Ferhat İSPİROĞLU, Çağlar SÖZEN, Onur ŞEYRANLIOĞLU

Türkiye Ekonomisinde Yurt İçi Kredi Hacmi ile İşsizlik Oranı Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz

Bu çalışmada, Türkiye ekonomisindeki yurt içi kredi hacmi ile işsizlik oranı arasındaki ilişkiyi incelemek için 2014:01 ile 2022:10 dönemi aylık frekanslı veriler kullanılmıştır. Bu amaçla, Vektör Otoregresif Model (VAR) kullanılarak analiz yapılmış ve elde edilen katsayıların yorumlanabilmesi için etki-tepki fonksiyonu ve varyans ayrıştırması analizleri gerçekleştirilmiştir. Etki-tepki fonksiyonu bulgularına göre, her iki değişken kaynaklı şokların belirli bir süre negatif etki yarattığı ve daha sonra pozitif etki yaratarak sönümlendiği tespit edilmiştir. Ayrıca, varyans ayrıştırması sonuçlarına göre, 15 ayın sonunda yurt içi kredi hacmindeki değişimin yaklaşık %85.2'si kendisi tarafından açıklanırken, yaklaşık %14.79'u işsizlik oranı tarafından açıklandığı görülmüştür. Benzer şekilde, 15 ayın sonunda işsizlik oranındaki değişimlerin yaklaşık %92.54'ü kendisi tarafından açıklanırken, %7.45'i yurt içi kredi hacmi tarafından açıklandığı belirlenmiştir. Toplamda, her iki değişkenin toplam değişkenliğini açıklamada birbirlerine olan etkilerinin sırasıyla 9 ve 6 ay sürdüğü tespit edilmiştir. Son olarak, Granger nedensellik testi uygulanarak yurt içi kredi hacmi ile işsizlik oranları arasındaki nedensellik ilişkileri ortaya konulmuştur. Test sonuçlarına göre, işsizlik oranlarının yurt içi kredi hacminin Granger nedeni olduğu belirlenmiştir. Bu durumda, işsizlik oranındaki değişimlerin yurt içi kredi hacminde değişim yarattığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

İşsizlik Oranı, Kredi Hacmi, Türkiye Ekonomisi

The Relationship Between Domestic Credit Volume and Unemployment Rate In The Turkish Economy: An Empirical Analysis

In this study, monthly frequency data covering the period between 2014:01 and 2022:10 were used to examine the relationship between domestic credit volume and unemployment rate in the Turkish economy. For this purpose, Vector Autoregressive Model (VAR) was used for the analysis and impact-response function and variance decomposition analyses were performed to interpret the coefficients obtained. According to the impact-response function results, shocks originating from both variables had a negative effect for a certain period and then created a positive effect before damping out. In addition, according to the variance decomposition results, approximately 85.2% of the change in domestic credit volume was explained by itself after 15 months, while approximately 14.79% was explained by the unemployment rate. Similarly, after 15 months, approximately 92.54% of the changes in the unemployment rate were explained by itself, while 7.45% was explained by domestic credit volume. Overall, it was determined that the effects of each variable on the total variability of the other variable lasted for 9 and 6 months, respectively. Finally, the Granger causality test was applied to reveal the causal relationships between domestic credit volume and unemployment rate. According to the test results, it was determined that the unemployment rate is the Granger cause of domestic credit volume. Therefore, it can be said that changes in the unemployment rate create changes in domestic credit volume.

Keywords:

Credit Volume, Turkish Economy, Unemployment Rate,

PDF

___

Akcan, A. T. ve Ener, M. (2018). "Makroekonomik değişkenlerin işsizlik ile ilişkisi: Türkiye örneği". Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(31), 263-285.
Aslan, Ö. ve Küçükaksoy, I. (2006). "Finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye ekonomisi üzerine ekonometrik bir uygulama". Ekonometri ve İstatistik, (4), 25-38.
Ceylan, S. ve Durkaya, M. (2011). "Türkiye’de kredi kullanımı- ekonomik büyüme ilişkisi". Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2), 21-35.
Çil Yavuz, N. (2015). "Finansal Ekonometri". İstanbul: Der Yayınları.
Engle, R. F. ve Granger, C. W. J. (1987). "Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing". Econometrica, 55(2), 251–276.
Eryılmaz, S., Öksüz, M. S. ve Zeren, F. (2022). "Kobi kredilerinin ekonomik büyüme ve istihdam üzerine etkisi: Türkiye örneği". Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 22(1), 75-93. DOI: 10.24889/ifede.929855
Gatti, D., Rault, C. ve Vaubourg, A. G. (2012), "Unemployment and finance: how do financial and labour market factors interact?". Oxford Economic Papers, 64(3), 464-489.
Göçer, İ., Mercan, M. ve Bölükbaş, M. (2015). "Bankacılık sektörü kredilerinin istihdam ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye ekonomisi için çoklu yapısal kırılmalı eş bütünleşme analizi". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), 65-84. DOI: 10.17065/huiibf.58825
Granger, C. W. J. (1969). "Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods". Econometrica, 37, 424-438.
Gür, B. (2023). "Yurt içi kredi hacmi ile işsizlik ilişkisi: Türkiye örneği". Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, (46), 23-33.
Han, C. K. (2009), "Unemployment, financial hardship, and savings in individual development accounts". Journal of Poverty, 13(1), 74-95.
Hatipoğlu, M. (2019). "Finansallaşma ve işsizlik: gelişen-8 (D-8) ülkeleri örneği". Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 618-639.
Kanberoğlu, Z. (2014), "Finansal sektör gelişimi ve işsizlik: Türkiye örneği". AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 83-93.
Karaçayır, E. ve Karaçayır, E. (2016). "Yurtiçi kredi hacminin işsizlik üzerindeki etkisi: Türkiye uygulaması". KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(30), 13-18.
Karadağ, H. (2021). "Türkiye ekonomisinde bankalar tarafından verilen konut kredileri, konut satışları ve işsizlik arasındaki ilişki (2010:Q1-2020:Q3)". Journal of Social Policy Conferences, (80), 403-422.
Mert, M. ve Çağlar, A. E. (2019), "Eviews ve Gauss Uygulamalı Zaman Serileri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
Mishkin, F. S. 1996. "The channels of monetary transmission: lessons for monetary policy". NBER Working Papers: 5464.
Monacelli, T., Quadrini, V. ve Trigari, A. (2012), "Financial markets and unemployment". Paolo Baffi Centre Research Paper Series, No.2012-129, 1-50.
Özbek, S. ve Türkmen, S. (2020). "Finansallaşma, işsizliği artırıyor mu? E7 ülkelerinden yeni kanıtlar". İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2096-2115.
Özdemir, A. ve Göçer, İ. (2011). "Türkiye’de krizlerin makroekonomik etkileri: var analizi". Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48(560), 57-72.
Phillips, P. C. B. ve Perron, P. (1988). "Testing for a unit root in time series regression". Biometrika, 75(2), 335-346.
Saint-Paul, G. (2007). "Alternative Strategies for Fighting Unemployment: Lessons from the European Experience". IDEI Working Papers. No: 446.
Tarı, R. (2014). "Ekonometri". 9. Baskı, İstanbul: Umuttepe Yayınları.
Telatar, E. (2002). "Fiyat istikrarı (Ne? Nasıl? Kimin için?)". Ankara: İmaj Yayıncılık.
Thesmar, D. and Thoenig, M. (2004). "Financial market development and the rise in firm level uncertainity". CEPR Discussion Paper. No: 4761.
Tuğcu, C. T. and Aslan, A. (2012), "Financial development and employment: a var analysis for the case of Turkey". Clute Institute International Conference, June, Rome, Italy, pp. 561-565.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (TCMB EVDS). (2022). Tüm Seriler. https://evds2.tcmb.gov.tr. (Erişim Tarihi: 20.12.2022).
Üzar, U. (2019). "Kapitalizmin finansallaşma sürecinde önemli bir sorun olarak işsizlik: tartışma ve analiz". Journal of Political Sciences, 28(1), 73-97.
Yavuz, H. İ. (2019). "İmalat Sanayi Banka Kredilerinin Toplam İstihdam Üzerine Etkileri: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Analiz". (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
Yorgun, S. (2007). "Dirilişin Eşiğinde Sendikalar Yeni Eğilimler Yeni Stratejiler". Bursa: Ekin Yayınevi.