Yrd. Doç. Dr. Alpaslan OKUR, Okt. Gökçen GÖÇEN

Güzel Konuşmada Televizyonu Kullanabilmek ve Bir Model Örneği Önerisi

Televizyonun özellikle çocuklar için olumlu ve olumsuz yönleri ele alınırken, konuşma bu yönler içinde gerektiği kadar yerbulamamaktadır. Çalışma, televizyonun konuşma üzerindeki etkilerini ortaya koymak yerine televizyonun konuşma üzerindekiolumsuz etkilerini, olumlu bir hâle dönüştürebilmek için “Kişilerin güzel konuşmasında televizyonu nasıl etkili bir şekildekullanabiliriz?” sorusundan yola çıkılarak hazırlanmıştır.Çalışmanın önemi, araştırmacı tarafından geliştirilen model örneği ile güzel konuşmada televizyonu kullanabilme düşüncesininsomut bir önerisinin sunulabilmesinden kaynaklanmaktadır.Çalışma için kaynak taraması yapılmıştır.Konuşma konusunda, televizyondan olumlu bir biçimde etkilendiklerini düşünen öğrencileri geliştirmek, televizyondan olumsuzetkilenmeyi de en aza indirmek için bir model örneği geliştirilmiştir. Güzel konuşma konusunda televizyonu kullanabilmeyibilinçli bir çalışma hâline getirerek konuşma eğitimine özgün bir katkı sağlamak ve araştırmacılara fikir vermek amacıylageliştirilen model örneği, “Kişilerin güzel konuşmasında televizyonu nasıl etkili bir şekilde kullanabiliriz?” sorusuna bir öneriolarak sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Dil, Çocuk, Konuşma Eğitimi, Televizyon Dili, Güzel Konuşma

USING TELEVISION TO DEVELOP SPEAKING SKILLS AND A MODEL SUGGESTION

While the positive and negative effects of television on children are discussed, speaking skills are not involved in these aspectsas much as they should be. Rather than basing itself on the effects of the television on speaking, this study is based on thequestion “How can the television be used efficiently for better speaking skills?” in order to turn the negative effects of televisionon speaking skills into positive.The significance of this study stems from the fact that the model developed by the researcher provides a concrete solution tothe use of television for developing speaking skills.A literature review has been conducted for the research.A model has been developed in order to minimize the negative influence of television and to facilitate the speaking skills ofthe students who think that they have been influenced by television positively. Developed to support speech education withan authentic contribution by formulating the utilization of TV as a conscious process for better speaking and to inspire otherresearchers, this model poses a solution to the question “How can the television be used efficiently for better speaking skills?”

Keywords:

Language, Child, Speech Education, Television Language, Rhetoric,

PDF

___

Adak, N. (2004), “Bir Sosyalizasyon Aracı Olarak Televizyon ve Şiddet”, Bilig, 30, s.27-38.
Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007), “Öğrencilerin Televizyon İzlemeleri ve Bilgisayar Kullan- malarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi. Türk Kütüphaneciliği”, s.21, 1, 3-28.
Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2001), Yazılı ve Sözlü Anlatım (2. Basım), Akçağ Yayınları, Ankara.
Akyol, H. (2006), Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri, Kök Yayıncılık, Ankara.
Arıcı, T. (1998), “Dilimizde Yabancılaşmanın Tarihsel Boyutu”, Radyo ve Televizyon Yayınla- rında Türk Dilinin Kullanımı Tebliğler (1999), s. 102-107, Türkiye Radyo ve Tele- vizyon Kurumu, Ankara.
Atay, M. ve Öncü, E. Ç. (2004), Elektronik Bakıcı; Televizyon, 1. Uluslararası Çocuk ve İletişim Konferansı “Milenyumda Çocuk ve İletişim”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakül- tesi Yayınları, s. 435-443, İstanbul.
Aydın Yılmaz, Z. ve Uzman, E. (2005), “Televizyonun Çocukların Dil Gelişimine Etkileri”, Türk Dili, s. 643, 16-27.
Ayrancı, Ü. Köşgeroğlu, N. ve Günay, Y. (2004), “Televizyonda Çocukların En Çok Seyrettikleri Saatlerde Gösterilen Filmlerdeki Şiddet Düzeyi”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, s. 5, 133-140.
Bağcı, H. ve Temizkan, M. (2006), “İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Türkçe Öğretmenle- rinden Beklentileri”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 4(4), s. 477-498.
Batuş, G. (2004), Sanal Dünyanın Kurbanı Çocuklar. 1. Uluslararası Çocuk ve İletişim Konferansı “Milenyumda Çocuk ve İletişim”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınla- rı, s. 445-448, İstanbul.
Calp, M. (2005), Özel Öğretim Alanı Olarak Türkçe Öğretimi (2. Basım), Eğitim Kitabevi, Kon- ya.
Cereci, S. (1997), “Televizyon Eğitebilir Mi?.”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, s. 4, 21-28.
Çaplı, B. (1996), “Çocuk ve Televizyon”, Yeni Türkiye Medya Özel Sayısı, II, s. 12, 1334-1345.
Çifçi, M. (2006), “Türkçe Öğretiminin Sorunları”, Türkçenin Çağdaş Sorunları içinde (2. Ba- sım), s. 77-134, Gazi Kitabevi, Ankara.
Demiray, U. (Ed.). (2008), Etkili İletişim (2. Basım), Pegem Akademi, Ankara.
Demirel, Ö. (1999), İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi (2. Basım), MEB, İstanbul.
Demirel, Ö. (2002), Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi (4. Basım), Pegem A Yayıncılık, Ankara.
Ercilasun, A. B. (1998). “Türkçenin Yapısına Uygunluk Bakımından Radyo ve Televizyon Yayın- larında Kullanılan Türkçe”, Radyo ve Televizyon Yayınlarında Türk Dilinin Kulla- nımı Tebliğler (1999), s. 31-36, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Ankara.
Erdem, İ. ve Deniz, K. (2008), “Güzel Konuşma Kurslarında Verimliliği Artırmaya Yönelik Bir Alan Araştırması”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 10, s.75-90.
Ergenç, İ. (1998), “Radyo ve Televizyon Yayınlarında Türk Dilinin (Türkçenin) Kullanımı Konu- sunda Dilbilimin Verilerinden Nasıl Yarlanılabilir?.”, Radyo ve Televizyon Yayınla- rında Türk Dilinin Kullanımı Tebliğler (1999), s. 115-119. Türkiye Radyo ve Tele- vizyon Kurumu, Ankara.
Erim, A. ve Yöndem S. (2009), “Video Model Destekli Öğretimin Gitar Performansına Etkisi”, Do- kuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, s.45-55.
Ertürk, Y. D. ve Gül, A. A. (2006), Çocuğunuzu Televizyona Teslim Etmeyin Medya Okuryaza- rı Olun, Nobel Yayınları, Ankara.
Gani, V. (1996), “Medya ve Eğitim”, Yeni Türkiye Medya Özel Sayısı, II, 12, s.1363-1367.
Giray, Ü. (1998), “Medyanın Dili ve İhlal Edilen Kurallar”, Radyo ve Televizyon Yayınlarında Türk Dilinin Kullanımı Tebliğler (1999), s. 229-236, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu, Ankara.
Göneç, Ö. ve Gönenç, A. Y. (2004), “Televizyonun Çocuklar Üzerindeki Etkileri”, 1. Uluslararası Çocuk ve İletişim Konferansı “Milenyumda Çocuk ve İletişim”, s. 389-396, İstanbul Üni- versitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul.
Günşen, A. (2006), “Ölçünlü Türkçede Yerelleşme Sorunu”, Türkçenin Çağdaş Sorunları içinde (2. Basım), s. 165-204, Gazi Kitabevi, Ankara.
Güven, A. Z. (2011), “İlköğretim II. Kademe Türkçe Dersi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri”, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, s.121-133.
Huber, E. (2008), Dilbilime Giriş, Multilingual Yayınları İstanbul.
Işık, M. (Ed.), Erdem, A., Güllüoğlu, Ö. ve Akbaba, E. (2007), Televizyon ve Çocuk, Eğitim Kitabevi Yayınları, Konya.
Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1998), Türkçe Öğretimi, Engin Yayınevi, Ankara.
Kaya, K. ve Tuna, M. (2008), “İlköğretim Çağındaki Çocukların Sosyalleşmesinde Televizyonun Etkisi”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, s.159-182.
Kurudayıoğlu, M. (2003/Bahar), “Konuşma Eğitimi Ve Konuşma Becerisini Geliştirmeye Yöne- lik Etkinlikler”, Türklük Bilimi Araştırmaları Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 13, s.287-319.
Mutlu, E. (1999), Televizyon ve Toplum, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu, Ankara.
Önkaş, N. A. (2010), “Türkçe Öğretiminde Teknoloji Kullanımı ve Kalıcı Öğrenme”, Eğitim Tek- nolojileri Araştırmaları Dergisi, 1(2), s.9-10.
Özbay, M. (2005), “Ana Dili Eğitiminde Konuşma Becerisini Geliştirme Teknikleri”, Journal Of Qafkaz University, s.177-184.
Özfırat, A. (1998), “Radyo Televizyon Yayınları ve Türkçenin Kullanımı”, Radyo ve Televizyon Yayınlarında Türk Dilinin Kullanımı Tebliğler (1999), s. 147-149. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu, Ankara.
Özkan, R. (2004), “Televizyonun Eğitimdeki Yeri ve Televizyon Dizilerinde Verilmek İstenen Me- saj”, Millî Eğitim, 162, s.45-56.
Özsoy, S. (1998), “Ölçünlü Dil ve Kitle İletişim Araçları”, Radyo ve Televizyon Yayınlarında Türk Dilinin Kullanımı Tebliğler (1999), s. 81-85, Türkiye Radyo ve Televizyon Ku- rumu, Ankara.
Pirim, O. (1996), “Medya ve Dil”, Yeni Türkiye Medya Özel Sayısı, II, 12, s.1415-1417.
Postman, N. (2004), Televizyon: Öldüren Eğlence Gösteri Çağında Kamusal Söylem (2. Ba- sım). (Çev. O. Akınhay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) (t.y.). Arkadaşım TV. http://www.rtukcocuk.org.tr adre- sinden erişilmiştir.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) (t.y.). Radyo ve Tv’de Türkçe’nin Kullanımı. http:// www.rtuk.org.tr/sayfalar/DosyaIndir.aspx?icerik_id=22eda3f2-8b0d-4030-952b- 6bbf89ac3a6f adresinden erişilmiştir.
Sever, S. (2000), Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme (3. Basım), Anı Yayıncılık, Ankara.
Sever, S., Kaya, Z. ve Aslan, C. (2006), Etkinliklerle Türkçe Öğretimi, Morpa Yayınları, İstanbul.
Şamiloğlu, O. (1998), “Eğitim ve İletişim Dili Olarak Türkçe”, Radyo ve Televizyon Yayınların- da Türk Dilinin Kullanımı Tebliğler (1999), s. 159-163, Türkiye Radyo ve Televiz- yon Kurumu, Ankara.
Tandaçgüneş, N. (2004), “Çocukluğun Kültürel Yabancılaşmasında Televizyon: İlköğretimde Dil Algılaması Üzerine Bir Örnek Olay”, 1. Uluslararası Çocuk ve İletişim Konferansı “Milenyumda Çocuk ve İletişim”, s. 197-211, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakül- tesi Yayınları, İstanbul.
Taşer, S. (2000), Konuşma Eğitimi (6. Basım), Papirus Yayınları, Ankara.
Temizyürek, F. (2004), “Türkçe Öğretiminde Konuşma Eğitiminin Yeri ve Önemi”, XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Sayısı, IV, s. 2769-2784, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Temizyürek, F. (2007), “İlköğretim İkinci Kademede Konuşma Becerisinin Geliştirilmesi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40, 2, 113-131.
Temizyürek, F., Erdem, İ. ve Temizkan, M. (2007), Konuşma Eğitimi (1. Basım), Öncü Kitap, An- kara.
Tombul, I. (2006), “Kültürel Yozlaşmanın Göstergesi Olarak Televizyonda Dilin Kullanımı: Tele- vizyon Sunucuları Örneği”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sos- yal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Türkoğlu, A. (1983), “Eğitim Sistemimizde Televizyonu Kullanabilme Olanakları”, Ankara Üni- versitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 16, 2, s.175-193.
Yıldız, C., Okur, A., Arı, G., ve Yılmaz, Y. (2008), Yeni Öğretim Programına Göre Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi, Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
Zülfikar, H. (2009), Doğru Yazma ve Konuşma Bilgileri 1 (2. Basım), Zerpa Yayını, Ankara.