PARASAL AKTARIM MEKANİZMASI KANALLARI: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR ANALİZ

Parasal aktarım mekanizması merkez bankasının uygulayacağı para politikası değişimlerinin ekonomi üzerinde yaratacağı etkileri göstermektedir. Para politikasında yapılan bir değişikliğin hasıla üzerindeki etkisi, parasal aktarım mekanizması kanalları üzerinden gerçekleşmektedir. Aktarım kanalları, faiz kanalı, varlık fiyatları kanalı, döviz kuru kanalı, kredi kanalı son olarak da beklenti kanalı olmak üzere 5 başlık ve bunun alt dalları altında şekillenmektedir. Aktarım kanallarının işleyiş sürecinin analizinden elde edilen bulgular, politika yapıcıların politika belirleme aşamalarında kullanılmaktadır. Bu nedenle çalışmanın amacı parasal aktarım mekanizmaları hakkında bilgi vererek, Türkiye'de para politikası-reel ekonomi etkileşimini ve parasal aktarım kanallarından hangilerinin etkin olarak çalıştığını araştırmaktır. Bu amaca ulaşmak için 1990Q1-2008Q2 dönemi veri seti ile VAR modeli oluşturulmuş ve etki tepki fonksiyonları ile varyans ayrıştırması yöntemine dayalı sonuçlar verilmiştir. Çalışma sonucunda, Türkiye'de geleneksel faiz oranı kanalının çalıştığına yönelik bulgulara rastlanmıştır. Bunun yanı sıra döviz kurunun reel faaliyetler üzerinde etkili olmadığı, ancak fiyatlar genel seviyesini etkilediği bulgularına ulaşılmıştır.

THE MONETARY TRANSMISSION MECHANISM CHANNELS: AN ANALYSIS ON TURKEY

Transmission mechanism of monetary shocks shows how changes in the monetary policy are carried out by central bank into the real economy. Impact of a monetary policy shock in the real economy is realized through the channels of the monetary transmission mechanism. Transmission channels can be classified into five sections, namely interest rate channel, assets price channel, exchange rate channel, credit channel and expectation channel, and their subtitles. Results and analysis obtained from both process and function of the transmission channels are utilized by the policy makers to determine optimal policy mix. Therefore, the aim of this study is to provide information about the monetary transmission, to examine the interactions between real sector and financial system and to empirically determine most effective monetary transmission channels among the possible ones. In order to fulfill this aim, findings are obtained from the impulse-response analysis and variance decomposition based on a VAR model by utilizing the data for 1990Q1-2008Q2 period in the Turkish economy. The results represent that traditional interest rate channel is effective in Turkey. Moreover findings indicate that exchange rate does not have any influence on the real activity, but it influence price level.