SIFIR TABANLI BÜTÇELEME SİSTEMİVE TÜRKİYE’DE UYGULANABİLİRLİĞİ

“Türkiye'de Sıfır TabanlıBütçeleme Sisteminin uygulanabilirliği,“ konulu bu çalışma, önce bütçe kavramından hareketle sıfır tabanlıbütçeleme sistemini açıklamaya çalışarak, özellikle ortaya çıktığı şartlar ve ülke, özellikle Amerika Birleşik Devletleri uygulamalarıda hesaba katılarak, ülkemizde uygulanabilirliği hususu araştırılmaya çalışılmaktadır. Gittikçe artışeğilimi gösteren kamu harcamalarıile yapılacak harcamaların klasik bütçe anlayışıile etkin olup olmadığının anlaşılmasıoldukça zordur. Çünkü klasik bütçe anlayışında yalnızca öngörülen harcama için önceden ödenek ayrılmakta, daha sonra ise bu harcamanın bu kaleme yapılıp yapılmadığıkontrol edilmektedir. Bu nedenle yalnızca harcamanın şekli denetimi önem arz etmekte, herhangi bir performans kriteri değerlendirme dışında tutulmaktadır. Bu durum ise kaynakların rasyonel kullanımınıengellemektedir. Bu çalışmanın amacı, bütçeleme sistemleri içerisinde sıfır tabanlıbütçeleme sistemini açıklayarak, bu sistemin olumlu yönleri ile diğer sistemlerinden farkınıortaya koymak, ülkemizde bu bütçe sisteminin uygulamasına imkân var mıdır araştırmaktır. Bu çalışmada, öncelikle bütçe kavramıaçıklanarak, bütçeleme sistemlerinin anlaşılmasına çalışılacaktır.

In this article is examined the zero based budget and discusses the problems which can appear at the execution. The traditional budget process is input oriented, it is fundamentally all about the tasks and all about the results for output more by the state at this system. The zero based budget has had versions modified in the USA. The efforts starting within the last few years around a new Budgetingssytem are the zero based Budgeting effective on constituents. Traditional budget does not have recognized which concrete aims pursued and which effects outputs shall be accomplished. In traditional budget economic effectiveness control is not possible. It is investigated in this article whether this budget can successfully become in Turkey

___

  • AKDOĞAN, Abdurrahman,(1996), Kamu Maliyesi, Gözden Geçirilmiş 5. Baskı, Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
  • AKTAN, Çoşkun Can.( 1994)”Rant Savaşları”,Ekonomik Forum TOBB Yayını, Ekim.
  • ALTUĞ , Osman;”Sıfır Bütçe Ütopik “ ekonomik çözüm,26 Eylül-2 Ekim 1994
  • ATAÇ, Engin (Editör),(1991),Devlet Bütçesi , AÖF,yayın No;23,Eskişehir.
  • BRÜMMERHOFF, Dieter,( 2001)Finanzwirtschaft , München.
  • BULUTOĞLU, Kenan ,(2003), Kamu Ekonomisine Giriş (Demokraside Devletin Ekonomik Bir Kuramı) Yapı Kredi Yayınları –1816, İstanbul.
  • CANBAY, Tülin, (1999),Türkiye’de Kamu Bütçesinde Reform İhtiyacı ve Sıfır Tabanlı Bütçeleme Sistemi, DEÜ.Sos.Bil.Enst. Doktora Tezi, İzmir.
  • ÇOŞKUN, Gülay, (1989), Devlet Bütçesi Türk Bütçe Sistemi, Ankara. EDİZDOĞAN, yayınları,4.Baskı, Bursa
  • Nihat,(1998) Kamu Bütçesi,Ekin Kitabevi
  • ERGÜN,Ülkü,(1987),STB’nin Planlama ve Denetim İşleri “,DEÜ İİBF Dergisi, cilt; 2, s.1.
  • FALAY,N.(1998), Bütçeleme Sistemleri ve Eleştirileri ,Klasik-PPBS-SEB, Para ve Sermaye Piyasası Dergisi, s:110, Nisan-1998.
  • IMF;“Performance Budgeting- Is Accrual Accounting Required”, IMF Working Paper, Erişim Adresi; www.imf.org . 2003; (Erişim tarihi: 09.07.2005).
  • KOVANCILAR, Birol(1997),“Çağdaş Liberal Düşüncede Demokratik Karar Alma Mekanizması ve Bütçe Harcamalarında Popülist Eğilimler”,Yönetim ve Ekonomi, C.B.Ü.İ.İ.B.F. Yayını, sayı: 3.
  • OKTAR, Ateş,(1993)”SEB Karar Paketlerinin Öncelik Sıralaması ve Öncelik Sıralamasına İlişkin Sorunlar “Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 34.seri Yıl;1990/1991 (Prof.Dr.Memduh Yaşa’ya Armağan),Maliye araştırma merkezi yayın No; 76, İstanbul.
  • ÖZYILDIZ, R.Hakan,(2000),Kamu Harcama Politikalarının Denetlenmesi Ve Performansa Dayalı Bütçe”, Hazine Dergisi, Sayı:13, Ankara.
  • SAYAR, Nihat, (1974),Kamu Maliyesi, Bütçe Prensipleri Ve Tatbikatı 5. Baskı, İstanbul.
  • ŞENER, Orhan (1996), Kamu Ekonomisi, İstanbul.
  • TÜĞEN, Kamil, (1999), Devlet Bütçesi, İzmir.
  • TÜRK, İsmail,(1997),Maliye Politikası, Amaçlar–Araçlar ve Çağdaş Bütçe Teorileri, Ankara.
  • YULUĞ, Mustafa, (1987), Sıfır Tabanlı Bütçe Tekniği ve Türkiye’de Uygulama Modeli “ Tusiad Notları 16 Eylül 1987.