Emel Nur ALBAYRAK, Atilla GÖKÇE

2334

Ekonomik Büyüme ve Çevresel Kirlilik İlişkisi: Çevresel Kuznets Eğrisi ve Türkiye Örneğ

Bu çalışmada Çevresel Kuznets Eğrisi teorisinin Türkiye‟de geçerli olup olmadığı 1975-2010 dönemi yıllık zaman serisi verileri ile araştırılmıştır. Literatürde çevre ve ekonomik büyümeyi ilişkilendiren bu konu son yıllarda araştırmacılar tarafından yoğun bir şekilde tartışılmaktadır. Literatürde bu konuya dair yapılan başlıca çalışmalar Grossman ve Krueger (1991), Selden ve Song (1994), Panayotou (2000), Dinda (2004) gibi bazı önemli çalışmalar sayılabilir. Bu çalışmada çevresel kirlilik ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla çevresel kirliliği göstermesi için bağımlı değişken olarak kişi başına düşen karbondioksit (CO2) emisyonu alınmış, ekonomik gelişmişliği göstermesi için ise açıklayıcı değişkenler olarak kişi başına düşen reel gelir, kişi başına düşen reel gelirin karesi, enerji kullanımı ve dışa açıklık oranı verileri alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çalışma kapsamındaki ilgili değişkenlere yapılan Genelleştirilmiş Dickey-Fuller (ADF) birim kök testi sonuçlarına göre tüm seriler birinci farklarında durağan bulunmuştur. Böylece eş bütünleşme testi için gerekli koşul sağlanmıştır. Johansen eş bütünleşme testi sonuçlarına göre ise değişkenler arasında uzun dönem denge ilişkisi bulunmuştur. Türkiye uygulamasına dair elde edilen sonuçlara göre çevresel kirlilik ve gelir arasında ters-U şeklinde bir ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. Bir başka ifadeyle Türkiye için Çevresel Kuznets Eğrisi teorisi geçerlidir. Bu sonuca göre gelir düzeyi arttıkça başlangıçta çevresel kirlilik ve tahribat artmakta daha yüksek gelir seviyelerinden sonra ise çevresel iyileşme başlamaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Çevresel Kuznets Eğrisi, Johansen eş bütünleşme testi, CO2 emisyonu

Relation Between Economic Growth and Environmental Pollutant: Environmental Kuznets Curve and Turkey Case

In this paper, investigates the validity of Environmental Kuznets Curve hypothesis for Turkey, using time series data for 1975-2010 periods. In the literature this subject that linkage of environment with economic growth has been debated intensively by researchers in recent years. The common point of some studies can be counted as Grossman and Krueger (1991), Selden and Song (1994), Panayotou (2000), Dinda (2004). carbondioxide (CO2) emission per capita, energy use, real income per capita and foreign trade index are chosen as variables in order to examine a relationship between environmental pollutant and economic growth. In this paper summary of the results reveal that according to Augmented Dickey-Fuller (ADF) unit root test all the variables are stationarity in the first difference. The long run relationship between all variables is estimated by using Johansen cointegration analysis. Johansen cointegration analysis revealed one cointegrating equation. Thus, variables are cointegrated. CO2 emissions per capita. On the other hand, Environment Kuznets Curve hypothesis is valid for Turkey. Increasing of income makes increasing environmental pollutant firstly and then starts declining after a turning point.
Keywords:

Environmental Kuznets Curve, Johansen cointegration analysis, CO2 emission,

PDF

___

  • Acaravcı, A., Öztürk, İ. (2010, July). CO2 Emissions, Energy Consuption and Economic Growth in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 14, 322-3225.
  • Akdi, Y. (2010, Ekim). Zaman Serileri Analizi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Aksu, C. (2011). Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre. Güney Ege Kalkınma Ajansı.
  • Atıcı, C., Kurt, F. (2007). Türkiye‟nin Dış Ticareti ve Çevre Kirliliği: Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımı. Tarım Ekonomi Dergisi, 13(2), 61-69.
  • Başar, S. (2007). İktisadi Büyümenin Çevresel Etkileri (Birinci Baskı). Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Başar, S., Temurlenk, M. S. (2007). Çevreye Uyarlanmış Kuznets Eğrisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 1-12.
  • Beyhan, E. (2008). Sürdürülebilir Kalkınma-Çevre ve Yerel Yönetimler. Yerel Siyaset Aylık Bilimsel Siyasi Dergi 35, 12-17.
  • Brock, W. A. and M. Scott Taylor (2004). Economic Growth and the Environment: A Review of Theory and Empirics. NBER Working Paper, No. 10854.
  • Çetin, A. (2006). Alışveriş Maliyetleri Parasal Hizmet Modeli: Türkiye Örneği. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 15-39.
  • Dasgupta, S., Laplante, B., Wang, H., ve Wheeler, D. (2002, Winter). Confronting the Environmental Kuznets Curve. Journal of Perspectives, 16, 147-168.
  • Dickey, D. A., Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series With a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74, 427-431.
  • Dinda, S. (2004, July). Environment Kuznets Curve Hypothesis a Survey. Ecological Economics, 49, 431-455.
  • Egli, H. (2004). Environmental Kuznets Curve-Evidence from Time Series Data for Germany. WIF- Institute of Economic Research, Working Paper, 1-39. Enders, W. (2004). Applied Econometric Time Series. New York: John Wiley and Sons Inc.
  • Grossman G. M., Krueger, A. B. (1994). Economic Growth and The Environment. NBER Working Paper, No. 4634.
  • Gujarati, Damodar N. (2011). Temel Ekonometri.(Çev. Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık ve Dağıtım.
  • Halıcıoğlu, F. (2009, January). An Econometric Study of CO2 Emissions, Energy Consumption, İncome and Foreign Trade in Turkey. Energy Policy, 37, 1156-64.
  • Holden, K., Thompson, J. (1992). Co-integration: An İntroductory Survey. British Review of Economic Issues, 14(33), 1-55.
  • Jiang, J. (2013). Ekonomik Gelişmenin Toplumsal Sınırları: Çin Ekonomik Modelinin Geleceği (Çev.: Adnan Köymen). İstanbul: Kalkedon Yayıncılık.
  • Johansen, S. (1988). Statistical Analysis Of Cointegration Vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 231-254.
  • Kennedy, P. (2003). A Guide to Econometrics. MIT Press. Kovel, J. (2005). Doğanın Düşmanı (Çev.: Gürol Koca). İstanbul: Metis Yayınları.(Eserin orijinali 2002‟de yayımlandı).
  • Kutlar, A. (2007, Ekim). Ekonometriye Giriş. Ankara: Nobel Yayım Dağıtım. Meadows, D. H., Meadows, D. L., Randers, J., and Behrens, W. W. (1990). Ekonomik Büyümenin Sınırları (Çev.: Kemal Tosun ve ark.). İstanbul: İşletme İktisadı Enstitüsü Yay. No: 112. (Eserin orijinali 1972‟de yayımlandı).
  • Moomaw, W.R., Unruh, G.C. (1997). Are Environmental Kuznets Curves Misleading Us? The case of CO2 Emissions. Environment and Development Economic, 451-464.
  • Panayotou, T. (2000). Economics Growth and Environment, CID Working Paper, No.56.
  • Saatçi, M., Dumrul, Y., (2012, Ocak). Çevre Kirliliği ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Çevresel Kuznets Eğrisinin Türk Ekonomisi için Yapısal Kırılmalı Eş-Bütünleşme Yöntemiyle Tahmini. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 37, 65-86.
  • Saint-Paul, G. (1994). The Economics of Sustainable Development. Cambridge Univ. Press., UK, 47-50.
  • Seldon, T., Song, D. (1994). Environmental Quality and Development: Is There a Kuznets Curve for Air Pollution Emissions?. Journal of Environmental Economics and Managment 27, 147-162.
  • Sevüktekin, M.,Nargeleçekenler, M. (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi. Ankara: Nobel Yayım Dağıtım.
  • Shafik, N., Bandyopadhyay, S. (1992). Economic Growth and Environmental Quality: Time Series and Cross- Country Evidence. The World Bank Policy Research Working Paper, 150.
  • Shin, Yongcheol, and Peter Schmidt.(1992). The KPSS Stationarity Test As a Unit Root Test. Economics Letters 38.4, 387-392.
  • Şıklar, E. (2000). Eş-bütünleşme Analizi ve Türkiye‟de Para Talebi. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No. 1206.
  • Tarı, R. (1999). Ekonometri. İstanbul: ALFA Basım Yayım Dağıtım.
  • Tarı, R. (2011). Ekonometri. İstanbul: ALFA Basım Yayım Dağıtım.
  • Tıraş, H. H. (2012). Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre: Teorik Bir İnceleme. Torras, M., Boyce, J.K. (1998). Income, Inequality and Pollution: a Reassessment of the Environmental Kuznets Curve, Ecolgical Economics,25, 147-160.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2014). Konularına Göre İstatistikler. Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr .
  • Unruh, G.C., Moomaw, W.R. (1998). An Alternative Analysis of Apparent EKC-Type Transitions. Ecological Economics, 221-229.
  • Wheeler, D. (2000). Racing to the Bottom? Foreign İnvestment and Air Pollution in Developing Countries. World Bank Development Research Group Working Paper, No. 2524.
  • World Bank. (2014). Climate Change İndicators (WDI online veritabanı). Erişim adresi: http://www.data.worldbank.org .
Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Denta Florya ADSM Limited Company
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Yapısal Eşitlik Modellemesi ile Baş Dönmesi, Kaygı ve Bedensel Duyumları Abartma Arasındaki İlişkilerin Analizi

Şule Kaya, Mustafa Aytaç, Nuran Bayram

Çok Değişkenli Kontrol Kartları Örüntü Tanıma Literatüründe Bir Araştırma

Kenan ORÇANLI, Erkan OKTAY, Burak BİRGÖREN

Güneş Etkinliğinin Demografik Ve Ekonomik Göstergelere Etkisinin Ekonometrik Değerlendirilmesi

Yadulla Hasanli HAMDULLAOGLU, Nizami ISMAYILOV

Ekonomik Büyüme ve Çevresel Kirlilik İlişkisi: Çevresel Kuznets Eğrisi ve Türkiye Örneğ

Emel Nur ALBAYRAK, Atilla GÖKÇE

Crisis and Development of Financial Structure in Turkey After 1980

Havva ARABACI, Fatih ÇAVDAR

Gelişmekte Olan Ülkelerde Satın Alma Gücü Paritesinin Uzun Dönem Geçerliliğinin Mevsimsel Birim Kök Testleriyle İncelenmesi

Mehmet OZMEN, Sera SANLI