Abdülhak Hamit Tarhan’ın Anılarında Paris

     Abdülhak Hâmit Tarhan (1852-1937) uzun yaşamına karşın Tanzimat dönemi ikinci kuşak edebiyatçıları arasında yer almaktadır. Şiir ve tiyatro alanında yazdığı yapıtlarıyla tanınır. Şiirlerinde ölüm, aşk, metafizik ve doğa temalarına ağırlık verirken öte yandan da varlık ve yokluk üzerinden felsefi konulara girer. Yeni Türk şiirinin kurulmasında getirdiği temalar ve biçimdeki denemeleriyle Tanzimat’tan Servet-i Fünûn’a giden yolda bir geçiş görevi yapar. Abdülhak Hâmit, uzun yaşamı boyunca başından geçenleri anılarında dile getirir: Kendi özel yaşamına ait eğitimi, ailesi, evlilikleri, eserlerini nasıl yazdığı; başta edebiyat sanatı olmak üzere, dünya ve Türk edebiyatında öne çıkan isimler, akımlar; gördüğü, gezdiği ve görev yaptığı İngiltere, Fransa gibi dünyanın belirli ülkeleri ve Londra, Viyana, Tarhan ve Paris gibi başkentleri. Çalışmada bu konulardan Hâmit’in Paris’le ilgili anıları irdelenmiştir. Bu bağlamda Paris’e gidişinde etkili olan Hoca Tahsin Efendi, Paris’le ilgili düşünceleri, Paris’te yaşadığı aşkları ve ekonomik sıkıntıları, Fransız edebiyatı ve edebiyatçıları hakkındaki düşünceleri, Fransa’da bulunduğu sırada yazdığı Nesteren gibi yapıtları ele alınıp açıklanmıştır.

___

  • 1. Akyüz, K., (1994). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
  • 2. Berkes, N., (2012). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: YKY.
  • 3. Bolayır, A.E., (1991). Ali Ekrem Bolayır’ın Hatıraları (Haz. Metin Kayahan Özgül. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • 4. Enginün, İ. ,(1988). “Abdülhak Hamit Tahran”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, 1:209.
  • 5. Enginün, İ., (2007). Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul: Dergah Yayınları.
  • 6. Enginün, İ., (2013). Abdülhak Hamit Tarhan’ın Hatıralar. İstanbul: Dergah Yayınları.
  • 7. Ercilasun, B., (1994). Servet-i Fünun’da Edebî Tenkit. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • 8. Kaplan, M., (1976). Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar-I. İstanbul: Dergah Yayınları.
  • 9. Özdemir, E., (1990). Örnekli Açıklamalı Edebiyat Bilgileri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • 10. Şişman, A., (2004). Tanzimat Döneminde Fransa’ya Gönderilen Osmanlı Öğrencileri (1839-1876). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • 11. Tanilli, S., (2007). Çağdaşımız Victor Hugo-Bir Dâhinin Portresi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
  • 12. Tanpınar, A.H., (2000). Edebiyat Üzerine Makaleler. İstanbul: Dergah Yayınları.
  • 13. Tanpınar, A.H., (2001). 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
  • 14. Yusuf Kamil Paşa, (2007). Tercüman-ı Telemak (Haz. Gonca Gökalp Alpaslan). Ankara: Öncü Kitap.