İlköğretim Okul Müdürlerinin Öğretmen Denetimindeki Etkililikleri – Hizmet Yılı Ve Görev Türü Değişkenine Göre Öğretmen Görüşleri

Etkili eğitim yönetimi açısından, günümüzde alan uzmanlarının buluştuğu nokta, liderlik niteliklerine sahip yöneticilerin örgütlerinde gerekli değişim ve gelişimi sağlayarak, örgütlerini küresel rekabet ortamında meydan okuyucu hale getirebildikleri hususudur. Okul müdürlerinin üstlendikleri liderlik rolünü gerçekleştirmede, öğretmen denetimi önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle, İşbirliği, kolaylaştırıcılık, paylaşım, ve destek unsurlarının ön planda tutulduğu bir denetim şekli, öğretmenlerin mesleki gelişimini hızlandırarak örgütsel etkililiğe katkı sağlayabilmektedir. Bu araştırmanın amacı, Elazığ il merkezinde görev yapan öğretmenlerin görüşleri temelinde, okul müdürlerinin öğretmen denetimindeki etkililik düzeylerini belirleyebilmektir. Veri toplama aracı olarak araştırmacıların geliştirdikleri 5 seçenekli Likert türü, bir anket kullanılmıştır. Anket maddeleri ayrıca, “Denetim Alanında Okul Müdürünün Bilgi ve Becerisi”, “Okul Müdürünün Niyeti”, “Denetim Koşulları” ve “Denetimin İşlevselliği” boyutları altında gruplanmıştır. Elde edilen veriler, t, ve tek yönlü değişkenlik çözümlemesi sınamaları uygulanarak çözümlenmiştir. Hizmet yılı ve görev türü değişkenlerine göre ulaşılan bulgular, boyutlar temelinde yorumlanmıştır. Ulaşılan sonuçlar okul müdürlerinin denetimdeki etkililiğine ilişkin olarak görüşlerin katılıyorum veya kısmen katılıyorum düzeylerinde olduğunu; sınıf öğretmenlerinin ve hizmet yılı fazla olan öğretmenlerin denetimden olan beklentilerine yeterince yanıt alamadıklarını ortaya koymaktadır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda daha etkili denetimlerin gerçekleşmesi yönünde önerilere yer verilmiştir

From the aspect of effective educational management, the issue on which the field experts agree with is that the principals who have leadership qualities can hold their organizations challenging in global competitive environment, achieving the required change and development. The supervision of teachers constitutes an important part in realizing the leadership roles of the principals. Especially, the form of supervision which emphasizes collaboration, facilitation, share, and support can contribute to the organizational effectiveness by fostering the professional development of teachers, The aim of this research is, based on the views of teachers working in the primary schools in the city center of Elazıg, to determine the effectiveness level of principals in supervision of teachers. A five-scaled Likert type questionnaire, developed by the researchers themselves, was used as a data gathering instrument. The items have been grouped under the dimensions of “The Intend of The Principals”, “Knowledge and Skills of The Principals”, “The Circumstances of the Supervision”, and “The Functionality of Supervision”. The obtained data were computed by means of t and ANOVA tests. The results have indicated that the views of the teachers generally denote agree and partly agree levels; and class teachers and the teachers with long work year do not meet their expectations from the supervision efficiently. In the direction of the findings and along with the review of the literature, some recommendations have been made for the realization of more effective supervision.

___

  • Acheson, K. A. & Gall, M. D. (2003). Clinical supervision and teacher development. New York: John Wiley and Sons.
  • Açıkalın, A. (1998). Okul yöneticiliği. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Allen, J. (1998). Fifteen years after “A nation at risk”, CER, p. 18. 20.01.2002’de indirildi.www.edreform.com/handbook/srhtoc.htm
  • Balcı, A. (1993). Etkili okul kuramı, uygulama ve araştırma. Ankara: PegemYayınları.
  • VDOE (2004). Guide to career prospects. 12. 05. 2004’te indirildi. http://www3.ccps.virginia.edu/career_prospects
  • Cunningham, W.G. & Cardeiro, P.A. (2003). Educational leadership. London: Pearson Education Inc.
  • Çağan, V. (1998). İlköğretim okulu öğretmenlerinin okul müdürlerinin liderlik ve denetim becerilerine ilişkin algı ve beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Dağlı, A. (2000). İlköğretim Öğretmenlerinin Algılarına Göre İlköğretim Müdürlerinin Etkili Müdürlük Davranışları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 23, 431-442.
  • Ekleme, Y. (2001). İlköğretim okulu yöneticilerinin denetim ile ilgili görevlerini yerine getirme düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
  • Güçlü, N. (9-11 Eylül, 1998). Okul müdürlerinin sosyal beceri düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Cilt.2, 39-752.
  • Gürsel, M. (1997). Okul yönetimi. Konya: Mikro Yayınları.
  • Kocaoluk, M. (2002). İlköğretimde temel mevzuat. İstanbul: Kocaoluk Yayınları.
  • Kowalski, T.J. (2003). Contemporary school administration. New York: Pearson Education Inc.
  • Marczely, B. (2001). Supervision in education. Gaithersburg: Aspen Publishers Inc.
  • MEB (03.06.1991). Milli Eğitim Bakanlığı sicil amirleri yönetmeliği. Resmi Gazete. S. 20890.
  • MEB (1989). Tebliğler Dergisi. S. 2302, Ankara: Milli Eğitim Basım Evi.
  • MEB (2003). İlköğretim kurumları yönetmenliği, Tebliğler Dergisi. S. 2552. Ankara: Milli Eğitim Basım Evi.
  • NCREL (1995), Critical issue: Transferring decisionmaking to local schools; Site-based management. NCREL. 05.12.2005’te indirildi http://www.ncrel.org/sdrs/areas/issues/envrnmnt/go/go100.htm
  • Özbaş, M. (2002). İlköğretim okulu müdürlerinin sınıf içi etkinliklerin denetiminde yapmaları gereken ve yapmakta oldukları işler konusunda müdür ve öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Sergiovanni, T.J. (2001). The principalship- A reflective practice perspective. London: Allyn and Bacon.
  • Tanrıöğen, A. (1998). Okul müdürlerinin etkililiği ile öğretmen morali arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Ün, Ankara.
  • Taş, A. (2003). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Öğretim Liderliği Rollerini Gerçekleştirme Durumları. Eğitim Araştırmaları,11,166-176.
  • TCB (1984). Devlet memurları kanunu. 12.04.2006’da indirildi http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/mevzuat/metinx.asp?mevzuatkod=1.5.6 57
  • Ubben, C. G., Hughes, L.W. & Norris, C.J. (2001). Principal – Creative leadership for effective schools. London: Allyn and Bacon.
  • Zepeda, S. J. (2003). Instructional supervision. New York:Eye On Education, Inc.