İnsan-mekan İlişkisi Ekseninde Temel Tasarım Dersi Eğitimi: “Sofular Mahallesi Kent Soyutlama Atölyesi Örneği”

Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama bölümü temel tasarım stüdyolarında verilen eğitiminin amacı, öğrencilerin bilginin keşfi, analizi ve senteziyle oluşan tasarım süreci arasındaki bağlantıyı anlamalarıdır. Bu amaçla tasarım eğitiminde parçalanmış, birbiriyle ilişkilendirilmemiş bilgi yerine, temel tasarım dersinin yüzeysel geçerliliğini derinleştirmeye yönelik, ampirik bilgi (empirical knowledge) ile düzgüsel kuram (normative theory) yani tasarım ideolojisi arasındaki bağın kurulması gerekmektedir. Bu nedenle bu yazında öncelikle geçmişten günümüze temel tasarım eğitiminin değişen anlayışı incelenerek, temel tasarım eğitiminde yer almaya başlayan insan-çevre odaklı çalışmalar incelenmiştir. İkinci olarak bu tartışmalar ekseninde hazırlanan birinci sınıf ikinci dönem temel tasarım stüdyosu eğitim programının amacı, kapsamı ve öğretim planı detaylı olarak verilmiştir. Son olarak ortaya konulan yöntem çerçevesinde Amasya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde, 2016-2017 akademik yılı güz döneminde uygulanan MIS102 Stüdyo 2 dersindeki öğrenci çalışmaları değerlendirilerek, atölye deneyiminden elde edilen öğrenim çıktıları verilmiştir. Bu atölye deneyiminin en önemli öğrenim çıktıları; fiziksel çevrenin, aynı zamanda sosyal bir sistem olduğu gerçeği ile insan-mekan arasında kurulan ilişki ve/veya deneyim arttıkça bireyin farkındalıklarının artacağını öğrenmek olarak özetlenebilir. 

The Basic Design Education With The Context Of The Human-Space Relationship:"The City Of Sofular Neighbourhood An Example Of Urban Abstraction Workshop"

The education program of the basic design studios at the Faculty of Architecture, Department of Urban and Regional Planning targets students to understand the connection between the discovery, interpretation and generation of the knowledge and the design process. The teaching of the fragmented and uncorrelated knowledge in the design education is one of the main drawbacks behind the insubstantial state of the basic design courses. Therefore, it is vital to establish a link between the empirical knowledge and normative theory, i.e. design ideology, to reinforce the quality of basic design courses. In this context, the first section examines the changing understanding of the basic design education from past to present. Moreover, the emerging studies for the teaching of basic design education that focused on the orientation of human and environment are investigated. The second section of the paper describes the goal, scope and the teaching plan of the basic design studio education program for the second semester of the first year that was prepared in accordance with the discussions from previous part. Lastly, the student works submitted for the course titled “MIS102 Studıo 2” in the fall semester of the 2016-2017 academic year in the Department of Urban and Regional Planning at the Amasya Faculty of Architecture were evaluated according to the framework of the methodology given in the second section. The learning outcomes obtained from the workshop experience were presented in the final section. The main learning outcomes of this workshop experience may be summarized as two significant facts that the physical environment is also a social structure and the emerging relationship and/or experience between human and space will increase the awareness of the individual. 

___

  • Anonim, (2015), İl Projeleri- Sofular Sokağı Sokak Sağlıklaştırma Projesi – Amasya, https://kurumsal.kultur.gov.tr/turkiye/amasya/ilprojeleri/sofular-sokagi-sokak-sagliklastirma-projes, [Erişim Tarihi: 31 Ocak 2017]
  • Aydemir, Ş., Erkonak Aydemir, S., Şen Beyazlı, D., Ökten, N., Öksüz, A., M., Sancar, C., Özyaba, M., Aydın Türk, Y., (2004), Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı, Akademi Kitapevi, Trabzon.
  • Behrens, R., R., (1998), “ Art, design and gestalt theory”, Leonardo, 31(4): 299-303. http: //www. Jstor.org/stable/1576669, Erişim Tarihi: 19.09.2016. Birik, M., Minsolmaz Yeler, G., Eyüpoğlu Erşen, A., Gündoğdu, M., (2015), “Sınırlar özgürleştirir mi? Bir mimarlık fakültesi temel tasarım atölyesi deneyimi”, 9. Uluslararası Sinan Sempozyumu, Trakya üniversitesi, 21-22 Nisan 2015 Edirne/Türkiye.
  • CRP102 PLANNING STUDIO II, Course Objectives, https://catalog.metu.edu.tr/course.php?course_code=1210102, [Erişim Tarihi: 31 Ocak 2017]Çadırcı, M., (2011), Tanzimat sürecinde Türkiye Anadolu Kentleri, (Derleyen; Erçoşkun, T.,), İmge Kitapevi yayınları, Ankara.
  • Çağlayan, S., Korkmaz, M., Öktem, G., (2014), “Sanatta Görsel Algının Literatür Açısından Değerlendirilmesi”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(16): 160-173. Çil, E., (2006), “Bir kent okuma aracı olarak mekan dizim analizinin kuramsal ve yöntemsel tartışması”, Megaron YTÜ Mim Fak. E-Dergi, 1(4): 218-233.
  • Eren, E., (1989), Yönetim Psikolojisi (3. Baskı), İstanbul: İÜ İşletme Fak. İşletme İktisadı Ens. Yay. No. 105.
  • Erkan, N., Ç., Yenen, Z., (2010), “Yerleşmelerde imaj analizi konusunda bir yöntem: Kastamonu örneği”, Megaron makale, 5(2):67-81.
  • Günay, B., (2007), “Gestalt Theory and city planning education”, METU JFA 1(24:1):93-113.
  • Göregenli, M., (2010), Çevre Psikolojisi İnsan Mekan İlişkileri, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • Karaküçük, S., Gürbüz, B., (2007), Rekreasyon ve Kent(li)leşme, Gazi Kitapevi, Ankara.
  • Kural, N., (1998), “Temel tasarımda bir program”, Temel Tasarım/Temel Eğitim (Derleyen; Teymur, N., Aytaç-Dural, T.,), ODTÜ Mimarlık Yayınları, Ankara.
  • Lang, J., (1998), “Öğrenciler için mimarlığa giriş: temel tasarım dersini yeniden düşünmek”, Temel Tasarım/Temel Eğitim (Derleyenler: Teymur, N., Aytaç-Dural, T.,) ÖDTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • Lynch, K., (2010), Kent İmgesi, (Çeviren: Başaran, İ.,), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • Mennan, Z., (2009), “From Simple to Complex Configuration: Sustainability of Gestalt Principles of Visual Perception Within the Complexity Paradigm”, METU JFA 2009/2 (26:2) 309-323.
  • Mumcu, S., Yılmaz, S., & Özbilen, A. (2013). Ekolojik yaklaşımlar doğrultusunda çevresel tercih modeli. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 143-151.
  • Mumford L., (2007), Tarih Boyunca Kent Kökenleri Geçirdiği Dönüşümler ve Geleceği, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Özdemir, C., Doğanbaş, M., Yancı, A., Yılmaz, F., Uçar, H., Ağaoğlu, F., Mecek, M., Çetintaş, Ö., (2007), Amasya Kültür Envanteri, Amasya Valiliği,Yayın No: 22, Amasya.
  • Saranlı, T., (1998), “Başlangıçtan bu güne temel tasarım”, METU JFA, 26(2):37-48.
  • Sarıoğlu Erdoğdu, G., P.,(2016), “Temel tasarım eğitimi: ders planı örneği”, Planlama 2016, 26(1):7-19.
  • Ülkeryıldız, E., Durmuş Aslan, Akış, T., (2009), öğrenci zihin haritalarında kente ilişkin deneyimle değişen çevre algısı, BAÜ FBE Dergisi, 11 (1): 72-82.
  • Tanman, M., B., (1993), Darülhadis Cami, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 8. Cilt, İSAM Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi, İstanbul.
  • Yalçıner, Y., (2012), Davranışsal İktisat Yaklaşımıyla Rekabetçi Piyasa Analizi, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No: 133, Ankara.
  • Yılmaz, A., Akkuş, M., (1986), Amasya Tarihi, 1. Cilt, Amasya Belediyesi Kültür Yayınları, Ankara.