Lars von Trier Sinemasında Muhalif Duruş ve Yapı Karşısında Failliğin Sinematografik İzleri:Dancer in the Dark Müzikali Örneği

Toplumsal yapı, onu bileşenleriyle yeniden üreten alanların yanında, ona muhalif, direnç alanlarını da kapsamaktadır. Güçlü bir ifade biçimi ve anlam yaratma sanatı olarak görülen sinema ise, mevcut güç/iktidar ilişkilerini yeniden üretmesinin yanı sıra, bu ilişkilerle toplum genelinde normalleştirilen tahakküm biçimlerine muhalefet etmesi ya da direniş göstermesi bağlamında, hem üst politika hem de alt politika alanı olarak kullanılabilmektedir. Kameranın konumlandırılışından, merkezine aldığı karakter ya da objeye hangi perspektiften baktığına, çekim tekniklerinden tercih edilen renk ve ışık filtrelerine, kurgu biçimlerinden çerçevede oluşturulan komposizyona kadar pek çok sinematografik yaklaşım, yönetmenin ortaya koyduğu anlamı, karakterlerin oluş biçimlerini üretmekte, dolayısıyla yönetmenin hayata karşı duruşunu betimler nitelik kazanabilmektedir. Bu çalışma çerçevesinde Lars von Trier’in filmleriyle ortaya koyduğu failliği, toplumsal yapı karşısındaki muhalif tutumu, Dancer in The Dark müzikal filminin dans sekansları üzerinden analiz edilmeye çalışılmıştır.

Opposing position in Lars von Trier Cinema and Cinematographic Traces of the Perpetrator in front of the Structure:Dancer in the Dark Musical Example

The social structure includes areas that reproduce it with its components, as well as areas of opposition and resistance. The cinema, which is seen as a form of strong expression and art of creating meaning, can be used both as a top policy and a sub-policy field in the context of rebuilding current power / power relations, as well as opposing or resisting the forms of domination normalized by society with these relations. A great deal of cinematographic approaches, from the positioning of the camera, to the perspective of the character or the object it takes to the center, to the color and light filters preferred from shooting techniques, from editing modes to composition created in the frame, are produced by the director, it produces the forms of character formation, therefore the director’s attitude towards life can be characterized by the scripts. In the context of this study, the analysis of Lars von Trier’s films, his opposition to the social structure, and the dance sequences of Dancer in The Dark musical film’s have been tried to be analyzed

___

  • Andrews, Nigel (1991). Simema Geleneğinin Manyak Put Kırıcısı. Sinema Tutkusu-Lars von Trier (s. 99-102). (Çev: Selim Özgül). İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Bazin, Andre (2011). Sinema Nedir?. (Çev: İbrahim Şener). İstanbul: Doruk Yayınları.
  • Baynes, Ken (2008). Toplumda Sanat. (Çev: Yusuf Atılgan). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 3. Baskı.
  • Belkaya, A. Gülümser (2001). Film Çözümlemede Temel Yaklaşımlar. İstanbul: Der Yayınları.
  • Bottomore, Tom (1991). Marksist Düşünce Sözlüğü. (Çev: Mete Tunçay). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Corrigan, Timothy (2007). Film Eleştirisi El kitabı. (Çev: Ahmet Gürata). Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Donen, Stanley ve Kelly, Gene (Yönetmen). (1952). Singin’ in the Rain (Yağmur Altında) [Film]. ABD: Metro-Goldwyn-Mayer (MGM).
  • Fiske, John. (2003). İletişim Çalışmalarına Giriş. (Çev: Süleyman İrvan). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Foucault, Michel. (2012). İktidarın Gözü. (Çev: Işık Ergüden). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Jensen, Jorn Rossing (1998). Dogma Öldü! Yaşasın Şarkı ve Dans. J. Lumholdt içinde, Sinema Tutkusu-Lars von Trier (s. 162-165). (Çev: Selim Özgül). İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Layder, Derek (2010). Sosyal Teoriye Giriş (Çev: Ümit Tatlıcan). İstanbul: Küre Yayınları.
  • Lumholdt, Jan (2015). Sinema Tutkusu-Lars von Trier. (Çev: Selim Özgül). İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Marx, Karl ve Engels, Friedrich (2008). Komünist Manifesto. (Çev: Mustafa Suphi ve Şefik Hüsnü). İstanbul: Aydınlık Yayınları.
  • Michemsen, Ole (1982). Tutku, Sinemanın Can Damarıdır. J. Lumholdt içinde, Sinema Tutkusu-Lars von Trier (s. 3-12). (Çev: Selim Özgül). İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Minnelli, Vincente (Yönetmen). (1953). The Band Wagon (Asrî âsiklar) [Film]. ABD: Metro-Goldwyn-Mayer (MGM).
  • Vincente Minnelli (Yönetmen). (1951). An American in Paris (Paris’te Bir Amerikalı) [Film]. ABD: Metro-Goldwyn-Mayer (MGM).
  • Norðfjörð, Björn (2013). The Post-Modern Transnational Film Musical. C. k. Mokdad içinde, The International Film Musical (s. 241-255). Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Özgiden, Hatice (2010). Sıra Dışı Yönetmen: Lars von Trier. http://www.on5yirmi5.com/ haber/sinema/filmler/19960/sira-disi-yonetmen-lars-von-trier.html (15.01.2018 tarihinde erişilmiştir)
  • Öztürk, Serdar (2010). Osmanlı’da İletişimin Diyalektiği. Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • Öztürk, Serdar (2012). Mekan ve İktidar, Filmlerle İletişim Mekanlarının Altpolitikası. Ankara: Phoenix Yayınevi.
  • Öztürrk, Serdar (2016). Sinefilozofi: Kurosawa’nın Düşler’inde SineFilozofik Bir Yolculuk. Ankara: Heretik Yayınları.
  • Öztürk, Serdar (2017). Film Yapımı-Felsefe: Duyu-Motor Şeması ve Mağara Alegorisiyle Kubrick’in Otomatik Portakal Örneğinde İçkin ve Aşkın Gelenekler Arasında Titreşim Yaratmak. Gazi Üniversitesi İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. Sayı 45. (s.243-262)
  • Öztürk, Serdar (2018). Sinema Felsefesine Giriş, Film - Yapımı Felsefe. Ankara: Ütopya Yayınları.
  • Scott, James C. (995). Tahakküm ve Direniş Sanatları, Gizli Senaryolar. (Çev: Alev Türker). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Smith, Gavin (2000). Karanlıkta Dans. J. Lumholdt içinde, Sinema Tutkusu-Lars von Trier (s. 181-191). (Çev: Selim Özgül). İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Stevenson, Jack (2005). Lars von Trier. (Çev: Begüm Kovulmaz). İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • Sütcü, Özcan Yılmaz (2005). Gilles Deleuze’de İmge Hareketi Olarak Sinemanın Felsefesi. İstanbul: Es Yayınları.
  • Trier, Lars von (Yönetmen). (1996). Breaking the Waves (Dalgaları Aşmak) [Film]. Danimarka: Argus Film Produktie, Arte, Canal+.
  • Trier, Lars von (Yönetmen). (1998). Idioterne [Film]. Danimarka: Zentropa Entertainments, Danmarks Radio (DR), Liberator Productions.
  • Trier, Lars von (Yönetmen). (2000). Dancer in the Dark (Karanlıkta Dans) [Film]. Danimarka: Zentropa Entertainments, Trust Film Svenska, Film i Väst.
  • Trier, Lars von (Yönetmen). (2013). Nymphomaniac (İtiraf) [Film]. Danimarka: Zentropa Entertainments, Zentropa International Köln, Heimatfilm.
  • Wayne, Mike. (2005). Sinemayı Anlamak, Marksist Perspektifler. (Çev: Ertan Yılmaz). Ankara: Deki Basın Yayım.