ÇAĞRI ÖZTÜRK DEMİRBAŞ, YURDAL DİKMENLİ, İbrahim GAFA

TÜRKİYE’DE GEÇİCİ KORUMA ALTINDAKİ SURİYELİLERİN VATAN ALGISINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Dünyanın farklı yerlerindeki savaş ve çatışmalar birçok insanı yurdunu terk edip daha güvenli alanlara gitmek için göçe zorlamaktadır. Suriye’de yaşanan iç savaşta da benzer bir göç dalgası oluşmuş, en uzun sınır komşusu olarak en çok etkilenen Türkiye olmuştur. Kalış sürelerinin giderek uzamasıyla birlikte temel insani haklardan mahrum kalmaya başlayan Suriyeliler hukuksal olarak mülteci ve sığınmacı statüsü taşımadıklarından devlet tarafından “geçici koruma” statüsüne alınmışlardır. Bu çalışmada geçici koruma statüsünde bulunan Suriyelilerin vatan algısını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında 2018 yılında Kırşehir’de yaşayan 22’si erkek ve 13’ü kadın olmak üzere 35 yetişkin Suriyeli ile mülakat yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formunun kullanıldığı çalışmada iki tercüman aracılığıyla görüşme gerçekleştirilmiştir. İçerik analizinin yapıldığı çalışmada Suriyelilerin vatan kavramını mekânsal ve kökensel bakış olmak üzere iki temada algıladıkları tespit edilmiştir. Katılımcıların vatanlarından uzak olma hakkındaki düşüncelerine bakıldığında ise olumlu ve olumsuz olmak üzere iki kategoride görüş bildirdikleri görülmüştür.Suriyelilerin Türkiye’ye sığındıklarında beklentileri eş değer haklar, huzur ve güvenlik ile yüksek maddi gelir olmak üzere üç kategoride toplanmıştır. Bu beklentilerin karşılanma durumuna bakıldığında çoğunluk beklentilerinin karşılandığını ifade etmiştir. Katılımcıların Türkiye’yi vatan olarak gördüklerini belirttikleri çalışmada ileride yaşamak istedikleri yer konusunda ise Türkiye yanıtını vermişlerdir. Katılımcılardan çok az bir kesim Suriye’deki şartlar düzelirse dönebileceğini ifade etmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Geçici koruma altındaki Suriyeliler, Suriyeli, vatan algısı

OPINIONS about THE HOMELAND PERCEPTION of SYRIANS UNDER TEMPORARY PROTECTION in TURKEY

The wars and conflicts in different places of the world force lots of people to leave their homes and to migrate to safer areas. Such wave of migration occurred due to the civil war in Syria, from which the most affected country has been Turkey as its longest border is with Syria. The Syrians, who began to be devoid of basic human rights as their duration of stay grew longer, were given the status of “temporary protection” by the State, since they did not legally bear the status of refugee and asylee. This study aims to reveal the perception of homeland among the Syrians under temporary protection. Within this scope, 35 (22 male and 13 female) adult Syrians living in Kırşehir in 2018 were interviewed. The interviews were conducted via two translators and a semi-structured interview form was used as the data collection tool. Content analysis was done in the study and it was observed that the Syrians perceived the notion of homeland in two themes, namely spatial and original ones. Regarding the participants’ opinions about being far from their homelands, it was seen that they expressed their opinions in two categories as a positive and negative. What the Syrians expected when they took sanctuary in Turkey is gathered under three categories as equivalent rights, peace and security, and high financial income.As to what extent those expectations were met, the majority of the participants said their expectations were met, while the remaining said they were not met. The participants stated that they see Turkey as homeland.When they were asked about where they would like to live in the future, said they want to live in Turkey said.

Keywords:

Syrians under temporary protection, Syrians, perception of homeland,

PDF

___

Aksoy Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(20),292-303.
Altıntaş, S. (2014). Davetsiz misafirler: Türkiye’deki mültecilerin maduniyet görünümleri. İdeal Kent-Kent Araştırmaları Dergisi, 14, 252-276.
Ankaralı, H., Pasin, Ö., Karacan, B., Tokar, M., Künüroğlu, M., Çaça, M., Özislam, M. E. & Şahingöz, N. B. (2017). Üniversite öğrencilerinin Türkiye’deki suriyeli sığınmacılara bakış açısı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 7(3), 122-132.
Bakewell, O. (2015). Göç kuramında yapı ve fail kavramları üzerine bazı görüşler. Göç Araştırmaları Dergisi. 1(2), 188-218.
Canyurt, D. (2015). Suriye gelişmeleri sonrası suriyeli mülteciler: Türkiye de riskler. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (48), 127-146.
Cerev, G. & Yenihan, B. (2016). Göçün işgücü piyasalarına etkisi üzerine bir inceleme: elazığ ili örneği. 2nd Internatıonal Congress on Applıed Scıences: “Mıgratıon, Poverty and Employment” Proceedings, Konya/Turkey, 135-141.
Creswell, J. (1998). W.(1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions, Thousand Oaks: Sage Publishers.
Çakırer Özservet, Y. (2015). Zeytinburnu'nda Doğu Türkistan Türklerinin ulus ötesi bellek eklemlenmesi. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 3(1),59-80.DOI: 10.14782/SBD.2015112078.
Çalışkan, B. (2014). 1953 Göçü sonrası yücelcilerin memleket/yugoslavya ve anavatan/Türkiye algıları. İnsan & Toplum Dergisi, 4(8), 137-162.
Çifçi, T. & Dikmenli, Y. (2016).Üniversite öğrencilerinin vatan algısı ve geçmişe dönük değişimi. Electronic Turkish Studies, 11(3), 847-860.
Elban, M. (2015). Tarih eğitimi ve vatanseverlik üzerine bazı düşünceler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı, 4(3), 1302-1319.
Erdal, İ. (2009). Rumeli ve Anadolu Muhacirlerinde Kimlik ve Vatan Algısı. Millî Folklor, 21(81), 78-82.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education (5th ed.). New York: McGraw-Hill.
Gömleksiz, M. N. & Öner, Ü. (2016).Ortaokul öğrencilerinin vatan kavramına ilişkin metaforik algılar. Electronic Turkish Studies, 11(2), 1409-1420.
Harunoğulları, M. & Cengiz, D. (2014). Suriyeli göçmenlerin mekânsal analizi: Hatay (Antakya) Örneği. TÜCAUM-VIII. Coğrafya Sempozyumu, 23-24 Ekim: Ankara, 309-318.
İzbırak, R. (1992). Coğrafya Terimleri Sözlüğü. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları: Öğretmen Kitapları Dizisi:157. İstanbul.
Kaçmaz, E. (2012). Türkçe Sözlük. Gönül Yayıncılık, Ankara
Karataş, M., Yürüdür, E., Çakaloğlu, C. & Çakır, A. (2015).Yemen’de bir türk köyü olan beyt-el türkî’de yaşayanların türkiye algısı. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (4), 106-115.
Koçak, Y.& Terzi, E. (2012). Türkiye’de göç olgusu, göç edenlerin kentlere olan etkileri ve çözüm önerileri. Kafkas Üniversitesi.İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 163-184.
Marshall, G. (1999).Sosyoloji sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
Mutluer, M. (2003). Uluslararası göçler ve türkiye: kurumsal ve ampirik bir alan araştırması. İstanbul: Çantay Kitabevi.
Öner, N. (2008). Millî zihniyet ve millî birlik. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
Özgüzel, S. & Çetintürk V. E. (2016). Türkiye’deki göçmen çocuklarının topluma kazandırılması için Hollanda’nın deneyimlerinden alınabilecek dersler. 2nd Internatıonal Congress on Applıed Scıences: “Mıgratıon, Poverty and Employment” Proceedings, Konya/Turkey, 555-565.
Özkan, R., & Taşkın, M. A. (2014).İlköğretim öğrencilerinin vatan olgusuna ilişkin algılarının belirlenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 7(XVII), 889-906.
Özkiraz, A. & Acungil.Y.(2016). Göç Olgusu Ve Göçün Kentlerin Toplumsal, Ekonomik, Kültürel gelişmesine ve Kalkınmasına Etkileri. 2nd Internatıonal Congress on Applıed Scıences: “Mıgratıon, Poverty and Employment” Proceedings, Konya/Turkey, 332-338.
Paksoy, A. F. & Şentöregil, M. (2018).Türk basınında Suriyeli sığınmacılar: ilk beş yılın analizi (2011-2015). Selçuk İletişim Dergisi, 2018, 11 (1), 237-256.
Sönmez, Ö. F. & Tatan, M. (2017). Sosyal bilgiler dersinin yabancı uyruklu öğrencilerin vatandaşlık algılarına etkisi: tokat ili örneği.Electronic Turkish Studies. 12(6), 393-410.
Şencan, H. (2005).Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Tavşancıl, E. & Aslan, E. (2001).Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri.İstanbul:Epsilon Yayınevi.
Tunç, A. Ş. (2015). Mülteci davranışı ve toplumsal etkileri: türkiye’deki suriyelilere ilişkin bir değerlendirme. Tesam Akademi Dergisi, 2(2), 29-63.
Tümertekin, E. & Özgüç, N. (2004). Beşeri Coğrafya: İnsan, Kültür, Mekân. İstanbul: Çankaya Kitabevi.
Türküresin, H. (2018). Ortaokul öğrencilerinin vatan kavramına ilişkin algılarının metafor yoluyla belirlenmesi.Uluslar arası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10, 30-41.
Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilimleri araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 24, 54-559.
Ulusoy, K. & Erkuş, B. (2015).Sosyal bilgiler dördüncü sınıf ders programındaki tarih konuları ile ilgili kavramlara ilişkin öğrenci algıları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2015(5), 147-158.
Url:http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik 09.03.2018 tarihinde erişilmiştir.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (7.Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yıldız, Ö. (2013). Türkiye kamplarında Suriyeli sığınmacılar: sorunlar, beklentiler, türkiye ve gelecek algisi. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 16(1), 141-163.
Yurdigül, Y., Ayhan, N. & Kala, C. (2017). Kosova genç nüfusunda vatan algısı üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi: Türkistan Forumu III “Küreselleşme Sürecinde Türk Dünyasının Geleceği” Bildiri Kitabı 194-213.