Propp Metodunun Bir Uygulaması - Tokat Yöresine Ait Yumakoğlan Masalı

Rus halkbilimci Vladimir Propp, Morfologiya Skazki (Masalın Biçimbilimi) adlı eserinde masalın işlevleri üzerinde durmuştur. Propp’a göre işlev, kişinin olay ya da eylem örgüsünün akışı içindeki anlamına göre belirlenen bir olgudur. O, işlevleri masalın sürekli var olan ögeleri olarak adlandırır ve her masalda değişen kişi ve karakterlere rağmen işlevlerin sürekli bulunduğunu söyler. Bundan hareketle kişinin eylemlerini, kişinin değişen özelliklerinden soyutlayarak ele alır ve toplamda otuz bir işlev tespit eder. Biz de bu çalışmada, ilk olarak masal ve olağanüstü masallar üzerinde durulacak, sonra Propp’un ortaya koyduğu işlevsel yöntemle Tokat yöresine ait “Yumakoğlan” isimli halk masalını analiz edilecektir

Anahtar Kelimeler:

Fonksiyon, Masal, Propp Metodu, Tokat, Tokat Masalı

An Application of Propp’s Methods to Yumakoglan a Folktale Belongs to Tokat

Russian folklorist Vladimir Propp examines the functions of tale in his work, Morfologiya Skazki (in Turkish “Masalın Biçimbilimi”). As to Propp, functions is a phonemenon determined according to meaning of character’s plotline. He refers functions as constant phonemenon of tale and says that the taler functions inspite of the changing character. Propp isolates the characters acts from the characters changing specialities and confirms 31 functions in total. In this study, the researcher emphasizes the tale and the supernatural tale at first and then analyzes the functions in “Yumakoğlan” a folktale belongs to Tokat, by using the Propp’s functional method

Keywords:

Functions, Tale, Propp Method, Tokat, Tokat Tale,

PDF

___

Aarne, A.; Thompson, S. (1961), Verzeichnis der Märchentypen (Halkmasalı Tip Kataloğu), Suomalainen tiedeakatemia.
Ahmet Vefik Paşa (1877), Lehçe- i Osmanî, C2, s1103
Eberhard, W.; Boratav, P. N. (1953), Type Türkischer Volksmärchen, Franz Steiner Verlag GMBH, Wiesbaden.
Ekici, M. (2000), İki Masal Tipi Kataloğunun Karşılaştırmalı Listesi: Eberhard-Boratav: Türk Masallarının Tip Katalogu (TTV=EB) ve Aarne-Thompson: Masal Tipleri Kataloğu, Milli Folklor Dergisi, Ankara.
Günay, U. (1975), Elazığ Masalları (İnceleme), Atatürk Üniversitesi Basım Evi: Erzurum.
Muallim Naci (1890), Lûgat-ı Naci, , s950, İstanbul.
Propp, V. (1985), Masalın Biçimbilimi, BFS Yayınları, İstanbul.
Sakaoğlu, S. (1999), Masal Araştırmaları, Akçağ Yayınları, Ankara.
Sakaoğlu, S. (2002), Gümüşhane ve Bayburt Masalları, Akçağ Yayınları, Ankara.
Seyidoğlu, B. (1975), Erzurum Halk Masalları Üzerinde Araştırmalar, Erzurum.