DEVLETİN REGÜLASYONLAR YOLUYLA PİYASALARA MÜDAHALESİ ve TÜRKİYE ENERJİ PİYASALARI

İktisat politikasının temel amacı, optimal kaynak tahsisini sağlamak ve toplum refahını maksimize etmektir. Ancak piyasa mekanizması her durumda sosyal faydanın maksimize edilmesini sağlayamaz ve devlet müdahalesine ihtiyaç gösterir. Günümüzde devlete biçilen yeni rol toplumsal yaşama ilişkin gerekli faaliyetlerin bizzat üstlenilmesi şeklinde değil, bir tür hakemlik şeklinde oluşmakta ve bu yeni rol gereğince regülasyon işlevi çok önemli hale gelmektedir. Devletin regülasyonlar yoluyla müdahale etmesinin örneklerine genel olarak ağ sanayilerinin hakim sanayi olduğu sektörlerde rastlanmaktadır. Elektrik, demiryolları, telekomünikasyon gibi sektörlerde faaliyet gösteren ağ sanayilerinin regülasyonu gerekli kılan en önemli özelliği doğal tekel olmalarıdır. Türkiye’de 1990’lardan itibaren devletin düzenleme, denetim ve gözetim işlevini yerine getirmesi amacıyla düzenleyici kurumlar kurulmaya başlamıştır. Bu kurumlar Türkiye’nin ekonomik kalkınmasında önemli işlevler üstlenmektedir. Bu kapsamda kurulan düzenleyici kurumların en önemlilerinden biri de Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’dur. Başlangıçta sadece elektrik enerjisi piyasasının regüle edilmesi amacıyla kurulan bu kurum daha sonra doğalgaz ve petrol piyasalarını da faaliyetleri kapsamına almıştır.

The basic aim of the economic politicies are to obtain resource allocation and to promote the social well-being of its people. But sometimes, the market mechanism can not promote this aim and need to government’s intervention. In those days, government do not to directly interfere to the activities of the economic agents. Its new role is like a refree. Hence, regulation becomes an important tools for government’s intervention. It’s generally come across government’s intervention by regulations in the markets in industries characterized by large distribution networks, such as electricity, gas, postal, telecommunications and railways. The main reason for this is because of the industries are motivated by the natural monopoly conditions. Regulatory authorities have been established since 1990’s to functionalize regulation and control functions of government in Turkey. One of these authorities is Energy Markets Regulatory Authority (EPDK). Firstly, it was established to regulate only electricity industries but than it contained natural gas and oil markets.