Köprüören Gümüşköy-Yoncalı (Kütahya) civarının stratigrafisi

Kütahya İli'nin batısında bulunan inceleme alanında Geç Paleozoyik - Kuvaterner zaman aralığında oluşan birimler yüzeylemektedir. Temeli Karbonifer - Permiyen yaşlı düşük dereceli metamorfizma geçirmiş kayaçlardan oluşan Şahin formasyonu meydana getirmektedir. Permiyen -Triyas yaşlı Karaağaç formasyonu Şahin formasyonu ile uyumludur. Yerleşim yaşı Üst Kretase olan Enne melanjı diğer birimlerin üzerinde tektonik sınırla durmaktadır. Orta - Üst Miyosen yaşlı, riyolitik ve riyodasitik bileşimli tüfit, tüf ve aglomeralarla temsil edilen Tavşanlı volkanitleri Senozoyik öncesi temel üzerine uyumsuz olarak gelmektedir. Çakıltaşı, kumtaşı, tüfit/tüf ve kireçtaşlarıyla temsil edilen Saruhanlar formasyonu (Pliyosen) tabanında Tavşanlı volkanitlerini uyumsuz olarak üzerlerken, tavanda karbonat, tüf ve killi kayaçlardan meydana gelen Çokköy formasyonu tarafından uyumlu olarak örtülmektedir. Üst Pliyosen yaşlı ve karbonatlı kayaçlardan oluşan Emet formasyonu ise Çokköy formasyonunu uyumlu olarak örtmektedir. Üst Pliyosen -Kuvaterner yaşlı bazik bileşimli Taşlıtepe volkanitleri bütün birimleri kesmektedir. Kuvaterner döneminde gelişen Bozyer formasyonu ve alüvyonlar bütün birimleri uyumsuz olarak örtmektedirler. Bölgeyi etkileyen tektonik faaliyetler sonucu Şahin ve Karaağaç formasyonlarına ait birimler oldukça sık kıvrımlı ve kırıklı bir yapı kazanmışlardır. Neojen yaşlı kayaçlarda da bol miktarda kırıklı yapılar vardır. Bu birimlerde meydana gelen K-G doğrultulu faylar, daha genç olan B-D doğrultulu faylarla kesilmişlerdir.

Stratigraphy of the Köprüören-Gümüşköy-Yoncalı (Kütahya) district

The ages of the units cropping out in the study area, which is located to the west of Kütahya, range from Late Paleozoic to Quaternary. The basement of the study area comprises of low-grade metamorphic Şahin Formation, Carboniferous and Permian in age. The Permian - Triassic Karaağaç Formation lies conformably on the Şahin Formation. The Enne mélange, which is emplaced on the study area in the Upper Cretaceous, was placed tectonically on the other units The Middle -Upper Miocene Tavşanlı Volcanics, consisting of mainly rhyolitic and rhyodacitik tuffit, tuff and agglomerates, overlies uncomformably the Pre-Cenozoic basement units. The lower Pliocene Saruhanlar Formation, represented by conglomerates, sandstones and tuffite/tuff, overlay Tavşanlı volcanites at the base and overlade by the Çokköy Formation, composed of tuff, carbonate and clayey rocks and, at the upper part. Çokköy formation was over laded by Emet Formation, consisting of carbonate rocks. The Late Pliocene - Quaternary basic Taşlıtepe vol cardes cut all of the units above-mentioned. The Quaternary Bozyer Formation and alluvium, overlie uncomformably the older units. The rocks of the Şahin and Karaağaç formations show highly folded and faulted structures as a result of tectonic activities in the area. Although the Neogene aged rocks were slightly folded, Tavşanlı, Emet and Çokköy formations were intensively faulted. The N-S trending faults in these units were cut by younger W-E trending faults.

___

  • Akat, U., Çağlayan, A.ve Ivak, M., 1978, Dursunbey-Orhaneli-Susurluk-Kepsut arasındaki sahanın jeolojisi; Maden Tetkik ve Arama Enst. Deri. Rap., 6618, 38 s.
  • Akdeniz, N. ve Konak, N., 1979, Simav - Emet - Tavşanlı - Dursunbey - Demirci yörelerinin jeolojisi; Maden Tetkik ve Arama Enst. Deri. Rap., No: 6547,168 s.
  • Akkök, R., 1981, Menderes Masifi'nin gnayslarında ve şistlerinde metamorfizma koşulları; Alaşehir-Manisa; Türkiye Jeol. Kurl. Bült., 24,11 - 20.
  • Akyol, Z., 1975, Tavşanlı - Dudaş civarının barit zuhurları hakkında düşünceler, Maden Tetkik ve Arama Enst. Derg., 85,161 -172.
  • Arık, F., 1995, Serçeören - Örerdi - Kansız (Kepsut- Balıkesir) yöresinin jeolojisi ve maden yatakları;Selçuk Üniv. Fen Bil. Enst., Yük. Lis. Tezi, 96 s.
  • Baş, H., 1983, Domaniç - Tavşanlı - Kütahya - Gediz yöresinin Tersiyer jeolojisi ve volkanitlerin petrolojisi; Maden Tetkik ve Arama Enst. Deri. Rap., No: 7293, 72 s.
  • Baş, H., 1986, Domaniç -Tavşanlı - Kütahya - Gediz yöresinin Tersiyer jeolojisi; Jeoloji Mühendisliği Derg., TMMOB Jeol. Müh. Odası Yay. Org., 27,11 - 18.
  • Baş, H., 1987, Tavşanlı - Domaniç (Kütahya) volkanitlerinin özellikleri ve Batı Anadolu Senozoyik volkanizmasındaki önemi; Jeoloji Mühendisliği Derg., TMMOB Jeol. Müh. Odası Yay.Org., 30, 67 -80.
  • Baş, H. ve Koçak, K., 1994, Metamorfik kayaçlar; Selçuk Üniv. Müh.-Mim. Fak. Jeoloji Böl., Ders Notları, Kombassan Bas., Konya, 128 s.
  • Bingöl, E., 1976, Batı Anadolu'nun jeotektonik evrimi; Maden Tetkik ve Arama Enst. Derg., 86,14 - 35.
  • Bingöl, E., Akyürek, B. ve Korkmazer, A., 1973, Biga Yarımadası'nın jeolojisi ve Karakaya formasyonunun bazı özellikleri; Cumuriyetin 50. Yılı Yerb. Kong., Maden Tetkik ve Arama Enst. Tebliğler, 70 -77,.
  • Çelik, Y. ve Kerey, İ. E., 1999, Domaniç Neojen havzası kömür içerikli çökellerinin litofasiyesleri ve depolanma ortamları; 52. Türkiye Jeol. Kurult., Bildiriler, TMMOB Jeoloji Müh. Odası, 318 - 325.
  • Çoğulu, H. E. et Krummenacher, D., 1967, Problemes geochronometriques dens la patie NW de L'Anatolia Centrale (Turquie) Schweiz; Miner. Petrogra. Mitt., 47, 825 - 833.
  • Dewey, J. F. and Şengör, A. M. C, 1979, Aegean and surrounding regions. Complex multiplate and continium tectonics in a convergent zone; Geol. Soc. Amer. Bull., 90, 84-92.
  • Ercan, T., 1979, Batı Anadolu, Trakya ve Ege adalarındaki Senozoyik volkanizması; Jeoloji Mühendisliği, TMMOB Jeol. Müh. Odası Yay. Org., 9, 23 - 46.
  • Ercan, T., 1982, Batı Anadolu'nun genç tektoniği ve volkanizması; Türkiye Jeol. Kurl., Batı Anadolu'nun Genç Tektoniği ve Volkanizması Paneli (Ed: O. Erol ve V. Oygür), Maden Tetkik ve Arama Enst. Gen. Müd.), 5-14.
  • Ercan, T., Günay, E. ve Savaşçın, M. Z., 1982, Simav çevresindeki Senozoyik yaşlı volkanizmanın bölgesel yorumlanması; Maden Tetkik ve Arama Enst. Derg., 97/98, 86 -101.
  • Ercan, T., Satır, M., Kreuzer, H., Türkecan, A., Günay, E., Çevikbaş, A., Ateş, M. ve Can, B., 1985, Batı Anadolu Senozoyik volkanitlerine ait yeni, kimyasal, izotopik ve radyometrik verilerin yorumu; Türkiye Jeol. Kur. Bült., 28,121-136.
  • Ercan, T., Ergül, E., Akçören, F., Çetin, A., Granit, S. ve Asutay, J., 1990, Balıkesir-Bandırma arasının jeolojisi, Tersiyer volkanizmasmın petrolojisi ve bölgesel yayılımı; Maden Tetkik ve Arama Enst. Derg., 110,113 -130.
  • Erdoğan, E., 1971, Yoncalı (Kütahya) Kaplıcası Etüdü, Maden Tetkik ve Arama Enst. Rap., 2244, 29 s.
  • Ergül, E., Gözler, Z. ve Akçören, F., 1986, 1:100.000 ölçekli açınsama nitelikli Türkiye jeoloji haritaları serisi, Balıkesir F-6 paftası;Maden Tetkik ve Arama Enst.Jeol.Et.Dai., lls.
  • Gün,H., Akdeniz, N. ve Günay, E., 1979, Gediz ve Emet Güneyi Neojen havzalarının jeolojisi ve yaş sorunları; Jeol.. Müh. Derg., TMMOB Jeol. Müh. Odası Yay. Org., 8, 3 -13.
  • Ildız, T., 1967, Kütahya - Gümüşköy 568 and 137 ruhsat No'lu kurşun sahalarının ön raporu. Maden Tetkik ve Arama Enst., Deri., 435 (270), 5 s.
  • Kaya, O., 1972, Tavşanlı yöresi "Ofiolit" sorununun ana çizgileri; Türkiye Jeol. Kur. Bült., 15, 1, 26-108.
  • Lisenbee, A., 1971, The Orhaneli ultramafic gabbro thrust sheet and its surroundings; Geology and history of Turkey; Petroleum Exploration Institute of Libya, Tripoli, Libya, (Ed.: A. S. Campbell), 349 - 368.
  • Nebert, K., 1962, Serpantin kitleleri arasına sıkışmış bir Neojen blokuna misal olmak üzere Alabarda (Tavşanjıj. linyit bölgesi; Maden Tetkik ve Arama Enst. Derg., 58, 31 - 37.
  • Okay, A. İ., 1981, Kuzeybatı Anadolu'daki ofiyolitlerin jeolojisi ve mavişist metamorfizması (Tavşanlı-Kütahya);Türkiye Jeol. Kur. Bült., 24, 85 - 95.
  • Okay, A. İ., 1986, High pressure / low temperature metamorphic rocks of Turkey; in Blueschist and ecklogites, (Eds: B. W Evans and E. H. Brown) Geol. Soc. Amer. Memoir. V. 164, 333 - 347.
  • Okay, A. İ., Satır, M., Maluski, H., Siyako, M., Monie, P., Metzger, R. and Akyüz, S., 1996, Paleo-and Neo- Tethyan events in nortwesten Turkey; Geologic and geochronologic constrain, The Tectonic Evoluton of Asia Cong, (Eds: A.Yin, T. M. Harrison), 420-441
  • Özcan, A., Göncüoğlu, M. C, Turan, N., Uysal, Ş., Şentürk, K. and Işık, A., 1988, Late Paleozoic evolution of the Kütahya - Bolkardağı Belt; Middle East Tech. Univ. Journal of Pure and Applied Sci., 21,1 - 3, 221 - 220 .
  • Özkoçak, O., 1969, Etude Geologique du massif ultrabasic d'Orhaneli et de sa proche bordure; PhD Thesis. Üniv. Paris, 181 s.
  • Sunder, M., 1979, Kırka (Eskişehir) çevresinin jeolojisi, petrolojisi ve Sarıkaya borat yataklarının jeokimyasal incelenmesi, İstanbul Üniv. Fen Fak. Dok. Tezi, İstanbul, 153 s.
  • Şengör, A. M. C. and Yılmaz, Y., 1981, Tethyan evolution of Turkey, A plate tectonic approach; Tectonophysics, 75,181 - 241 s.
  • Şengör, A. M. C, 1982, Ege'nin neotektonik evrimini yöneten etkenler, Batı Anadolu'nun Genç Tektoniği ve Volkanizması Paneli (Editörler: O. Erol ve V. Oygür); TMMOB, Jeol. Müh. Odası, Türkiye Jeol. Kurl. Bült., 59 - 71.
  • Şengör, A. M. C, Yılmaz, Y. and Sungurlu, O., 1984, Tectonics of the Mediterraean Cimmerides; Nature and evolution of the western termination of the Paleo-Tethys; Geol. Soc. London Spec Publ, 17, 77-112.
  • Şengüler, İ. ve Sonel, N., 1999, Seyitömer (Kütahya) bitümlü marnlarının stratigrafik özellikleri ve ekonomik önemi; 52. Türkiye Jeoloji Kurultayı, TMMOB Jeoloji Müh. Odası, Bildiriler, 350-357s.
  • Ünsal, A. ve Koçak, N., 1981, Kütahya - Gümüşköy Ag-Pb-Zn-Sb-BaSO4 kompleks maden yatağı etüd raporu; Etibank Gen. Müd. Mad. Aram. Dai. Bask. 213 s.
  • Vıcıl, M., 1982, Gümüşköy (Kütahya) Aktepe Pb - Zn - Sb - Ag cevherleşmesi; Ege Üniv. Yerb. Fak. Dok. Tezi, 258 s.
  • Yiğitgüden, H. Y., 1984, Batı Anadolu - Türkiye Kütahya civarındaki gümüş maden yatağı; Rainland Westfalen Tek. Yük. Ok. Maden, ve Met. Fak. (Aachen) Dok. Tezi, 192 s.