İŞ ÖRĞÜTLERİNDE ÇATIŞMALARIN OLUŞUM KAYNAKLARI VE TÜRLERİ: BÜYÜK ÖLÇEKLİ SANAYİ İŞLETMELERİNDE BİR UYGULAMA

Çatışma olgusunun örgütsel yaşamın bir gerçeği olduğunun kabul edilmesiyle birlikte, örgütler çatışmayı ortadan kaldırmanın yerine, çatışma ile yaşamaya ve çatışma kavramı üzerine yoğunlaşmaya başlamışlardır. Bu nedenle birçok gelişmiş ülke, örgüt çalışanları için belirli aralıklarla çatışma yönetimi becerilerini geliştirme çalışmaları yapmaktadır. Bu ülkeler özel olarak çatışma yönetiminde çalışan birçok profesyonel örgüt bulundurmaktadır. Bununla birlikte, örgütler bazen kendileri çatışma oluşumunu teşvik edebilmektedir. Çünkü çatışmaların yaşanmadığı örgütler, gelişmeyi sağlayacak iç dinamiklerinin önemli bir bölümünden yoksun kalmaları nedeniyle zamanla, durağan ve heyecansız bir yapıya dönüşebilmektedirler.Örgütlerde çatışmanın sonuçlarının olumlu veya olumsuz olması çatışmaların nasıl yönetildiğine bağlıdır. Örgüt yönetiminin görevi, çatışmayı amaçlarını gerçekleştirecek bir biçimde yönetmektir. Bu bağlamda, etkin bir çatışma yönetiminin amacı, çatışmaların olumsuz etkilerini en aza indirecek, olumlu etkilerini ise en üst düzeye ulaştıracak örgüt ortamı yaratmaktır. Örgütlerin bu ortamı oluşturma sürecinde kullandıkları en önemli araçlardan biri de iletişim olgusudur. Kullanımına bağlı olarak kimi zaman yapıcı, kimi zaman da yıkıcı bir araç olabilen iletişim sürecini anlayan ve uygulayan örgütler, gerek bireysel, gerekse grup içindeki inanç, tutum ve davranışları, örgütün amaçları ile uyumlaştırarak istediklerini elde edebilme yeteneğini kazanabilirler. Örgütlerin, hem iletişim sistemlerini hem de çalışanların iletişim, bilgi ve becerilerini geliştirmeleri bir zorunluluk olmaktadır. Bireysel ve örgütsel amaçları için gerekli bilgiye ulaşmayan örgütlerin, günümüz koşullarında başarılı olmaları olanaklı değildir.Birçok disipline konu olan çatışma kavramı, bu çalışmada, iş örgütleri düzeyinde incelenmiştir. Bu bağlamda, örgütlerde bireyler, gruplar veya birimler arasında çatışmaların temel kaynaklarını belirlemek ve çatışmaların hangi türlerden oluştuğu, çalışmanın temel amacını oluşturmuştur. Çalışmanın hazırlanması sürecinde öncelikle literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda, bilimsel kitaplar, uluslararası ve ulusal süreli yayınlar, kamusal ve özel araştırma projeleri ve raporları ve internet dokümanları değerlendirilmiştir. Kuramsal çalışmanın yanı sıra saha araştırması için örneklem olarak seçilen Adana ve Gaziantep illerinde bulunan ve imalat sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde anket yöntemi uygulanmıştır.

Sources and Kinds of Conflicts in Business Organizations: An Application in Large-Scale Industry Enterprises

With the acceptance of the fact that conflict is a fact of organizational life, organizations have begun to concentrate on conflict and life, and conflict concept instead of abolishing conflict. For this reason, many developed countries are making efforts to improve their conflict management skills at regular intervals for the employees of the organization. These countries have many professional organizations working in conflict management in particular. Organizations, however, are sometimes able to encourage conflicts themselves. Organizations that do not experience conflicts can turn into static and unexciting structures over time, due to their lack of an important part of their internal dynamics that will ensure their development. The positive or negative consequences of the conflict in organizations depend on how conflicts are managed. The task of the governing body is to manage the conflict in a way that realizes its aims. In this context, the goal of an effective conflict management is to create an environment of organization that will minimize the negative effects of conflicts and bring positive impacts to the highest level. One of the most important tools that organizations use in the process of creating this environment is communication. Depending on its use, organizations that understand and implement the communication process which can sometimes be constructive and sometimes be destructive, gain the ability to achieve what they want by aligning beliefs, attitudes and behaviors within an individual or group with their goals. It is a necessity for organizations to develop communication systems and communication, knowledge and skills of employees. It is not possible for organizations that do not have the necessary knowledge to achieve their individual and organizational goals to succeed in today's conditions. The concept of conflict, which is the subject of many disciplines, has been studied in this article at the level of business organizations. In this context, the main purpose of the study was to determine the main sources of conflicts among individuals, groups or units in organizations and the types of conflicts that occurred. In the process of preparation of the article, literature review method was used first. In this context, scientific books, international and national publications, public and private research projects and reports and internet documents were evaluated. In addition to the theoretical study, the questionnaire method was applied in the companies operating in the manufacturing sector in the provinces of Adana and Gaziantep, which were selected as the sample for field research

___

  • Appelbaum, H.S., Abdallah, C. ve Shapiro, T.B. (1999) “The Self-Directed Team: A Conflict Resolution Analysis”, Team Performance Management, Cilt. 5, Sayı. 2, s. 63.
  • Ayden, C. (2001). Öğrenen Organizasyonlar: Türkiye’de Çok Uluslu Şirketlerle Yapılan İş Ortaklıklarında Bir Uygulama, Basılmamış Doktora Tezi, Malatya
  • Baysal, C. ve Tekarslan, E. (1996). İşletmeler İçin Davranış Bilimleri, Avcıol Basım-Yayın, İstanbul
  • Bisno, H. (1988). Managing Conflict, Sage Publications, London
  • Coşkun Bayrak, C. (1996). “Örgütlerde Çatışma Üzerine Düşünceler”, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 6, Sayı. 1, Bahar, s. 19
  • Eren, E. (2000). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul
  • Griffin, W.R. (1996). Management, Houghton, Mifflin, Company, Boston
  • Jamie Walters, J. (1994). “Communication: Antidote Conflict”, Communication World, Cilt. 11, Sayı. 9, s. 36-37.
  • Karip, E. (1999). Çatışma Yönetimi, PegemA Yayıncılık, Ankara
  • Lee. Y. (2001). “Power Conflict And Satisfaction In IJV Supplier Chinese Distributor Channels”, Journol of Business Research, Cilt. 52, Sayı. 2, May, s. 150.
  • M. Şerif Şimşek, M.Ş. (2002). Yönetim ve Organizasyon, Günay Ofset, Konya
  • Miller, H.J. (2002). “Communication and Cooperation”, Journal of Economic Behavior & Organization, Cilt. 47, Sayı. 2, s. 179-195.
  • Myers, G.D. (1993). Social Psychology, Mc.Graw-Hill, Inc. International Edition, New York
  • Pondy, R.L. (1967). Organizational Conflict; Concepts and Models, Administrative Science Quartrely
  • Rahim, M.A. (1992). Managing Conflict in Organizations, Secend. Edition, Praeger Publisher, Westport
  • Tjosvold, D. (1989). “Interdependence Appoach to Conflict Management in Organizations Managing Conflict: An Interdisciplinary Approch”, (Editor.M.Afzalur Rahim), Praeger Publishers, New York, s. 43
  • Visser, B. (2000). “Organizational Communication Structure and Performance”, Journal of Economic Behavior & Organization, Cilt. 42, Sayı. 2, s. 231-252.