Kurân'ı Kerim'de İltifat Sanatı: Faydaları ve Amaçları

Bedî’e ulaşmanın ancak onu âdet edinip alışmakla mümkün olduğu ve bazı şairlerin bu konuda dili zorladıkları gerekçesiyle, Kur’ân’ın i’câzı üzerine Bedî’ ilmini içeren deliller getirmeyi reddeden âlimler bulunmaktadır. O nedenle bu çalışma söz konusu fikri çürütmek için, bedî’ yöntemlerinden biri olan İltifât Sanatı’nı inceleyecektir. Bu çalışma, metin tahlîli yöntemiyle, Kur’ân’ın i’câz yönlerinden biri üzerindeki örtüyü kaldırıp açmak, lafızlar ile manalar arasındaki sağlam ilişkiyi açığa çıkarmak ve Kur’ân’ın terkîbindeki belâgat, incelik ve güzelliği açıklamak için; iltifât sanatının genel ve özel faydalarını kapsamaktadır
Anahtar Kelimeler:

-

___

  • Advânî, İbn Ebu’l-Asba’ (600 ?/1203); Bedîu’l-Kur’ân, Dâru Nahdâti Mısr, Mısır.
  • Alevî, Yahyâ b. Hamza b. Ali b. İbrâhîm (749/1348); et-Tırâz, Dâru’l-Kütübi’l-İlimiyye, Beyrut.
  • Bâkıllânî, Ebû Bekr Muhammed İbn Tayyib (403/1013), İ’câzü’l-Kur’ân, Matbaatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 4. bsk., 1397/1978.
  • Cürcânî, Abdülkâhir (816/1413); Esrâru’l-Belâga, Kahire.
  • __________, Delâilü’l-İ’câz, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, 1402/1981.
  • Ebussuûd, Muhammed b. Muhammed (951/1544), Tefsîru Ebi’s-Suûd, Dâru İhyâi’t
  • Türâsi’l-Arabî, Beyrut. 26 Hucurât 49/7. 27 Kevser 108/2 28 Abese 80/2. Fîrûzâbâdî, Ebû Tâhir Muhammed b. Ya’kûb b. Muhammed (816/1414); el-Kâmûsü’l
  • Muhît, el-Müessesetü’l-Arabiyye, Beyrut. Hâzin, Alâüddîn Ali b. Muhammed b. İbrâhîm el-Bağdâdî (725/1324); Tefsîru’l-Hâzin,
  • Matbaatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 2. bsk., 1375/1955.
  • İbnü’l-Esîr, Ziyâüddîn (637/1239); el-Meselü’s-Sâir, Dâru’r-Rufâî, Riyad.
  • İbnü’l-Fâris, Ebu’l-Hasen İbn Zekeriyyâ (395/1004); Mu’cemu Mekâyisi’l-Lüga, Dâru’l
  • Kütübi’l-İlimiyye, İran, 1401.
  • İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâîl (774/1372); Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Mektebetü’t-Türâsi’l- İslâmî, Suriye.
  • Kutub, Seyyid (1386/1967); fî Zılâli’l-Kur’ân, Darûş-Şurûk, Beyrut, 1405/1985.
  • Sâbûnî, Muhammed Ali; Safvetü’t-Tefâsîr, Dâru’l-Kur’âni’l-Kerîm, Beyrut, 1405/1985.
  • Süyûtî, Celâlüddîn (911/1532); el-İtkân fî Ulûmi’l-Kur’ân, Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1398/1978.
  • Tabresî, Ebû Ali el-Fadl b. el-Hasen (548/1153); Mecmeu’l-Beyân fî Tefsîri’l-Kur’ân, Dâru
  • İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, 1371/1951.
  • Teymî, Ebû Ubeyde Ma’mer b. el-Müsennâ (209/824); Mecâzü’l-Kur’ân, Müessesetü’r- Risâle, 2. bsk., Beyrut, 1401/1981.
  • Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Cârullah Muhammed b. Ömer (538/1143); el-Keşşâf, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut.
  • Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Abdullah (932/1525); el-Burhân fî Ulûmi’l-Kur’ân,
  • Dâru’l-Ma’rife, Beyrut.