TÜRK HALK EZGİLERİNİN GİTARA DÜZENLENMESİNDE BİR YÖNTEM: DÖRTLÜ ARMONİ SİSTEMİ

Türk müziğinin çok seslendirilmesinde bir yöntem olarak önemli bir yere sahip olduğu düşünülen dörtlü armoni sistemi piyano, yaylı çalgılar orkestrası gibi çoksesliliğe elverişli çalgılara yönelik geniş bir uygulama alanı bulmuştur. Yapılan çalışmalar incelendiğinde ise dörtlü armoni sisteminin gitara uygulanabilirliği üzerine hemen hemen hiçbir çalışma yoktur. Bu çalışmanın amacı da, türkü ya da türkü kaynaklı eserlerin gitara düzenlenmesinde dörtlü armoni sisteminin kullanılabilirliğini ortaya koymak olarak belirlenmiştir. Bu amaçla, dörtlü armoni sistemi kullanılarak çok seslendirilmiş piyano yapıtları incelenmiş, armonik analizi yapılmış ve gitara uyarlanmıştır. Elde edilen akor ve akor bağlanışları arpejler şeklinde zenginleştirilmiş ve örnek türkülerin çok seslendirilmesinde kullanılmıştır. Bu türden ve benzeri çalışmaların artarak devam etmesi ile daha nitelikli çalışmalara ulaşılacağı, dörtlü armoni sisteminden yararlanılarak yapılmış düzenlemeler ya da özgün besteler ile gitar dağarında Türk müziği eserlerinin önemli bir yer edineceği düşünülmektedir. Dörtlü armoni sisteminin geliştirilmesinde, yaygınlaştırılmasında önemli bir etkisi olacağı söylenebilir. Çalışma sonucunda, dörtlü armoni sisteminin çoksesliliğe elverişli çalgılara yönelik uygulama alanı bulduğu gibi çoksesliliğe en elverişli çalgılardan birisi olan gitar için de geniş bir uygulama alanı bulabileceği görülmüştür.

___

  • Bozkurt, H. 1990. Türk Müziğinde Armoni. Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi, S. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Gedikli, N. 1988. Geleneksel Müzik Türlerinde Çokseslilik Çalışmaları. Birinci Müzik Kongresi Bildirileri-sorular, cevaplar. Kültür ve Turizm Bakanlığı yayınları, Ankara.
  • İlerici, K. 1970. Bestecilik Bakımından Türk Müziği ve Armonisi. Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
  • Levent, N. 1996. Çağdaş Türk Müziğinde Dörtlü Armoni (2. Basım). İzmir: Levent Müzikevi.
  • Tutu, M. ve Tutu, S. 1999. Dörtlü Armoni ve Türk Müziği’ne Uygulanışı. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
  • Yalçın, G. (2004). “Halk Müziğine Dayalı Gitar Öğretimi”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Yalçın, G. (2012). Dörtlü Armoni Sistemi Uygulamalarını İçeren Armoni Kitaplarının Karşılaştırmalı Analizi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, cilt:2, sayı: 5.
  • Yalçın, G. 2003. Halk Müziğinden Gitara. Mavi Ofset, Kayseri.
  • Yıldırım A. ve Şimşek H. 2008. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Teknikleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.