Afetlerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme

Tarihin her döneminde afetler yaşandığı bilinmektedir. Afetler deprem, sel, heyelan gibi doğal kaynaklı olabileceği gibi, yangın, terör, uçak kazası gibi insan kaynaklı nedenlere bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Nerede, ne zaman ve hangi biçimde meydana geleceği kesin olarak tespit edilemeyen afetler sonuçları itibariyle benzer etkiler oluşturmaktadırlar; başta fiziki kayıplar olmak üzere, ekonomik kayıplar ile sosyal psikolojik yıkımlara neden olabilmektedirler. Bu bağlamda Türkiye’nin geçmişte başta depremler olmak üzere birçok doğal ve insan kaynaklı afete maruz kaldığı ve günümüzde de maruz kalma riski ile karşı karşıya olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada öncelikle afet ve afet ile ilgili kavramlar ele alınarak afetlerin türleri üzerinde durulmuştur. Daha sonra afetlerin yol açtığı ekonomik, fiziki, sosyal ve psikolojik sonuçlar Türkiye’nin yaşadığı afet örnekleri üzerinden değerlendirilmiştir.

Economic and Social Effects of Disasters: Evaluation on Turkey Case

It is known that throughout the history, there were disasters. There are natural disasters such as earthquake, flood, landslide as well as man-made disasters such as fire, terror, and plane crash. Disasters have similar consequences such as physical, economic, and socio-psychological losses regardless of location, time, and structure of them. In this context, it is known that Turkey has been subjected to numerous natural disasters in particular earthquakes and man-made disasters and the risk of exposure to those is still valid. In this study, disaster and concepts related to disaster are explored and types of disasters are elaborated. Then, economic, physical, social, and psychological consequences of disasters are evaluated through disaster examples experienced in Turkey.

___

  • AFAD. (2013). Afet Risk Yönetimi. http://www.afad.gov.tr/Dokuman/TR/24092012162638.pdf, 23 Mart 2018 adresinden alındı
  • Akyel, R. (2000). Gölyaka’da Deprem. İstanbul: Gren Ajans.
  • Akyılmaz, F., & Karka, O. (2011). Afetlerde Psikolojik İlkyardım. İstanbul: AFAD.
  • Albala-Bertrand, J. (2000). Complex Emergencies versus Natural Disasters: An Analytical Comparison of Causes and Effects. Oxford Development Studies, 28(2), 187-204.
  • Atlı, A. (2006). Afet Yönetimi Kapsamında Deprem Açısından Japonya ve Türkiye Örnekleri Üzerinde Kurumsal Yapılanma. Ankara: Asil Yayıncılık.
  • Babüroğlu, S. (1998). Deprem ve Devlet. Ankara: TBMM Vakıf Ofset Tesisi.Carrido, M. L. (2000). An International Disaster Recovery Business Alliance. Natural Hazards Rewiev, 1(1), 50-55.
  • DPT. (1999). Depremin Ekonomik ve Sosyal Etkileri, Muhtemel Finansman İhtiyacı, Kısa - Orta ve Uzun Vadede Alınabilecek Tedbirler Raporu. Ankara: DPT Yay.
  • DPT. (2000). Doğal Afetler Özel İhtisas Komisyonu Başkanlığı, Meteorolojik Kaynaklı Doğal Afetler Alt Komisyonu Raporu. Ankara: DPT.
  • Ergünay, O. (1996). Afet Yönetimi Nedir? Nasıl Olmalıdır? TÜBİTAK Deprem Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (s. 263-272.). Ankara: TÜBİTAK Yay.
  • Gürer, İ. (1993). Dogu Anadolu’da Kar Örtüsü ve İlkbahar Taşkınları. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı İle Belediyeler Dergisi(15), 17-26.
  • Güvel, E. A. (2008). Depremin Türkiye Ekonomisine Etkileri Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. 2. Ulusal İktisat Kongresi,. İzmir: 2-17.
  • Kadıoğlu, M. (2008). Modern, Bütünleşik Afet Yönetiminin Temel İlkeleri. E. M. Kadıoğlu, & E. Özdamar içinde, Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri. Anakara: JICA Türkiye Ofisi Yay.Kadıoğlu, M. (2011). Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek En Kötüsünü Yönetmek (2. b.). İstanbul: T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yay.
  • Keçici, M. (1994). Doğal Afetlerde Bulaşıcı Hastalıklar ve Çevre. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı İle Belediyeler Dergisi, 24-47.
  • Koç, T., Çavuş, C., & Sarış, F. (2005). Çanakkale Kar Fırtınası Afetinin Sosyal ve Ekonomik Etkilerinin Değerlendirilmesi. Sivil Savunma Dergisi(181), 5-20.
  • Kundak, S., & Kadıoğlu, M. (2011). İlk 72 Saat. Ankara,: AFAD Yay.
  • ODTÜ Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi. (2001). Tabanlı-Van(23 Ekim 2011) ve Edremit-Van(9 Kasım 2011) Depremleri İnceleme Raporu. Ankara: ODTÜ.
  • Qureshi, K., & Gebbie, K. M. (2002). Emergency and Disaster Preparedness. Am J Nurs, 102(1), 46-51.
  • TMMOB. (2012). Türkiye’de Deprem Gerçeği ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın Önerileri Oda Raporu. TMMOB Yay.
  • Tural, O. (2002). 86. Dönem Kaymakamlık Ders Notları. Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı Yay.
  • UNDHA. (1992). Internationally Agreed Glossary of Basic Terms Related to Disaster Management,. Geneva: United Nations Pup.
  • Vermeiren, J. C. (1989). Natural Disasters: Linking Economics and The Environment With A Vengeance. Conferance On Economics and The Environment. http://cidbimena.desastres.hn/docum/crid/Abril-Mayo2005/CD2/pdf/eng/doc1610/doc161 adresinden alındı
  • Yavaş, H. (2005). Doğal Afetler Yönüyle Türkiye’de Belediyelerde Kriz Yönetimi. Ankara: Orion Yayınevi.
  • Yıldırım, A. (2004). , 55. Dönem Mülki İdare Amirleri Semineri Ders Notu,. Ankara: İçişleri Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı Yay.
  • Yılmaz, A. (2003). Türk Kamu Yönetiminin Sorun Alanlarından Biri Olarak Afet Yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık,.