accumulation in question. In this sense, there is a necessity to order the points and methodological problems that were proven to be problematic in Ertit’s study.