İLKÖĞRETİM DENETÇİLERİNİN ÖĞRENEN ORGANİZASYON YAKLAŞIMI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Araştırmanın amacı, ilköğretim denetçilerinin denetim uygulamalarısırasındaki liderlik davranışlarının ve içinde bulunduklarıkurum kültürünün, öğrenen organizasyonların özellikleri ile uyumlu olup olmadığınıbelirleyerek değerlendirmeler yapmaktır. Araştırma bulgularına göre, ilköğretim denetçileri, örgüt kültürünün öğrenmelerine “orta düzeyde” fırsat sağladığınıdüşünmektedirler. Ayrıca, ilköğretim denetçileri denetim uygulamalarısırasında liderlik davranışlarını“üst düzeyde” yerine getirdikleri görüşündeyken, ilköğretim okulu yönetici ve öğretmenleri, ilköğretim denetçilerinin denetim uygulamalarısırasında liderlik davranışlarını“orta düzeyde” yerine getirdiklerini düşünmektedirler. Bu sonuçlara göre, ilköğretim denetçilerinin içinde bulunduklarıörgüt kültürü, öğrenen organizasyonların kültürü ile tam olarak uyumlu değildir. Grupların algılarıarasındaki farklılığın, yönetici, öğretmen ve ilköğretim denetçilerinin, işbirliği yapmasınızorlaştırmasıve ilköğretim denetim sisteminin öğrenen organizasyon olmasınıengellemesi de muhtemeldir.

Anahtar Kelimeler:

Öğrenen organizasyon, ilköğretim denetçisi, denetim

The objective of the study is to evaluate by defining whether the leadership behaviors of primary school inspectors during their inspections and institutional culture are consistent with characteristic of learning organizations. To the study results, inspectors think institutional culture contributes to their development at “intermediate level”. However, while inspectors think they carry out leadership behaviors at “advanced level” during the inspection, school directors and teachers think the inspectors carry out leadership behavior at “intermediate level” while inspecting their schools. According to these results, institutional culture where primary school inspectors take part is not exactly consistent with the culture of learning organization. Difference between the perceptions op the groups is also likely to make the collaboration among inspectors, director and teachers difficult, and to prevent primary school inspecting system to become a learning organization

Keywords:

Learning organization, primary school inspector, inspection,

PDF

___

Ağaoğlu, E. (1998). Bazı Kişilik Özelliklerinin Değerlendirme Sürecine Etkisi -Yönetici, Denetçi ve Öğretmenler-, Eskişehir.
Akçadağ, T. (2003). “Denetimde Açıklık İlkesi”, Eğitim Araştırmaları Dergisi, Bahar, S.11, ss.9-15
Argyris, C. & Schön, D. (1996). Organizational Learning II:Theory Metod, and Practice, Massachusetts:Addison-Vesley.
Austin, M.J.& Hopkins K.M. (2004). “Defining The Learning Organization”, Supervision as Collabration in the Human Services, (Editors: Michael J. Austin&Karen M. Hopkins), California: Sage Paplications, 11-18.
Aydın, İ. (2005). Öğretimde Denetim: Durum Saptama Değerlendirme ve Geliştirme, , Ankara: Pegem A Yayınları.
Balay, R. (2004). “Öğrenen Örgütler”, Öğrenen Örgütler, Ankara: Sandal Yayınları, 11-50.
Balcı, A. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: Pegem A Yayınları.
Başar, H. (1993). Eğitim Denetçisi, Ankara.
Bayhan, V. (1996). “Enformasyon Toplumunda Eğitim”, İnsan, Toplum, Bilim, 4. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi 1995- Bildirileri, (Der: Kuvvet Lordoğlu), İstanbul: Kavram Yayınları, 137-151.
Bilir, M. (1998). “Çağdaş Denetçi Rolleri”, İlköğretim Müfettişleri Semineri Ders Notları, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi.
Brodtrick, O. (1998). “Organizational Learning and Innovation: Tools for Revitalizing Public Service”, International Review of Administrative Science, Vol.64, 83-96; 003578.
Bursalıoğlu, Z. (1987). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No.154.
Büyükışık, M. (1989). İlköğretim Denetçilerinin Rehberlik Etkinliklerinin Gerçekleşme Düzeyleri –Ankara İli Örneği-, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Celep, C. (2001). “Öğrenen Önder Olarak Okul Yöneticisi”, Eğitim Araştırmaları, Mart, Sayı:3-4, 15-20.
Cohen, B.J. (2004). “Supervisory Leadership as Risk Taking and Experimentation”, Supervision as Collabration in the Human Services, (Editors: Michael J. Austin&Karen M. Hopkins), California: Sage Paplications, 164-175.
Çelik, V. (2000). Okul Kültürü ve Yönetimi, (2. Baskı) Ankara: PegemA Yayıncılık.
DuBrin, A.J. (1998). Leadership Research Findings, Practice, and Skills, Second Edition, Boston New York: Houghton Mifflin Company,.
Düren, Z. (2002). 2000’li Yıllarda Yönetim, (2. Baskı), İstanbul: Alfa Yayınları.
Ecevit, H. (1996). İlköğretim Müfettişlerinin, İlköğretim Okullarında Rehberlik ve İşbaşında Yetiştirme Etkinlikleri ve Gerçekleştirme Düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gallacher, K.K. (1997). “Supervision, Mentoring, and Coaching: Methods for supportingpersonnel development”. In P.J. Winton, J.A. McCollum, & Catlett, C. (Eds.), Reforming personnel preparation in early intervention: Issues, models, and practical strategies, Baltimore, MD: Paul H Brookes. 191-214.
Garavan, T. (1997). “The Learning Organization: a review and evaluation”, The Learning Organization, 4 (1), 18-29.
Garvin, D.A. (1999). “Öğrenen Bir Örgüt Yaratmak”. Bilgi Yönetimi. Çev.: Gündüz Bulut, MESS Yayını, No:293, İstanbul, 50-81.
_________ . (2000). Learning in Action, Boston, Massachussetts: Harvard Business School Press
Gökçe, F. (1994). Bağımsız Ortaokullar ile İlköğretim II. Kademesinde Denetim Amaçlarının Gerçekleşmesi ve Denetim İlkelerine Uyulması Konusunda Denetçi ve Öğretmen Görüşleri (Ankara İli Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hopkins K.M& Austin, M.J. (2004). “The Changing Nature of Human Services and Supervision”, Supervision as Collabration in the Human Services, (Editors: Michael J. Austin&Karen M. Hopkins), California: Sage Paplications, 3-10.
_________ . (2004).“Coching Employees With Performance Problems”, Supervision as Collabration in the Human Services, (Editors: Michael J. Austin&Karen M. Hopkins), California: Sage Paplications, 215-226.
Kale, M. (1995). İlköğretimde Müfettiş Yönetici ve Öğretmen Etkileşiminin Eğitime Etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kapusuzoğlu, Ş. (2002). “Denetmenlerin Değerlendirilmesi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:2, Sayı:3, Haziran, ss.35- 50.
Karagözoğlu, G. (1977). İlköğretimde Teftiş Uygulamaları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kline, P.; Saunders, B. (1998). Ten Steps To A Learning Organization, Second Edition, Arlington, Virginia: Great Ocean Publishers.
Kruger, M.; Austin, M.J.; Hopkins, K.M. (2004).“Creating A Culture That Supports The Development of Staff”, Supervision as Collabration in the Human Services, (Editors: Michael J. Austin&Karen M. Hopkins), California: Sage Paplications, 176-186.
Marquardt, M.J. (1999). Action Learning in Action, Palo Alto, CA: Black- Davies Publishing.
_________ . (2002). Building the Learning Organization: Mastering the 5 elements for corporate learning , 2nd edition, Palo Alto: Davies-Black Publishing.
MEB (1999). İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, 13/08/1999 tarih ve 23785 sayılı Resmi Gazete.
MEB, (2001). İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi, Şubat 2001 tarih ve 2521 Sayılı Tebliğler Dergisi.
MEB, Personel Genel Müdürlüğü’nün 24/03/2005 tarih ve 17203 sayılı yazısı ekindeki çizelge.
Memişoğlu, S.P. (2001). Çağdaş Eğitim Denetimi İlkeleri Açısından İlköğretim Okullarında Öğretmen Denetimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
_________ . (2004). “İlköğretim Müfettişlerinin Denetimsel Davranışına İlişkin Öğretmen Görüşleri”, Eğitim ve Bilim, Cilt: 29, Sayı:131, Ocak, 30-39.
Morgan, G. (1998). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor, İstanbul:MESS Yayını No:280.
Pınar, İ. (1999). “Öğrenen Organizasyonların Kültürel Çerçevesi,” İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 28, 2: 37-78, Kasım.
Rosen, R.H. (1998). İnsan Yönetimi, Çev: Gündüz Bulut, İstanbul:MESS Yayını No:260.
Sağlam, B. (2002). İlköğretim Okullarında Öğretim Denetimine İlişkin Öğretmen, Müdür ve Denetmen Görüşleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Sarı, K. (1987). Çorum İli İlkokul Öğretmenlerinin İlköğretim Müfettişlerinden Rehberlik Konusundaki Beklantileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Senge, P. (1998). Beşinci Disiplin, (6. Baskı), Çev.: Ayşegül İldeniz-Ahmet Doğukan, İstanbul: Yapı Kredi Yayını.
Senge, P. Cambron-McCabe, N., Lucas, T., Smith, B. Dutton, J.&Kleiner, A. (2000). Schools that learn: a fifth discipline fieldbook for education, parents, and everyone who cares about education, New York, Doubleday.
Taymaz, H. (1982). Teftiş. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No :113.
Ünal, I. (1989). “Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Değişme Aracı Olarak Denetim”, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22,1: 443-458.
Yalçınkaya-Akyüz, M. (1996). “İlköğretim Denetmenlerinin Okul öncesi Eğitim Öğretmenine Yönelik Rehberlik ve Mesleki Yardım Rolleri” Çağdaş Eğitim, Yıl:21, Sayı:224, Eylül.
Yazıcı, S. (2001). Öğrenen Organizasyonlar, İstanbul: Alfa Yayınları.