Kontrol kenarlarının GPS ile ölçeklendirilebilirliği üzerine bir araştırma

Elektromağnetik Uzaklık ölçerlerin(EDM) üretici firma tarafından verilen kalibrasyon değerleri zamanla güncelliğini yitirir. Bu nedenle aletlerin belirli aralıklarla kontrol edilmesi gerekir. Alet kontrolleri genellikle H.R. Schwendener'in önerisine uygun olarak bu amaç için oluşturulan kontrol kenarlarında yapılır, Yapılan kontrol sonucunda ölçmede kullanılan uzaklık ölçerin sıfır eki, ölçek katsayısı ve faz farkı ölçme fonksiyonu belirlenir. Ölçek katsayısının belirlenmesi için kontrol kenarının ölçekli olması gerekir. Ölçeklendirme Kern Mekometer 3000 gibi yüksek doğruluklu aletlerle yapılabileceği gibi GPS ölçmeleri ile de yapılabilir. Bu çalışmada kontrol kenarının ölçeklendirilmesi GPS ölçmeleri ile yapılmış ve ölçeklendirilmiş kontrol kenarı kullanılarak Sokkisha SET2, Topcon GTS701, Topcon GTS 229 ve Sokkia Power SET2000 elektronik takeometrelerinin kalibrasyon parametreleri hesaplanmıştır.

An investigation on scalable of control baselines by GPS

The default calibration values of EDM's, which are given by manufacturers, lose up-to-dateness by time. Due to this reason, these instruments have to be controlled with specific interval. Instruments controls usually have been made by using control baselines, which are formed in accordance with H.R. Schwendener's suggestion. The zero additive, scale factor, and phase difference function are determined by result of made controls. The control baseline has to be scaled to determine scale factor. Scaling can be done by Kern Mekometer 3000 high precision instrument as well as by GPS measurements. In this study, scaling control baseline had been performed by GPS measurements. The calibration parameters of SET2, Topcon GTS701, Topcon GTS229, and Sokkia Power SET2000 had been calculated by using control baseline.

___

  • 1.Aksoy, A., Ayan, T., Güneş, İ.H., Deniz, R., 1987, Elektromagnetik uzaklık ölçerlerin kontrol ve kalibrasyonları için tesis edilen kalibrasyon bazları ve ilk ölçme sonuçları, Türkiye 1. Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 23-27 Şubat, Ankara, 313-329. 2.Burnside, C.D., 1991, Electromagnetic Distance Measurement, 3rd. ed. BSP Prof. Books, Oxford, pp278. 3.Deniz, R., 1993, Tapu ve Kadastro Kontrol Bazının Kontrolü ve Ölçeklendirilmesi Raporu, Ankara. 4.Ergin, M.N.,Tombaklar,Ö.H., İnal, C., Büyükaltunel, M.A.,1993,Elektromagnetik Mesafe Ölçerler için Kontrol ve Kalibrasyon Bazının Oluşturulması, Selçuk Üniversitesi Araştırma Fonu, Proje No:90/24, Konya. 5.Hodges, M.D.J., 1978,, Etalonnage et tests des intruments de mesure electro-optique des distances (MED), Geometre, Paris, 16-25. 6.İnal, C., 1984, Elektro-optik Uzaklık Ölçerlerde Çevrel Faz Hatası ve Sıfır Ekinin Belirlenmesi, Yıldız Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 98s. 7.İnal, C., 2002, Modern jeodezide Ölçme Aletleri, S.Ü. Müh. Mim. Fakültesi, yayın no:50, Konya, 119s. 8.İnal. C, 1991, Elektromagnetik uzaklık ölçerlerde sıfır noktası eki ve ölçek faktörünün belirlenmesi, S.Ü. Müh. Mim. Fakültesi Dergisi, 6,11,1-11. 9.Koç. İ., 1995, Ölçme Bilgisinde Bazı Konular ve Sayılar Uygulamalar, Gökhan Matbaası, İstanbul, 175s. 10.Özgen, M.G., Deniz, R., 1986, Elektromagnetik Dalgalarla Jeodezik Ölçmeler (Elektrometri), İTÜ Kütüphanesi, sayı 1320, İstanbul, 176s. 11.Rüeger,J.M.,1996, Electronic Distance Measurement, Sydney, pp 276. 12.Uzel, T., 1981, Jeodezik Amaçlı Elektromağnetik Ölçmeler, İ.D.M.M. Akademisi Yayınları, Cilt 1, Sayı 159, İstanbul, 270s.