MEHMET ZENGİN, Refik UYANÖZ, Ümmühan ÇETİN

A study on the soil tare of sugar beet in Konya

Şeker pancarı yetiştiriciliğinde tarlalardan şeker fabrikalarına taşınan toprak miktarı büyük bir problemdir. Konya Şeker Fabrikasından elde edilen veriler, Konya 'da şeker pancarı tarlalarından taşınan toprak miktarının çok önemli bir konu olduğunu göstermiştir. Ortalama toprak darası 2000 yılı hasat döneminde % 8 olarak hesaplanmıştır. Buna göre, Konya'da seker pancarı yetiştirilen tarlalardan yılda yaklaşık 256 953 ton toprak taşınmaktadır. Tarlalardan şeker pancarı ile yüksek miktarlarda toprağın tartım kantarları ve fabrikalara gönderilmesi sadece toprak erozyonuna sebep olmakla kalmayıp, aynı zamanda işçilik maliyetini ve sonuçta da şeker fiyatlarını artırmaktadır. Diğer taraftan, şeker pancarına yapışık olarak taşınan toprak, organik madde ile makro ve mikro besin elementlerince en zengin topraktır. Şeker pancarlarının tartıma gönderildiği 10 farklı yerden Kasım 2000 'de, pancarla taşınmış 10 toprak örneği alınarak analiz edilmiştir. Analizler sonucunda, Konya ilindeki şekerpancarı tarlalarından taşınan 256 953 ton toprak ile 9 096 ton organik madde, 43 ton toplam N, 2.4 ton yarayışlı P $(P_2O_5)$ ve 22 ton ehtrakte edilebilir K (K2O) 'un da taşındığı belirlenmiştir. Şeker pancarı tarlalarından yumruyla birlikte taşınan toprağın geliştirilmiş kültivasyon, mekanizasyon ve bitki yetiştirme metotlarıyla minimuma indirgenmesi ve şeker pancarı yetiştiriciliğinde toprak dara-sının azaltılmasının önemi konusunda çiftçiler bilgilendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler:

arazi bozulumu, şeker pancarı, erozyon, hasat

Konya'da şeker pancarı hasadı ile toprak taşınımı üzerine bir araştırma

The soil amount transported to the sugar factories is a major problem in sugar beet growing. The analysis of the data obtained from the Konya Sugar Company indicated that the amount of soil carried away from the sugar beet fields was a very important issue in Konya. As an average of 2000 year the percentages of soil tares was estimated as 8 % in sugar beet harvesting in Konya. These means that approximately 256 953 tons of soil were transported from the sugar beet fields annually in Konya. The high amounts of soil delivered to the sugar factories and weighing sites not only causes a kind of land degradation (soil erosion) but also increases the cost of handling and consequently white-sugar prices, on the other hand, the adhering soil is very rich in organic matter content as well in major and minor plant nutrients. Ten adhering soil samples were collected from ten different sugar beet delivery sites in November 2000, soil analysis showed that about 9 096 tons of organic matter, 43 tons of total N, 2.4 tons of available P $(P_2O_5)$ and 22 tons of extractable K ($K_2O$) were carried away in 256 953 tons of transported soil from the sugar beet fields in Konya province. From the economical and ecological points of view the transport of soil from the sugar beet fields should be minimised by using improved methods of cultivation, mechanisation and plant breeding and also sugar beet grow-ers should be enlightened about the importance of soil tare reduction in sugar beet growing.

Keywords:

land degradation, sugarbeet, erosion, harvesting,

PDF

___

Anonymous, 2000. Konya Seker Fabrikasi Raporlari (Konya Sugar Factory Reports). Konya, Turkey. (in Turkish)
Bucholz, K. and Schliephake, D., 1991. Zuckerindust- rie. 116: 5, 403-420.
Guiraud, D. and Leveque, E., 1996. Different Ways to Reduce Soil Tare in Sugar Beet Production- Ongoing Work in France. Proceedings of the 59th IIRB Congress, February 1996, P: 469-481.
Günther, I., 1996. Intermediate Storage and Pre- Cleaning of Sugar Beet As A Means of Reducing Dirt Tare. Proceedings of the 59th IIRB Congress, February 1996, P: 507-512.
Kacar, B., 1997. Bitki ve Topragin Kimyasal Analizle- ri, III. Toprak Analizleri ( hemical Analysis of C Plant and Soil, III. Soil Analysis). Ankara Univ. Foundation of Faculty of Agriculture Press, No: 3, Ankara, Turkey. (in Turkish)
Kangal, A., 1998. Pancar Bosaltma-Temizleme ve Yükleme Makinelerinin Mekanik Temizleme E t- kinliginin Belirlenmesi (Determination of Me- chanic Cleaning Activity of Beet Emptying- Cleaning and Loading Machines). Ankara Univ. Graduate School of Natural and Applied Sciences, Master Thesis, Ankara, Turkey. (in Turkish)
Koch, H.J., 1996. Possibilities and Limits for Reduc- ing Soil Tare of Sugar Beet Through Tillage, - Population Density, N -Fertilizer Supply, Variety and Cleaning. Proceedings of the 59th IIRB Con- gress, February 1996, P: 483-497.
Oruç, N. and Güngör, H., 2000. A Study On The Soil Tare of Sugar Beet in Eskisehir-Turkey. Proceed- ings International Symposium on Desertification, June 13-17, 2000, Konya, Turkey.
Sevilmis, A.H., 1992. Armer Salmon HI-VOL Pancar Temizleme M akinasinin Temizleme Etkinligi ve Temizleme Maliyetinin Tespit Edilmesi çalismasi (Determination of Cleaning Activity and Cleaning Cost of Armer Salmon HI-VOL Beet Cleaning Machine). Sugar Institute, Ankara, Turkey. (in Turkish)
Van Der Linden, J.P., 1996. Reducing Soil Tare of Sugar Beet with ‘Novel’ Cleaning Technology. External Quality Proceedings of the 59th IIRB Congress, February 1996, P: 499-505.