Log-Lineer Modeller ve Kadına Yönelik Şiddet Üzerine Bir Uygulama

Kategorik değişkenler sosyal ve davranışsal bilimlerde yaygın olmasına rağmen, kullanımları sadece bu alanlarla sınırlı değildir. Bu tür değişkenler genellikle çapraz tablolar şeklinde düzenlenmektedir. 2-boyutlu çapraz tablolar, iki kategorik değişkenin bağımsız olup olmadığına odaklanmaktadır. İkiden fazla kategorik değişkenin olduğu durumlarda, iki ya da daha fazla kategorik değişken arasındaki ilişki yapısını inceleyen log-lineer modeller kullanılabilir. Log-lineer modellerde, tam bağımsızlık modeli, kısmi bağımsızlık modeli, koşullu bağımsızlık modeli, homojen ilişki modeli ve doymuş model gibi çeşitli modellerin tahmin edilmesi ile en uygun model belirlenmektedir. Temel amaç, değişkenler arasındaki bazı bağımsızlık tiplerini ve değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu çalışmada, log-lineer modeller üç-boyutlu çapraz tabloların analizinde kullanılmış, uygun modelin seçilmesi aşaması incelenmiştir. Bu amaçla, uygulamada, TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından yapılan “Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması” (2008) mikro verisi kullanılarak üç-boyutlu bir çapraz tablo oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Log lineer modeller, çapraz tablolar, kadına şiddet

An Application On Log-Linear Models And Violence Against Women

Although categorical variables are common in the social and behavioral sciences, their usage are not restricted to those areas. These kind of variables are generally represented by contingency tables. Two-way contingency tables emphasize whether the two categorical variables are independent. If there are more than two categorical variables, log-linear models can be used for the relationship among two or more categorical variables.In the log-linear models, the most appropriate model is determined by the fit of the various models, such as full independence, partial independence, conditional independence, homogeneous relationship and saturated models. The main purpose is to determine some types of independence between variables and the relationship among the variables. In this study, log-linear models are used to analyze three-way contingency tables, and selection of the appropriate model is examined. For this purpose, TSI (Turkish Statistical Institute) “The Research on Domestic Violence against Women in Turkey” 2008 raw data set is used to construct a three-way contingency table.

Keywords:

Log-linear models, contingency tables, violence against women,

PDF

___

[1] Van der Heijden P.G.M, de Falguerolles A, de Leeuw J, 1989. A Combined approach to contingency table analysis using correspondence analysis and log-linear analysis, Appl. Statist. 38 (2) 249-292.
[2] Yılmaz V, Saraçlı S, 2004. Karayolları donanım durumunun trafik kaza sonuçlarına etkisi. AKÜ Fen Bilimleri Dergisi, 4 (1-2) 91-106.
[3] Mete S, Ünsal A, 2010. Kategorik veriler için logaritmik doğrusal modeller ve göç istatistikleri üzerine bir uygulama. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 8(1) 299-308.
[4] Öncel S Y, Erdugan F, 2015. Kontenjans tablolarının analizinde log-lineer modellerin kullanımı ve sigara bağımlılığı üzerine bir uygulama, SAÜ Fen. Bil. Der. 19 (2) 221-235.
[5] Arı E, 2016. Trafik kaza verilerinin log lineer model ile incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 21 (1) 17-37.
[6] Yılmaz V, Kesin F E, 2018. Logaritmik doğrusal modeller ve uyum analizinin birlikte kullanımı: lise öğrencilerinin sigara içme alışkanlıklarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Türkiye Klinikleri J Biostat 10(1) 65-86.
[7] Bülbül S, 2006. Üç boyutlu çapraz tablolarda logaritmik doğrusal analiz: çocuk işgücü değişkenleri arasındaki etkileşimler, Uludağ Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimle Fakültesi Dergisi. XXV (2):41-70.
[8] Agresti A, 2002. Categorical Data Analysis. John Wiley & Sons, Inc. Hoboken. New Jersey.
[9] Becanım C, 2006. Log-lineer modeller ve doktor-tıbbı satış mümessilleri ilişkileri üzerine bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
[10] Altaş D, 2003. Lisanüstü eğitime giriş sınavı (LES) sonuçlarının üç yönlü çapraz sınıflandırma tablosu ile incelenmesi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F, Ekonometri Bölümü. XXI (1):401-421.
[11] Brown M B, 1976. Screening effects in multidimensional contingency tables, Applied Statistics. 25(1): 37-46.
[12] Benedetti J K, Brown, M B, 1978. Strategies for the selection of log-linear models. Biometrics. 34(4): 680-686.
[13] Christensen R, 1997. Log-Linear Models and Logistic Regression. Springer: New York. Second Edition.
[14] Powers D, Xie Y, 1999, Statistical Methods for Categorical Data Analysis. Academic Press, INC.
[15] Çağılcı T, 2019, Log Lineer Modeller ve Kadına Yönelik Şiddet Üzerine Bir Uygulama, Sinop Üniversitesi Matematik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.