Murat SÖNMEZ

5458

ÇAĞDAŞ MİMARLIKTA CEPHE/YÜZEY KAVRAMI TARTIŞMALARI

Bu çalışma, cephe ve yüzey kavramları bağlamında, çağdaş mimarlıkta mekanın çeperlerini sorgular. Mimarlık tarihinde cephe kavramı binanın dışarıdan görünüşü/algısı üzerine geliştirilen yaklaşımları ifade etmenin asal kuramsal aracı olmuştur. Fakat 19. yüzyıldan başlayarak, teknolojik gelişimin mimarlıkta yol açtığı yapısal dönüşümler çeperleri hem kuramsal hem de kılgısal olarak köklü biçimde değiştirmiştir. Bu, mimarlık kuramları için bir sorun alanı tanımlar. Modern mimarlığın başlarında yeni yapım teknikleri ve malzemeleri etkisinde oluşan değişimler yakın geçmişi de kapsayan günümüz mimarlığında bilgisayar destekli üretim ve tasarım yöntemlerinin etkisindedir. Bina üretim yöntemleri Modernizm öncesi dönemlerden bütünüyle farklılaşmış olmasına rağmen çeperler halen cephe kavramının anlam ve düşünsel sınırları bağlamında açıklanmaktadır. Bu durum, güncel mimarlık kuramlarının ilgisinde olması gereken bir sorunsalı gündeme getirir. Bugün kılgısal olarak cephe kavramın kuramsal sınırlarını, anlamını veya içeriğini aşan birçok yapıdan söz etmek mümkündür. Bu bağlamda, güncel mimarlıkta çeperi tartışmak için yeni kavramsal araçlara ihtiyaç olduğu söylenebilir. Bu çalışma mimari niteliği 19. ve 20 yüzyılda derinlemesine tanımlanmış yüzey kavramını, kuramsal alanın güncel çeperi doğru analiz edebilmesinin bir aracı olarak görmektedir. Bu kapsamlarda, çalışmada bir taraftan cephe kavramın tarihsel dönüşümünü özetlenmiş, öte taraftan 19. ve 20. yüzyıl mimarlığı ve mimarları bağlamında yüzey kavramına yönelik geliştirilen mimari anlamlar irdelenmiştir. Sonuçta da güncel çeperin niteliğine yönelik değerlendirmeler yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Çağdaş Mimarlık, Çeper, Cephe, Yüzey, Yüzey Kuramı,

DEBATES OF FAÇADE/SURFACE CONCEPT İN CONTENPORARY ARCHİTECTURE ABSTRACT

This study queries spatial borders in the context of facades and surface concepts in contemporary architecture. The concept of facade in the architectural history, has been the primary theoretical tool to express the approaches developed on the external appearance/ perception of the building. But from 19th century onwards, technological development caused by structural transformations in architecture, has been altered the borders radically in both theoretical and practical manners. This identifies a problematic in architectural theory. The changes that were influenced by new construction techniques and materials in the early modern architecture, are later influenced by computer-aided design and manufacturing techniques in contemporary architecture including near past. Although building production methods are completely different from pre-modern times, borders are still revealed in the context of meaning and limits of facade concept. This situation brings up a current problem that should be an interest of contemporary philosophical theories of architecture. Today, in practice, it is possible to mention many buildings exceeding their theoretical limits, meanings or content of facade concept.In this context, it can be said that new conceptual arguments are necessary to argue about border issue in contemporary architecture. This study analyzed the architectural content in-depth in the 19. and 20. centuries, and reconsidered the concept of surface as a conceptual argument to understand/comprehend building border qualities. In this context, the study summarized historical transformation of the facade concept on the one hand, and on the other, analysed the development of architectural meanings of the surface concept by architects and architecture of 19th and 20th centuries. As a result, quality of current border concept is evaluated.
Keywords:

Contemporary architecture, Border, Surface, Facade, Surface Theory, ,

PDF

___

  • Savaş, A., (2001). “Linea Mentis: Mimarlıkta Cephenin Tanımı”, Sanat Tarihinde Terminoloji Sorunları Semineri, Ankara, pp. 23Hasol, D., (1988). “Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü”, YEM Yayınları, İstanbul, p. 106.
  • Krier, R., (1992). “Facades: Elements of Architecture”, Academy Group Ltd., Londra, p.60.
  • Tanyeli, U., (1997). "Modernizm'in Sınırları ve Mimarlık, Modernizm'in Serüveni", Ed: Enis Batur, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, pp.63-71.
  • Lang, S., (1965). “De lineamentis, L.B. Alberti’s use of a technical terms”, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 28: pp.331-335.
  • Moore, C.H., (1905). “Character of Renaissance Architecture”, The Macmillan Company, Londra, p. 86, 87
  • Forster, K.W., (1976). “The Palazzo Rucellai and Questions of Typology in the evelopment of Renaissance Buildings”, The Art Bulletin, 58 (1), pp. 109-113.
  • Padovan, R., (1999). “Proportion”, E&FN Spon, Londra, pp.1561
  • Borsi, F., (1977). “Leon Battista Alberti”, Çev: Carpanini, R. G., Phaidon Press Limited, Milano, pp. 62- 105.
  • Adams, J., (1789). “Accademia della Crusca”, In Frienze, 2, pp:236-237.
  • Harrington, K., (1981). "Changing Ideas on Architecture in the Encyclopédie", 1750-56, Michigan: UMI Research Press, pp. 71-75: Aktaran, A., Savaş, (2001). Linea Mentis: Mimarlıkta Cephenin Tanımı, Sanat Tarihinde Terminoloji Sorunları Semineri, Ankara, s.23Frampton, K., (1997). “Modern Architecture”, Thames and Hudson Ltd, Londra, pp. 14, 29-40.
  • Roth, M.L., (2000). “Mimarlığın Öyküsü”, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, ss: 529.
  • Elmes, J., (1826). “A General and Bibliographical Dictionary of The Fine Arts”, T. Tegg, Londra, p. 336.
  • Viollet-le-Duc, -Emmanuel, (1858). “Rationale dictionary of French Architecture”, B. Bance, Paris, 2: pp.259-261.
  • Madrazo, L., (1984). ‘Durand and the Science of Architecture’, Journal of Architectural Education, 84: pp.12-19.
  • Britton, J., (1883). “A Dictionary of the Architecture and Archaeology of The Middle Ages”, Logman, Londra, pp. 123.
  • Redtenbacher, R., (1883). “The Architectonics of Modern Architecture”, Çev: Ricker, N., C., Ernst & Korn, Berlin, p. 224. Rowe, C. and Slutzky, R., (1963). “Transparency: Literal and Phenomenal”, Perspecta, 8:37, pp. 45-54.
  • Gideon, S., (2008). “Space,Time and Architecture”, Harvard University Press, Londra, pp. Iv-Ivi.
  • Leatherborrow, D. and Mostafavi, M., (2002). “Surface Architecture”, MIT Press, Londra, pp. 1-6-8, 32-34, 38, 42.
  • Benjamin, A., (2006). “Surface Effect: Borromini, Semper, Loos”, The Journal of Architecture, Vol. 11, No.1, p. 1-4, 25-26.
  • Neumeyer, F., (1999. “Head First Through The Wall: An Approach to The Non-word Façade”, The Journal of Architecture, 4: pp. 245-2
  • Gulliksson, H., (1998). “The good, the bad and the juggled: The new ethics of building materials”, The Journal of Architecture, sayı.3, pp. 107- 112.
  • Eck, V. and Caroline, A., (2009). “Figuration, tectonics and animism in Semper's Der Stil”, The Journal of Architecture, Cilt No.14, Sayı.3: pp. 326, 326-327, 328.
  • Seger, C., (2005), “The wall”, “Costructing Architecture”, Birkhäuser, Basel, pp.170-174.
  • Semper, G., (1977). “Der Stil in den Technischen and Tektonischen”, Kunsten, Mittenwald, Cilt No:1, s. 231, Furjan, H., (2003). “Dressing Down: Adolf Loos and the Politics of Ornament”, The Journal of Architecture, Sayı.8: pp.115-130.
  • Wigley, M., (2001). “White Walls, Designer Dresses The Fashioning of Modern Arcihtecture”, MIT Press, Cambridge, pp.3-7, 61-62, 114.
  • Loos, A., (1991). “Süsleme ve Suç”, Yirminci Yüzyıl Mimarisinde Program ve Manifestolar, Conrads, U., Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı Yayınları, Ankara, pp.8-12.
  • House, R., (2006). “The Textile as Structural Framework: Gottfried Semper’s Bekleidungsprinzip and the case of Vienna 1900”, Textile, Cilt.4, Sayı.3: pp.295- 311.
  • Leatherbarrow.D., (1987), “Interpretation and Abstraction in the Architecture of Adolf Loos”, Journal of Architectural Education, 40(4), Blackwell Publishing, Boston, pp. 2-9.
  • Le Corbusier, (1987). “The Decorative Art of Today”, Çeviren: James Dunnet, MIT Press, Cambridge, pp.192-193.
  • Le Corbusier, (2003). “Yeni Bir Mimarlığa Doğru”, Çeviren: Serpil Merzi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, pp. 23, 48, 191.
  • Curtis, W.J.R., (2006), “Le Corbusier: ideas and forms”, Phaidon Press Limited, Londra, pp.49-51.
  • Hildner, J., (1999). “Remembering the Mathematics of The Ideal Villa”, Journal Of Architectural Education, Cilt No.52, Sayı.3, pp.143-162.
  • Rowe, C., (1977). “The Mathematics of the Ideal Villa and Other Essays”, Londra, pp. 4-6, 1-17, 1977’ den aktaran: Frampton, K., (2001).“Le Corbusier”, Thames&Hudson, Londra, pp.77-79.
  • Colomina, B., (2008). “Raumplan Versus Plan Libre, Adolf LoosLe Corbusıer”, Editör, Risselada, Max., 001 Publishers, Rotterdam pp. 46, 51.
  • İnternet: Tanyeli, U., (2011). "Gehry'nin karşı dili", Gehry, Boyut Yayın Grubu, İstanbul.
Social Sciences-Cover
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Cevdet Emin EKİNCİ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÇAĞDAŞ MİMARLIKTA CEPHE/YÜZEY KAVRAMI TARTIŞMALARI

Murat SÖNMEZ

AVRUPA ÜLKELERİNDE GELİR DAĞILIMINDA BOZDAĞ NÜFUS ETKİNLİĞİ KATSAYISI VE ENDEKSİ

Nihat BOZDAĞ, Emre BOZDAĞ

GAZİ ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN 4207 SAYILI TÜTÜN MAMÜLLERİNE İLİŞKİN YASAYA BAKIŞI

Ayşe EDİZ, Hasan TÜRE