ANNE BABALARIN EBEVEYN DAVRANIŞLARININ VE EVLİLİK DOYUMLARININ İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı anne babaların ebeveyn davranışları ile evlilik doyumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmaya çocuğu ilkokul öğrencisi olan 400 ebeveyn katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Ebeveyn Davranışları Ölçeği ve Evlilik Doyum Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde ANOVA, t testi ve Basit Doğrusal Korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda anne babaların ebeveyn davranışlarının cinsiyete, eğitim düzeyine ve evlilik tarzına göre anlamlı olarak farklılaştığı; ebeveyn davranışlarının yaş, eşler arasındaki yaş farkı ve evlilik süresi değişkenine göre anlamlı olarak farklılaşmadığı bulunmuştur. Yine evlilik doyumu ile cinsiyet, eğitim düzeyi ve evlilik tarzının anlamlı olarak farklılaştığı; yaş, eşler arasındaki yaş farkı ve evlilik süresinin anlamlı olarak farklılaşmadığı bulunmuştur. Ebeveyn davranışları ve evlilik doyumu arasındaki ilişkiye bakılacak olursa, evlilik doyumu arttıkça çocukla ilgilenme ve olumlu ebeveynlik davranışları artmaktadır. Evlilik doyumu azaldıkça zayıf ebeveyn takibi, tutarsız disiplin ve dayakla cezalandırma davranışlarının arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ebeveyn davranışlarının evlilik doyumu ile ilişkili olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ebeveyn Davranışları, Evlilik Doyumu, Anne ve Baba

EXAMINING OF MOTHER AND FATHER PARENTAL BEHAVIOR AND MARITAL SATISFACTION

The purpose of this research is to investigate the relationship between parental behaviors of parents and marriage satisfaction. 400 parents whose children were studying in primary school participated in the study. Personal information form, parental behaviors scale and marital satisfaction scale have been used in the research. ANOVA, t test and Simple Linear Correlation were used for data analysis. When it is looked in to the results; parental behavior depicts reasonable differences according to the gender, education level and marriage kinds but not depicts reasonable differences according to the age, age difference between spouses and duration of marriage. Marital satisfaction depicts reasonable differences according to the gender, education level and marriage kinds but not depicts reasonable differences according to the age, age difference between spouses and duration of marriage. As a result of the analysis to determine the relationship between parental behaviors and marital satisfaction, as marriage satisfaction increases, involvement and positive parenting increase. We conclude that as marriage satisfaction decreases, poor monitoring/supervision, ınconsistent discipline and corporal punishment increase. Findings show that Parenting behaviors are related to marital satisfaction.

Keywords:

Parenting behavior, marital satisfaction, mother and father,

PDF

___

Aktürk, B. E. (2006). Marital Satisfaction in Turkish Remarried Families: Comparison Among Marital Status, Effect of Step children, and Contributing Factors. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Altun, G. (2015). Evli Bireylerde Bağlanma Tarzları Ve Erken Dönem Uyumu Bozucu Şemaların Evlilik Doyumu İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Anar B. (2011). Evli ve çalışan yetişkinlerin toplumsal cinsiyet rolleri ile evlilik doyumu ve iş doyumu ilişkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi.
Angusamy, A., Kuppusamy, J., Anantharaman, R. N., & Syafiqah, S. A. (2017). Study on marital satisfaction among Malaysian women. International Journal for Studies on Children, Women, Elderlyand Disabled,1, 85-89.
Benedetto, L. ve Ingrassia, M. (2015). What connections between Marital conflict and Parenting Quality? Evidence from parent’s gender in spillover effects. Mediterranean Journal of Clinical Psychology MJCP, 13(2) : DOI: 10.6092/2282-1619/2015.3.1066.
Berk, M. (2009). Evli öğretmenlerin yükleme tarzları ve evlilik doyum algılarının bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bildirici, A. (2016). Evlilik süresinin, cinsel yaşama ve evlilik uyumuna etkisi ve sonuçların demografik özelliklere göre karşılaştırılması. Yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Can, A. (2014). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. 3. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Canel, A.N. (2007). Ailede Problem Çözme, Evlilik Doyumu Ve Örnek Bir Grup Çalışmasının Sınanması. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Chandrakanth, J. (2015). Marital coping style among working and non-working women. International Jounal of Management and Social Science, 3(6), 57-64.
Çağ, P. (2011). Evli Bireylerde Eş Desteği Ve Evlilik Doyumu. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çağ, P. Ve Yıldırım, İ. (2013). Evlilik Doyumunu Yordayan İlişkisel Ve Kişisel Değişkenler. Türk Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, 4 (39), 13-23.
Çakır, A. (2017). Anne Baba Tutumunun, Evlilikte Uyum Ve Sorun Çözme Becerisine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çekiç, A., Türk, F., Buğa, A., Hamamcı, Z. (2018). Alabama Ebeveyn Davranışları Ölçeği ’nin Türkçe ’ye Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 728-743.
Çelebi Öncü, E. Ve Ünlüer E. (2012). Parent s’ Attitude Towards Their Children Before and After Parental Education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 5933 – 5936.
Çelik, M. (2006). Evlilik Doyum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çınar, L. (2008). Evlilik doyumu: Cinsiyet rolleri ve yardım arama tutumu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çıtışlı Turgut, M. K. (2018). Evlilik Çatışması Ve Evlilik Doyumu Arasındaki İlişkide Affetmenin Aracı Rolü. Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çiftçi, O. (1991). Çocuğun Sosyalleşmesinde Ailenin Rolü. Aile ve Toplum, 1(2).
Demiray, Ö. (2006). Evlilikte uyumun demografik özelliklere göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Doğru, D. (2017). Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Anne Baba Tutumlarının Eş Seçme Stratejileri Ve Evlilik Tutumu İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Döner, A. Ç. (2015). Cinsel mitlerin, evlilik doyumu ve toplumsal cinsiyet rolleri arasındaki ilişkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Elgar, F.J., Waschbusch, D.A., Dadds, M. R. ve Sigvaldason, N. (2007). Development and Validation of a Short Form of the Alabama Parenting Questionnaire. Journal of Child and Family Studies, 16, 243. https://doi.org/10.1007/s10826-006-9082-5.
Eminoğlu, B. (2007). Dört-Beş Yaş Çocuklarının Sosyal Davranışları İle Ebeveyn Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Erden, A. D. (2016). Kendini izleme tarzı, yakın ilişkilerde yaşanan kaygı ve algılanan eş davranışlarının evlilik doyumu üzerine etkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Escribano, S.,Aniorte, J. Ve Orgilés, M. (2013). Factor structure and psychometric properties of the Spanish version of the Alabama Parenting Questionnaire (APQ) for children. Psicothema, 25(3), 324-329. Doi: 10.7334/psicothema2012.315.
Fıne, M.A., Voydanoff, P. Ve Donnelly, B.V. (1994). Parental Perceptions of Child Well-Being: Relations to Family Structure, Parental Depression, and Marital Satisfaction. Journal Of Applıed Developmental Psychology, 15, 165-186.
Fishman, E.A. & Meyers, S.A. (2000). Marıtal Satısfactıon And Chıld Adjustment: Dırect And Medıated Pathways. Contemporary Family Therapy, 22,437. https://doi.org/10.1023/A:1007848901640.
Frick, P. J. (1991). The Alabama parenting questionnaire. Unpublished rating scale, University of Alabama.
Garip, E.S. (2010). 5-6 Yaş Döneminde, Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden Çocuğu Olan Eşlerin Çocuk Yetiştirme Stilleri İle Evlilik Uyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Glenn, N. D. (1991). The recent trend in marital success in the United States. Journal of Marriage and the Family, 261-270.
Goldberg, W.A. (1990). Marital Quality, Parental Personality, and Spousal Agreement About Perceptions and Expectations for Children. Merrill-Palmer Quarterly, 36(4), 531-556.
Greef, A.P. (2000). Characteristics of families that function well. Journal of family Issues, 21(8), 948-962.
Gross, T.J., Fleming, C.B., Mason, W.A. ve Haggerty, K.P. (2015). Alabama Parenting Questionnaire–9: Longitudinal Measurement Invariance Across Parents and Youth During the Transition to High School. Sage Journals, 1-14. DOI: 10.1177/1073191115620839.
Guerro, L.K. ve Eloy, S.V. (1992). Relational Satisfaction and Jealousy Across Marital Types. Communication Reports, 5(1), 23-31. DOI: 10.1080/08934219209367540.
Günayer Şenel, H. (2017). Eş Seçim Kararı. H. Yavuzer, (Ed.), Evlilik Okulu içinde (ss.61-91).
Güren, A.S. (2017). Evli Ve Çocuk Sahibi Çiftlerin Evlilik Uyumu, Evlilik Çatışması, Yakın İlişki Düzeyi Ve Yalnızlık Düzeylerinin Çocuk Yetiştirme Tutumları İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gürsoy, Ç. (2004). Kaygı ve demografik değişkenlerin evlilik uyumu ile ilişkisi. Yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güven, N. (2005). İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ve Evlilikte Problem Çözme Becerilerinin Evlilik Doyumu İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Hamurcu, G. (2018). Paternal Bağlanma İle Evlilik Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Howes, P.,& Markman, H. (1989). Marital Quality and Child Functioning: A Longitudinal Investigation. Child Development, 60(5), 1044-1051. doi:10.2307/1130778.İşmen Gazioğlu, E. (2017). Aile Yaşam Döngüsü. H. Yavuzer, (Ed.), Evlilik Okulu içinde (ss.22-47).
Jouriles, E. N., Bourg, W.J, & Farris, A.M., (1991). Marital adjustment and child conduct problems: a comparison of the correlation accross subsampies. Journal of Consulting and Clinical Pychology, 59(2), 354 - 357.
Karasan, S. (2015). Bireylerin Ebeveynlerinin Göstermiş Oldukları Ebeveyn Tutumları İle Sahip Oldukları Düşünme Stilleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kaya, İ. (2003). Evlilik Uyumu ile Çocuklardaki Davranış Problemleri Arasındaki İlişkide Çocuk Yetiştirme Tutumlarının Rolü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kaya, S. (2005). Ergenlikte Kendine Güven ve Aile İle İlişkilendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Mazefsky, C.A. & Farrell, A.D. (2005). The Role of Witnessing Violence, Peer Provocation, Family Support, and Parenting Practices in the Aggressive Behavior of Rural Adolescents. Journal of Child and Family Studies, 14(1), 71-85. https://doi.org/10.1007/s10826-005-1115-y.
NICHD Early Child Care Research Network (2002). Early child care and children’s development prior to school entry: results from the NICHD study of early child care. American Educational Research Journal, 39(1), 33–164. DOI: 10.3102/00028312039001133.
Ovalı, H. (2010). Farklı Coğrafi Bölgelerde Yaşayan Bireylerin Evlilik Çatışmalarının Çeşitli Demografik Özelliklere Göre Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Öngel Atar, A., Yalçın, Ö., Uygun, E., Çiftçi Demirci, A., Erdoğan, A. (2016). Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. Arch Neuropsychiatr, 53, 38-44.
Özabacı, N., Körük, S. Ve Kara A. (2019). A Metaphoric Examination of the Meaning of Marriage. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 693-736.
Özaydınlık, Ş. (2014). Evli çiftlerin evlilik uyumu ile kişilik özellikleri ve romantik ilişkilerindeki sosyal ilginin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Öztahtacı, D. (2017).Evli Kadınlarda Evlilik Doyumu, Yetişkin Bağlanma Stilleri Ve Depresyon Düzeyinin İlişkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özer, E. (2016). Evlilik Doyumu ve Çift İlişkisi. Akademisyen Kitapevi: Ankara
Robert, C. J. (2009). Parenting Practices and Child Behavior in Mexico: A Validation Study of the Alabama Parenting Questionnaire. The Faculty Of The Graduate School Of The Unıversıty Of Mınnesota.
Sarı, T. (2012). Evli Bireylerin Ebeveyn Algıları, Otomatik Düşünceleri Ve Bağlanma Stillerinin Evlilik Doyumu İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Sebre, S. B., Jusiene, R., Dapkevice, E., Skreitule-Pikse, I., & Bieliauskaite, R. (2014).Parenting dimensions in relation to pre-schoolers' behaviour problems in Latvia and Lithuania. International Journal of Behavioral Development, 39(5), 458–466. https://doi.org/10.1177/0165025414548774.
Sevinç, M., Garip, E.S. (2010). A study of parents’ child raising styles and marital harmony. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2; 1648-1653.
Servera1, M., Esposito, A., Garcia, G.B., Giudice, E.D. (2015). Factor Analysis of the Italian Version of the Alabama Parenting Questionnaire in a Community Sample. Journal of Child and Family Studies, 25, 1208–1217. DOI 10.1007/s10826-015-0291-7.
Shelton, K. K., Frick, P. J., ve Wootton, J. (1996). Assessment of parenting practices in families of elementary school-age children. Journal of Clinical Child Psychology, 25, 317-329. doi:10.1207/s15374424jccp2503_8.
Soylu, Y ve Kabasakal, Z. (2016). Evli Kadınların Yaşam Doyumunun Evlilik Doyumu Ve Çalışma Durumu İle İlişkilerinin İncelenmesi. Journal of Research in EducationandTeaching, 5(4), 215-221.
Şentürk, E. (2018). Evlilikte Özyetkinlik, Ebeveyn Öz yetkinliği, Bilişsel Duygu Düzenleme Ve Evlilik Doyumu Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Taşköprü, M. (2013).Evlilik Doyumu İle Problem Çözme Becerileri, Stresle Başa Çıkma Ve Evlilik Süresi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Bilim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Tezer, E. (1994). Evlilik ve İş Doyumu İlişkisi: İkili Çatışmalar ve Bazı Demografik Değişkenlerin Rolü. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(1), 1-12.
Tezer, E. (1996). Evlilik İlişkisinden Sağlanan Doyum: Evlilik Yaşamı Ölçeği. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 1-7.
Tozan, S. (2019). Çocukluk Çağı Travmalarının Evlilik Uyumu Ve Evlilik Doyumuna Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Turanlı, P. (2010). Orta Yetişkinlikte Evlilik Uyumu ile Benlik Saygısı ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin Saptanması. Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Twenge, J.M., Campbell, W.K., Foster, C.A. (2003). Parenthood and marital satisfaction: a meta-analytic review. Journal of Marriage and Family, 65, 574-583.
Uçak, J. (2018). Çalışan Ve Çalışmayan Kadınlarda İletişim Becerilerinin Evlilik Doyumuna Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Uçar, E. (2018). Psikolojik İyi Oluş Yordayıcısı Olarak Dindarlık, Evlilik Doyumu Ve Problem Çözme. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Vazquez, A.L, Domenech Rodríguez, M.L., Amador Buenabad, N.G., Bustos Gamiño, M.N., Lourdes Gutierrez López, M., Villatoro Velázquez, J.A. (2019). The influence of perceived parenting on substance initiation among Mexican children. DOI: https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2019.05.026.
Yalçın, F. ve Türnüklü, A. (2011). Algılanan ana-baba davranışları ile çocuk yetiştirme tutumları arasındaki İlişki. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(1): 717-735.
Yanar Güngör, Z. (2019). Evli Bireylerde Yaşam Doyumunun Yordayıcısı Olarak Evlilik Doyumu Ve Bağlanma Boyutları. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yıldırım, Ş. (2017). Görücü Usulü Evlenen Ve Flört Ederek Evlenen Çiftlerin Duygusal Farkındalık Ve Duyguları İfade Etme Düzeylerinin Evlilik Doyumuna Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yıldız, A. (2013). Anne Baba tutumları ile evlilik doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fatih Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Yıldız, Ö. Z. (2018). Evlilik Doyumunun Öncülleri Ve Sonuçları: Depresyon, Kaygı, Erken Dönem Uyumsuz Şemalar. Yüksek Lisans Tezi. Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yılmaz, M. (2015). Evli Bireylerin Bağlanma Stillerinin, Bireylerin Umutsuzluk Düzeyi Ve Evlilik Uyumu Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yücel, Y. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Algıladıkları Anne-Baba Tutumlarının, Benlik Saygısı Ve Öğrenilmiş Çaresizlik İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yüksel, Ö. Ve Dağ, İ. (2015). Kadınlarda Evlilik Uyumu ve Psikolojik Belirtiler Arasındaki İlişki: Stresle Baş Etme Biçimleri ve Toplumsal Cinsiyet Rolü Tutumlarının Aracı Rolleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 26(3):181-188.