CEMÂLEDDİN İSHAK EL-KARAMANÎ’NİN EN-NESÂ’İHU’S- SÛFİYYE Fİ’L-MEVÂ‘İZİ’D-DÎNİYYE VE RİSÂLE FÎ ETVÂRİ’S- SÜLÛK İSİMLİ ESERLERİNE DAİR

Yazma eserler, kütüphane kataloglarına bazen yanlış isimle kaydedilebilmektedir. İzmir Milli Kütüphanesi numara 2016/1'deki yazma, kataloğa Cemâleddin İshak el-Karamanî'nin Risâle fî Etvâri's-sülûk adlı eseri olarak kaydedilmiştir. Hâlbuki bu yazma, aynı müellifin enNesâ'ihu'ssûfiyye fi'l-Mevâ'izi'd-dîniyye adlı başka bir eseridir. Bu katalog üzerinden çalışma yürüten bir araştırmacının en-Nesâ'ihu's-sûfiyye fi'l-Mevâ'izi'd-dîniyye'yi Risâle fî Etvâri's-sülûk ismiyle yayımladığı anlaşılmaktadır. en-Nesâ'ihu's-sûfiyye'nin bu araştırmacının tespit etmediği nüshaları da vardır. Bu nüshalarda eser adı açık bir biçimde yer almaktadır. en-Nesâ'ihu'ssûfiyye fi'lMevâ'izi'd-dîniyye'nin muhtevasını âyet, hadis, kelâm-ı kibâr ve şiirlerle desteklenen öğütler oluşturmaktadır. Bu muhteva eserin ismiyle de uyumludur. Dervişlerin insân-ı kâmil olmak için yürüdüğü manevî yola sülûk adı verilir. Mutasavvıflara göre sülûk ve nefsin mertebeleri vardır. Bu mertebeler için 'etvâr-ı seb'a' terimi kullanılır. Kaynaklar Cemâleddin İshak el-Karamanî'nin Etvâr-ı Seb'a ismiyle de bilinen Risâle fî Etvâri's-sülûk adlı bir eserinin bulunduğunu bildirmektedir. Fakat kütüphanelerde Cemâleddin el-Karamanî'nin Risâle fî Etvâri's-sülûk'ü olarak bildirilen üç farklı yazma eser yer almaktadır. Bunlardan hangisinin Karamanî'nin Risâle fî Etvâri's-sülûk adlı eseri olduğunun tespiti, kütüphanelerdeki seyr ü sülûk ve etvâr-ı seb'a risalelerinin tasnifiyle mümkün olacaktır. Bu çalışmada Cemâleddin el-Karamanî'nin en-Nesâ'ihu's-sûfiyye fi'l-Mevâ'izi'd-dîniyye ile Risâle fî Etvâri's-sülûk isimli eserleri hakkında bilgi verilmiş, ilgili araştırmacının Risâle fî Etvâri'ssülûk adıyla yaptığı yayımın hatalı görülen yönü ortaya konmaya çalışılmış ve bu yayımın gerekli tashihlerden sonra en-Nesâ'ihu's-sûfiyye fi'l-Mevâ'izi'd-dîniyye ismiyle yapılması teklif edilmiştir.

ABOUT EN-NESÂ’İHU’S-SÛFİYYE Fİ’L-MEVÂ‘İZİ’D-DÎNİYYE AND RİSÂLE FÎ ETVÂRİ’S-SÜLÛK BY CEMALEDDİN İSHAK EL- KARAMANÎ

Manuscripts can be recorded in the library catalogue with incorrect names sometimes. Manuscript in the number 2016/1 in Izmir national library was recorded in catalogue as Cemaleddin Ishak el-Karamani's work which is named as Risale fi Etvari's -suluk. Whereas, this manuscript is another work named as en-Nesa’ihu's-sufiyye fi'l-Mevai’zi'd-diniyye of the same author. It is understood that who is a researcher making study in catalogue information published en-Nesa’ihu'ssufiyye fi'l-Meva’izi'd-diniyye with the name Risale fi Etvari's-suluk. EnNesa’ihu's-sufiyye fi'lMeva’izi'd-diniyye has copies that researcher could not determine. The name of work is included clearly in those copies. Admonishment constitutes the contents of enNesaihu's-sufiyye fi'l-Mevaizi'ddiniyye which are supported by verse, hadith, nice kalam and poems. This content is in compliance with the work's name. Sulûk is moral way that Sufi experts walk in this way in order to be absolute people. According to mystics, this way and personality have got degrees. The term "etvar-ı seb'a" is used for those degrees. Sources informs that there is a work named as Risale fi Etvari's - suluk known with the name Etvari's-Seb'a of Cemaleddin el-Karamani. But there are three different works informed as Cemaleddin el-Karamani's Risale fi Etvari's - suluk in manuscript libraries. The determination of them whichever is the work of Karamani as Risale fi Etvari's - suluk will be possible for confirmation of leaflets of seyr-u-suluk and etvar-ı seb'a which have many samples in libraries. In this study, detailed information has been given for works named as en-Nesa’ihu's-sufiyye fi'lMeva’izi'd-diniyye and Risale fi Etvari's - suluk of Cemaleddin Ishak elKaramani, it has been revealed for faulty aspect of publishing that researcher made with the name of Risale fi Etvari's suluk and it has been offered that this publishing is made against with the name of en-Nesa’ihu'ssufiyye fi'l-Meva’izi'd-diniyye after necessary correction of this publishing.

PDF

___

ARSLAN, Mehmet (2015.11.13), “SEYYĠD VEHBÎ, Hüseyin”, Türk Edebiyatı Ġsimler Sözlüğü, EriĢim Tarihi:2015.11.13,http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay =2018
AYDIN, ġadi (2008), Ġran Kütüphaneleri Türkçe Yazmalar Kataloğu, Ġstanbul: TimaĢ Yayınları.
BOSTANCI, Ali Haydar (1996), Tasavvufta Etvâr-ı Seb„a ve Sofyalı Bâlî Efendi‟nin Etvâr-ı Seb„ası, Ġstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
BOYRAZ, ġeref (2000), Türk Halk Biliminin Yazılı Kaynakları Olarak Melhemeler, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi.
Cemâleddin Ġshak el-Karamanî (1552-53), en-Nesâ’ihu’s-sûfiyye fi’l-Mevâ’izi’d-dîniyye, Ġzmir Milli Kütüphanesi, No. 2016/1.
Cemaleddin Ġshak el-Karamanî (1548-49), en-Nesâ‟ihu‟s-sûfiyye fi‟l-Mevâ‟izi‟d-dîniyye, Manisa Yazma Eser Kütüphanesi, Akhisar Zeynelzâde Koleksiyonu, No. 45 Ak Ze 17.
Cemâl-i Halvetî el-Aksarayî, Risâletü‟l-etvâri‟s-seb‟a, Manisa Yazma Eser Ktp., No. 45 Hk 2963/6.
DĠKMEN, Hamit (2001), “Seyyid Vehbî”, Türkiye Diyanet Vakfı Ġslam Ansiklopedisi, C. 37, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
DONUK, Suat (2015), Nev„î-zâde Atâyî - Hadâiku‟l-hakāik fî Tekmileti‟Ģ-Ģakāik (Ġnceleme-Metin), Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Doktora Tezi.
FURAT, Ahmed Subhi (1985), EĢ-Ģekâiku‟n-nu„mâniye fî Ulemâi‟d-devleti‟l-Osmaniye-TaĢköprülü- zade, Ġstanbul: Ġstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
GÖNÜLTAġ, Güler (1986), Manisa Ġl Halk Kütüphanesi Türkçe El Yazmaları Katalogu, Manisa: Türk Kütüphaneciler Derneği Yayınları.
GÜRGENDERELĠ, Müberra (2015.11.13), “SÜNBÜLZÂDE, Vehbî”, Türk Edebiyatı Ġsimler Sözlüğü, EriĢim Tarihi: 2015.11.13, http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=2123
KAPLAN, Mahmut (1993, Ağustos), "ġeyh Cemâl-i Karamanî‟nin Nasihatnâmesi", Yedi Ġklim Dergisi, Cilt V, Sayı 41: 49.
Kâtip Çelebi (2010), Süllemü‟l-vusûl ilâ Tabakāti‟l-fuhûl, (editör) Ekmeleddin Ġhsanoğlu, C. I, Ġstanbul: Ġslam Konferansı TeĢkilatı Ġslam Tarih, Sanat ve Kültür AraĢtırma Merkezi Yayınları.
Kâtip Çelebi (2014), KeĢfü‟z-zünûn, (çev.) RüĢtü Balcı, Ġstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
KURU, Selim Sırrı (2010), “Sünbülzâde Vehbî”, Türkiye Diyanet Vakfı Ġslam Ansiklopedisi, C. 38, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Nev„îzâde Atâyî (1632), Hadâiku‟l-hakāik fî Tekmileti‟Ģ-Ģakāik, Topkapı Sarayı Müzesi Türkçe Yazmaları, No. R. 1438.
ÖNGÖREN, ReĢat (2001), “KARAMÂNÎ, Cemâleddin Ġshak”, Türkiye Diyanet Vakfı Ġslam Ansiklopedisi, C. 24, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
ÖNGÖREN, ReĢat (2012), Osmanlılar‟da Tasavvuf, Anadolu‟da Sûfîler, Devlet ve Ulema (XVI. Yüzyıl), Ġstanbul: Ġz Yayıncılık.
ÖZCAN, Abdülkadir (1989), ġakaik-ı Nu„mâniye ve Zeyilleri, C. I, Ġstanbul: Çağrı Yayınları.
PAKALIN, Mehmet Zeki (1983), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, Ġstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
PALA, Ġskender (2015.11.13), “HAKANÎ, Mehmed Beg”, Türk Edebiyatı Ġsimler Sözlüğü, EriĢim Tarihi:2015.11.13,http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay =3904
PARMAKSIZOĞLU, Ġsmet (1964), Kıbrıs Sultan II. Mahmud Kütüphanesi Katalogu, Ankara: Kütüphaneciler Derneği Yayınları.
TEK, Abdurrezzak (2005), Aziz Mahmud Hüdâyî‟nin Seyr ü Sülûk AnlayıĢı, Aziz Mahmud Hüdâyî Uluslararası Sempozyum Bildirileri, Cilt 1, Ġstanbul: Üsküdar Belediyesi Yayınları.
TOPRAK, Mehmet Sait (2000), Hadisleri Bakımından Risale fi Etvari‟s-sülûk (Cemali el-Karamani), Ġzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
TOPRAK, Mehmet Sait (2013), Risâle fî Etvâri‟s-sülûk (Seyr ü Sülûk Makâmları) Cemâlî el-Karamanî, Ġstanbul: Okuyanus Yayınları.
TUMAN, Mehmet Nail (2001), Tuhfe-i Nâilî, (haz.) Cemal Kurnaz-Mustafa Tatçı, Ankara: Bizim Büro Yayınları.
ULUDAĞ, Süleyman (1997), “Halvetiyye”, Türkiye Diyanet Vakfı Ġslam Ansiklopedisi, C. 15, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
ULUDAĞ, Süleyman (2010), “Sülûk”, Türkiye Diyanet Vakfı Ġslam Ansiklopedisi, C. 38, Ankara: Tütkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
UZUN, Mustafa (1997), “Hâkānî Mehmed Bey”, Türkiye Diyanet Vakfı Ġslam Ansiklopedisi, C. 15, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
YARDIM, Ali (1997), Ġzmir Milli Kütüphanesi Yazma Eserler Katalogu, C. III, Ġzmir: Milli Kütüphane Vakfı Yayınları.