Ahmet Refik ve Gazavât-ı Celîle-i Peygamberî Adlı Eseri

Son dönem Osmanlı tarihçilerinden olan ve ülkemizde popüler tarihçiliğin öncülerinden sayılan Ahmet Refik, telif ettiği eserlerle ve yaptığı ilmi çalışmalarla tarih ilmine zengin katkıları bulunan, ülkemizin önemli tarihçilerinden biridir. Tarihin muhtelif alt dallarında çalışmaları bulunan Ahmet Refik’in İslam Tarihi alanındaki tek eseri Gazavât-ı Celîle-i Peygamberî adlı eseridir. Askerî okullarda eğitim aldıktan sonra askerî teşkilatın çeşitli kademelerinde görev yapmış olan Ahmet Refik’in bu tecrübelerine dayanarak yazdığı, Peygamber Efendimizin (s.a.v) komutanlığını, İslam ordusunun fiziksel ve manevî niteliklerini, harp usullerini ihtiva eden bu eseri, üzerine inceleme ve araştırmalar yapılacak öneme haizdir. İlahiyat ve İslami İlimler alanında bazı çalışmalarda Ahmet Refik’in hayatına dair bilgilere yer verildiği gözlense de bu çalışmalar detaylı bilgiler sunmaktan yoksundur. Biz de bu çalışmayla hem bu denli öneme haiz bir tarihçinin hayatını daha detaylı ele almayı hem de etkisi yazıldığı dönemi aşan Gazavât-ı Celîle-i Peygamberî eserini kaynakları, muhtevası ve üslubu yönünden inceleyip tanıtarak akademik camiaya mütevazi bir katkı sunmayı amaçladık.

___

  • Altınay, Ahmed Refik. Gazâvât-ı Celîle-i Peygamberî, 1.Baskı. İstanbul: Kitabhane-i Askerî, 1937.
  • Altınay, Ahmed Refik. Sadeleştirilmiş Gazâvât-ı Celîle-i Peygamberî. sad. Yaşar Çalışkan. İstanbul: Büyüyenay Yayınları, 1.Baskı, 2014.
  • Altınay, Ahmed Refik. Kafkas Yollarında; Hatıralar, Tahassüsler. haz. Yunus Zeyrek. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1.Baskı, 1981.
  • Aydoğan, Oğuz. Ahmet Refik Altınay Hayatı ve Sanat Tarihi Çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2006
  • Dedebaba, B. Noyan. Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevîlik. 1.Baskı. İstanbul: Ardıç Yayınları, 1999.
  • Çetin, Atilla. “Mehmed Emin Vahîd Paşa”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 28: 468. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
  • Gökman, Muzaffer. Tarihi Sevdiren Adam: A.R Altınay. 1.Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1978.
  • İnalcık, Halil. “Türkiye’de Modern Tarihçiliğin Kurucuları”. Muhafazakâr Düşünce Dergisi 2/7 (2006): 1-44.
  • Kadıoğlu, İdris. “Said Paşa, Diyarbekirli”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (Gözden Geçirilmiş 3. Baskı) EK-2: 450-451. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
  • Koçu, Reşat Ekrem. Ahmet Refik: Hayatı, Seçme Şiir ve Yazıları, 1.Baskı. İstanbul: Suhulet Kitabevi, 1938.
  • Özcan, Abdülkadir. “Ahmed Refik Altınay”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 2: 120. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
  • Sakaoğlu, Necdet. “A.Refik Altınay”. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. 1: 219. İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı, 1993.
  • Yiyanç, Mükrimin Halil. “Müverrih Ahmet Refik Bey”. Milli Mecmua, 39 (1925): 235-237.