Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi Bağlamında Örgütlerde İşgören Motivasyonu Süreci

Küresel rekabet ortamında örgütlerin rakip işletmelerin önünde olma ölçütleri, sahip oldukları nitelikli insan kaynakları ve bu kaynakları kullanma derecesi ile ilişkilendirilmektedir. İş dünyasının yanı sıra, kamusal kurum ve kuruluşlar, bankalar ve sigorta şirketleri, stratejik savunma birimleri, üniversiteler, bağımsız araştırma enstitüleri ve gönüllü teşekküller gibi örgütler dünyasının diğer kimi birimleri de insan kaynaklarının gereksinimlerine cevap verecek nitelikte olabilmenin çabası içine girmek zorundadırlar. Personel yönetiminden insan kaynakları yönetimine doğru gerçekleşen doğrusal dönüşüm, hızla değişen çevresel koşullar karşısında yetersiz kalmaktadır. Örgütlerin gerçekleştirdikleri dışsal ve içsel çevre analizlerinden daha hızlı değişen işgücü koşullarına karşı ne tür tepkiler vereceklerini belirlemeleri oldukça güçleşmiştir. Bu noktada, stratejik yönetim ve strateji formülasyonu açılımları, insan kaynakları yönetimi alanı açısından önemi ihmal edilemez bir konuma yükselmiştir. İnsan kaynaklarının değişen boyutları, işgören motivasyonunu da derinden etkilemektedir. Örgütlerin gelişen işgören gereksinimlerini tatmin etme yolları farklılaşmakta, gerek somut güdüleyicilerin gerekse soyut güdüleyicilerin önemi giderek artmaktadır. Soyut/informel örgüt kültürünü içselleştirmiş ve somut/formel örgüt vizyonunu benimsemiş olan işgörenler, örgüt stratejilerinin başarıyla uygulanması sürecinde çok önemli bir role sahiptirler. Bu bağlamda, çalışmada insan kaynakları yönetimi ve stratejik boyutu ile stratejik insan kaynakları yönetiminde işgören motivasyonunun yeni açılımları irdelenmektedir.

The criteria of the organizations to be competitive in the global business environment are thought to be related with the human resources strategies. Together with the business world, some units of the world of organizations such as public organizations, banks and insurance companies, strategic defense units, universities, independent research institutes and voluntary organizations have to try to meet the needs and expectations of their human resources. The linear transformation from personnel management to human resources management is insufficient under the rapidly changing environmental circumstances. The matter of determining how they react to the workforce conditions changing faster than the external and internal environmental analysis they realize has become hard for the organizations. In this context, the importance of strategic management and the strategy formulation process has been undeniable for the human resources management. Changing dimensions of the human resources affect deeply the employee motivation. The ways of satisfying the employee needs differentiate and both physical and psychological motivators increasingly gain importance. If the employees internalize the informal organizational culture and share the formal vision of the organization, they will play crucial roles in the process of implementing the organizational strategics successfully. In this context, the human resources management with its strategic dimension and the new perspectives of the employee motivation in the human resources management are elaborated in this study.

___

Akmehmet, Duygu, A. Salih Uğur & Pınar Kurt; "Stratejik insan Kaynakları Yönetiminde İletişim ve Geliştirme", http://www.insankaynaklari.gokceada.com, 28.02.2003.

Arkaç, Burhan; İnsan Kaynakları Yönetimi ve İKY'nin Stratejik Planlaması, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 1999.

Başar, Haşmet; "İşletmelerde Stratejik Planlama ve Yönetim", Yönetim ve Organizasyon Seminer Notları, KTO Yönetici Eğitim Merkezi Yayınları, Konya, 1998.

Bayraktaroğlu, Serkan; "Stratejik insan Kaynakları Yönetimi: İşyerinde Öğrenme Boyutu", 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler, İ.Ü. İşletme Fakültesi Araştırma ve Yardım Vakfı Yayınları, İstanbul,2001:

Birdal, İlker & Nilgün Aydemir; Yönetim Teorileri, Sistem Yayıncılık, İstanbul, 1992.

Bradley, Stephen P., Jerry A. Hausman & Richard L. Nolan, "Global Competition and Technology" in S. P. Bradley,}. A. Hausman, R. L. Nolan (Eds), Globalization, Technology and Competition-The Fusion of Computers and Telecommunications in the 1990's, Harvard Business School Press, MA, 1993.

Byars, Lloyd L.; Concepts of Strategic Management, 3rd Edition, Harper Collins Publishers, New York, 1992.

Chaturverdi, Siddharth; "Strategic Human Resource Management", http://www.indiainfoline.com/bisc/art5250101.html, 23.02.2003.

Clayton, Susan; Takımımızın Yeteneklerini Geliştirmede Strateji Geliştirme (Çev: M. Zaman), Hayat Yayınları, İstanbul, 2002.

Demir, Ferhat,"İnsan Kaynakları Yönetimi", http://www.5mworld.com/agustos_2000/Man_MInsan.htm, 23.02.2003.

DeNisi, Angelo S. & Ricky W. Griffin; Human Resource Management, Houghton Mifflin Company, New York, 2001.

Dessler, Gary; Human Resource Management, 8th Edition, Prentice Hall, Newjersey, 2000.

Dinçer, Ömer; Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 3. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 1996.

Ferik, Funda; "İnsan Kaynaklarının Gelişim Süreci", http://62.229.128.10/bireyler/trends /makale/ik_gelisimsureci.asp, 18.01.2003.

Fındıkçı, İlhamı; İnsan Kaynakları Yönetimi, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 1999.

Fidan, Yahya; "İşletme Vizyonu ve Stratejisi", Yönetim ve Organizasyon Seminer Notları, KTO Yönetici Eğitim Merkezi Yayınları, Konya, 1998.

French, Wendell L.; Human Resource Management, Houghton Mifflin Company, New York, 1998.

Gratton, Lynda; "People Processes as a Source of Competitive Advantage", Strategic Human Resource Management, Oxford University Press, Oxford, 1999.

Hailey, Veronica H.; "Contextual Diversity for the Role and Practice of HR", Strategic Human Resource Management, Oxford University Press, Oxford, 1999.

Hailey, Veronica H.; "Managing Culture", Strategic Human Resource Management, Oxford University Press, Oxford, 1999.

Hussey, David; Strategy and Planning: A Manager's Guide, John Wiley and Sons Ltd., New York, 1996.

Kaynak, Tuğray & diğerleri; İnsan Kaynakları Yönetimi, İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1998.

Öğüt, Adem; Bilgi Çağında Yönetim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2001.

Özgen, Hüseyin, Azim Öztürk & Azmi Yalçın; İnsan Kaynakları Yönetimi, Nobel Kitabevi, Adana, 2002.

Özgener, Şevki; "Gelişmekte Olan Ülkelerde İşgörenin Güdülenmesi ve TKY'nin İşgörenin Güdülenmesine Katkıları", S.Ü. Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, Sayi:4, Konya, 2000.

Sapancalı, Faruk; "Çalışanların Güdülenmesinde Kullanılan Özendirici Araçlar", Verimlilik Dergisi, Sayi:4, Milli prodüktivite Merkezi Yayını,Ankara, 1993.

Smilansky, Jonathan; Yeni İnsan Kaynakları: Performansı Artırmak İçin Etkin Çözümler (Çev: D. Atakan), Epsilon Yayınları, İstanbul, 2002.

Stiles, Philip; "Performance Management in Fast-Changing Environments", Strategic Human Resource Management, Oxford University Press, Oxford, 1999.

Şimşek, M. Şerif & Serdar Öğe; İnsan Kaynakları Yönetimi Ders Notları, Yelken Basım Yayım Dağıtım, Konya, 2004.

Taştan, Z. Seçil; "IKY'nin Değişen Yüzü: Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi", http://www.insankaynaklari.gokceada.com, 06.02.2003.

Taştan, Z. Seçil; "İKY'nin Örgütsel Stratejiler ile İlişkisi", http://www.insankaynaklari.gokceada.com, 06.02.2003.

Thompson, Arthur A. Jr & AJ. Strickland III; Strategic Management: Concepts and Cases, 6th Edition, Irwin Inc., Homewood, 1992.

Tikici, Mehmet & Bünyamin Akdemir; "Stratejik İnsan Kaynakları ve İş Tatmini Ürerine Bir Uygulama", 10. Ulusal Yönetim Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, Akdeniz Ün. İ.İ.B.F. Yayınları, Antalya, 2002.

Tyson, Shaun & Alfred York; Essentials of HRM, 4th Edition, Butterworth- Heinemann, Oxford, 2000.

Wright, Peter, Mark J. Kroll & John A. Parnell; Strategic Management: Concepts and Cases, Prentice Hall, New Jersey, 1998.

Yüksel, Öznur; İnsan Kaynakları Yönelimi, II. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 1998.