YÜZ: 1981 VE SEVGİLİ ARSIZ ÖLÜM ROMANLARI BAĞLAMINDA 12 EYLÜL SONRASI GERÇEKÇİ ROMANA BİR BAKIŞ

Siyaset, ekonomi, teknoloji, basın, kültür, sanat ve edebiyat başta olmak üzere birçok kurumun ve olgunun köklü değişimlere uğradığı bir dönemin başlangıcı olan 12 Eylül darbesi, toplumcu gerçekçi romanın alanını daralttığı gibi bu tür romana olan güveni de sarsar. Bireyci ve biçimci roman anlayışlarının öne çıktığı bu dönemde, gerçekçi roman anlayışında ısrar eden yazarlar ise zor koşullarda da olsa eser vermeye devam eder. Bu bağlamda Mehmet Eroğlu, Yüz:1981 romanıyla postmodern ve biçimci anlayışların yükselişe geçtiği 1980 sonrası Türk romanında, klasik sayılabilecek bir toplumcu gerçekçi anlayışla 12 Eylül darbesini eleştirir. Latife Tekin ise Sevgili Arsız Ölüm adlı romanında toplumsal gerçekliği, fantastik, masalsı ve renkli bir atmosferden yansıtır ve böylece ‘büyülü gerçeklik’ olarak kabul edilen roman anlayışının Türk edebiyatındaki avangart bir örneğini verdiği gibi gerçekçi roman anlayışına yeni ufuklar, yeni anlatım yolları açar.

A View of Realist Novel after 12 September in the Context of Yüz: 1981 and Sevgili Arsız Ölüm Novels

12 September attack, which is the beginning of a period that many of foundations and phenomenon undergo radical changes especially in policies, economy, technology, media, culture, art and literature, restricts field of socialist realist novel and shakes the confidence of such novels, as well. At this period coming the individualist and formal novel conceptions into prominence, the authors, insisting on realist novel concept, go on producing works even if they are in different lanes. In this respect, Mehmet Eroğlu criticizes 12 September attack in Turkish novel which postmodern and formal concepts on the rise after 1980, by his Yüz: 1981 novel with a socialist realist concept which can be seen as classic. Latife Tekin reflects socialist reality in a fantastic, legendary and colorful atmosphere, so she gives an avant-garde example of the novel which is known as ‘magical reality’ in Turkish Literature and she leads up to new scopes and new narrative approaches to realist novel concept.

___

  • Aşçı, B. (07.10.2000). 12 Eylül Sonrasının Resmidir. Sabah Gazetesi.
  • Atken, S. (1999). Yazın ve Toplum İlişkisi Üzerine Kuramsal Bir Yaklaşım: Yazın Toplumbilim, Edebiyat ve Toplum Sempozyumu. Gaziantep.
  • Belge, M. (1998). Edebiyat Üstüne Yazılar. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Demir, F. (2009). Mehmet Eroğlu’nun Romanlarında 1980 Sonrası Dönemin İzleri. Evrensel Kültür Dergisi, Aralık 2009, s.49-55.
  • Ecevit, Y. (2004). Türk Edebiyatında Postmodernist Açılımlar. İstanbul: