SELCEN ERDAL

3619

Ulualararası ceza mahkemesinin Ulus-Devlet egemenliğine etkisi

“Uluslararası Ceza Mahkemesi Kurulmasına İlişkin Tam Yetkili Temsilcilerden Oluşan Birleşmiş Milletler Diplomatik Konferansı”, 15 Haziran 1998 tarihinde Roma‟da toplanmıştır. Uluslararası Ceza Mahkemesi Statüsü, Roma Konferansının son günü olarak ilan edilen 17 Temmuz 1998 tarihinde kabul edilmiş; 1 Temmuz 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Mahkemenin kurulmasına ilişkin Andlaşma metninde, devlet egemenliğine kısıtlama getiren hükümler yer almaktadır. Bunlar arasında, m. 12/2‟de düzenlenen “ülkesellik kriteri”; Giriş Bölümünün 10. paragrafında düzenlenen “tamamlayıcılık ilkesi” ve m. 13/b ve m. 16‟da düzenlenen Güvenlik Konseyinin mahkemenin işleyişi üzerindeki yetkileri bulunmaktadır. Bu kapsamda yapılan inceleme sonucunda, Uluslararası Ceza Mahkemesinin varlığının, uluslararası hukuk ve devlet egemenliği açısından farklı ve özel bir anlam taşıdığı açıkça görülmektedir. Bu bağlamda, çağdaş uluslararası hukukta oluşmakta olan ortak kanıya göre, neredeyse tüm evrensel yargı uygulamaları, bir şekilde, egemenlik iddialarıyla çatışmaktadır. İnsan haklarıyla ilgili olarak yargı sürecinde devlet egemenliğine uluslararası müdahale süreci, Uluslararası Ceza Mahkemesinin çalışmaya başlamasıyla son halini almıştır.

Effect of international criminal court on nation-state sovereignty

The United Nations Diplomatic Conference of Plenipotentiories on the Establishment of The International Criminal Court was held on 15 June 1998 in Rome. The Statute of the International Criminal Court was acknowledged on 17 July 1998, declared as the final of the Rome Conference, and came into effect on 1 July 2002. Nonetheless, one should act with discretion about the Court and its course with regards to the nation state sovereignty. As, in the treaty that has established the Court there are provisions that limitate state sovereignty. Some of these limitations are; Article 12/2 “territoriality criteria”, “the principle of complementation” formulated in the tenth paragraph of the Preamble and the competence of Security Council over the runnig of the Court defined in Article 13/b and Article 16. According to the analysis through these findings, it is certainly observed that the existance of the International Criminal Court has different and special meanings for international law and nation state sovereignty. In this context, according to the common acceptance in contemporary international law, almost all universal law applications contradict with the claims of sovereignty in some way. The intervention process to nation states‟ judicial sovereignty has reached its final form with the establishment of International Criminal Court.
PDF

___

  • AKILLIOĞLU Tekin, İnsan Hakları: Kavram, Kaynaklar ve Koruma Sistemleri, Ankara 1995.
  • AKSAR Yusuf, "Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Amerika Birleşik Devletleri", A.Ü.H.F.D., Y. 2003, C. 52, S. 2.
  • ALPKAYA Gökçen, Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi, Ankara 2002.
  • AMANN Diane Marie/SELLERS M. N. S., "The United States of America and the International Criminal Court", The American Journal of Comparative Law, Vol. 50, Autumn 2002.
  • ASLAN Muzaffer Yasin, Teoride ve Uygulamada Savaş Suçları, Ankara 2006.
  • AZARKAN Ezeli, Nuremberg'ten La Haye'e: Uluslararası Ceza Mahkemeleri, Kırklareli 2003.
  • BARKIN J. Samuel/CRONIN Bruce, "The State and the Nation: Changing Norms and the Rules of Sovereignty in International Relations", International Organization, Vol. 48, No. 1, Winter 1994.
  • BASSIOUNI M. Cherif, "Explanatory Note on the ICC Statute", International Review of Penal Law, Vol. 71, 2000.
  • BAŞAK Cengiz, Uluslararası Ceza Mahkemeleri ve Uluslararası Suçlar, Ankara 2003.
  • BELAND Daniel, "Insecurity, Citizenship and the Globalization: The Multiple Faces of State Protection", Sociological Theory, Vol. 23, No. 1, March 2005.
  • BOLTON John R., "The Risks and Weaknesses of the International Criminal Court from America's Perspective", Law and Contemporary Problems, Vol. 64, No. 1, Winter 2001.
  • BOZKURT Enver/KÜTÜKÇÜ M. Akif/POYRAZ Yasin,Devletler Hukuku Mevzuatı, Ankara 2004.
  • BROOMHALL Bruce, "Toward U.S. Acceptance of the International Criminal Court", Law and Contemporary Problems, Vol. 64, No. 1, Winter 2001.
  • CHANDLER David, "International Justice", New Left Review, Vol. 2, No. 6, 2000.
  • CHARNEY I. Jonathan, "International Criminal Law and the Role of Domestic Courts", A.J.I.L., Vol. 95, No. 1, 2001.
  • ÇINAR Mehmet Fatih, Uluslararası Ceza Mahkemelerinin Gelişimi Işığında Uluslararası Ceza Divanı, İstanbul 2004.
  • D'ENTREVES A. Passerin, The Notion of the State, An Introduction to Political Theory, Oxford 1977.
  • DINSTEIN Yoram/TABORY Mala, War Crimes in International Law, London 1996.
  • DÖNMEZER Sulhi/ERMAN Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, C. 3, 11. Baskı, İstanbul 1994.
  • DUGARD John, "Obstacles in the Way of an International Criminal Court", Cambridge Law Journal, Vol. 56, 1997.
  • DUGUIT Leon, Kamu Hukuku Dersleri, (Çev.: Süheyp Derpil), Ankara 1954.
  • EKŞİ Canan Ateş, Uluslararası Ceza Mahkemesinin İnsanlığa Karşı Suçlar Üzerindeki Yargı Yetkisi, Ankara 2004.
  • ELBAN Hasan Kemal, "Ruanda'dan İnsanlığa Kalan Miras ya da Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi Zevahiri Kurtulabilecek mi?", Hukuk ve Adalet Dergisi, Y. 1, S. 1, Ocak-Mart 2004.
  • EROĞUL Cem, "Değişen Egemenlik Anlayışının Hak ve Özgürlüklerin Korunmasına ve Anayasa Yargısına Etkileri", Anayasa Yargısı 20, Ankara 2003.
  • ERÖZDEN Ozan, "Uluslararası Adalet ve İç Siyaset: Egemen Ulus-Devletlerin Uluslarüstü Yargı Organlarıyla İlişkileri-Hırvatistan Örneği", Toplum ve Bilim, S. 87, Kış 2000-2001.
  • FOWLER J., "World Leadership and International Justice: The US and the ICC", Transnational Law Exchange, Vol. 1, No. 6, 1999.
  • GEMALMAZ Mehmet Semih, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, 3. Baskı, İstanbul 2001.
  • GILLIGAN Michael J., "Is Enforcement Necessary for Effectiveness? A Model of the International Criminal Regime", International Organization, Vol. 60, No. 4, October 2006.
  • GLASIUS Mar lies, The International Criminal Court, A Global Civil Society Achievement, London 2005.
  • GOLDSMITH Jack, "The Self-Defeating International Criminal Court", The University of Chicago Law Review, Vol. 70, No. 1.
  • HAKYEMEZ Yusuf Şevki, Mutlak Monarşilerden Günümüze Egemenlik Kavramı, Ankara 2004.
  • HARHOFF Frederik, "Legal and Practical Problems in the International Prosecution of Individuals", Nordic Journal of International Law, Vol. 69, 2000.
  • HIGGINS Rosalyn, "The New United Nations and Former Yugoslavia", International Affairs, Vol. 69, 1993.
  • HOLMES John T., "The Principle of Complementarity", The International Criminal Court The Making of the Rome Statute Issues, Negotiations, Results, (Ed.: Roy S. Lee), Kluwer Law International, Hague 1999.
  • HORTENSIA D. T. Gutierrez Posse, "The Relationship Between International Humanitarian Law and the International Criminal Tribunals", International Review of the Red Cross, Vol. 88, No. 861, 2006.
  • KILIÇ Ali Şahin, "Uluslararası Ceza Mahkemesi Ve Devletlerin Egemenliği Üzerine Ulusal Egemenlik Odaklı Bir İnceleme", A.Ü.H.F.D., C. 58, S. 3, 2009.
  • KOBRICK Eric S., "The Ex Post Facto Prohibition and the Exercise of Universal Jurisdiction over International Crimes", Columbia Law Review, Vol. 87, No. 7, November 1987.
  • KÖCHLER Hans, Küresel Adalet mi, Küresel İntikam mı?, (Çev.: Funda Keskin/Erdem Denk), İstanbul 2004.
  • KÜBALI Hüseyin Nail, Devlet Ana Hukuku, C.l, İstanbul 1950.
  • LÜTEM İlhan, Egemenlik Kavramı ve Devletlerarası Hukuk, Ankara 1947.
  • MARLER Melissa K., "The International Criminal Court: Assessing the Jurisdictional Loopholes in the Rome Statute", Duke Law Journal, Vol. 49, No. 3, December 1999.
  • MURPHY D., "Progress and Jurisprudence of the International Criminal Tribunal for Former Yugoslavia", A.J.I.L., Vol. 93, No. 1, 1999.
  • NANDA V. P., "The Establishment of a Permanent International Criminal Court: Challenges Ahead", Human Rights Quarterly, Vol. 20, 1997-1998.
  • NIARCHOS Catherine N., "Women, War and Rape: Challenges Facing the International Tribunal for the Former Yugoslavia", Human Rights Quarterly, Vol. 17, No. 4, 1995.
  • NSEREKO Daniel D. Ntanda, "The International Criminal Court: Jurisdictional and Related Issues", Criminal Law Forum, Vol. 10, No. 1, 1999.
  • O'BRIEN James C., "Current Developments, the International Tribunal for Violations of International Humanitarian Law in the Former Yugoslavia", A.J.I.L., Vol. 87.
  • ODMAN Tevfik, "Eski Yugoslavya İle İlgili Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kuruluşu ve Yasal Dayanağı", A.Ü.H.F.D., Y. 1996, C. 45, S. 1-4.
  • ÖNDER Orhan, Birleşmiş Milletler Ruanda İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi, Ankara 2006.
  • ÖNOK Rıfat Murat, Tarihi Perspektifiyle Uluslararası Ceza Divanı, Ankara 2003.
  • ÖZER Attila, "Ülkemizde Egemenlik ve Yargı Erkinin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Karşısındaki Durumu", Anayasa Yargısı 20, Ankara 2003.
  • ÖZMAN M. Aydoğan, "Devletlerin Egemenliği ve Milletlerarası Teşekküller", A.Ü.H.F.D., C. 21, S. 1-4, Y. 1964.
  • ROSENBAUM Alan S., Prosecuting Nazi War Criminals, Oxford 1993.
  • ROSENBERG Tina, "War Crimes Then and Now From Nuremberg to Bosnia", Nation 1995, Vol. 260, No. 19.
  • RUDOLPH Christopher, "Constructing an Atrocities Regime: The Politics of War Crimes Tribunals", International Organization, Vol. 55, No. 3, Summer 2001.
  • SCHEFFER D., "The US and the ICC", A.J.I.L., Vol. 93, No. 1,1999.
  • SHARLACH Lisa, "Gender and Genocide in Rwanda: Women as Agents and Objects of Genocide", Journal of Genocide Research, Vol. 1, No. 3, 1999.
  • SHARP Walter Gary, "International Obligations to Search for Arrest War Criminals: Government Failure in the Former Yugoslavia", Duke Journal of Comparative &International Law, Vol. 7, No. 2.
  • SPERLING Carrie, "Mother of Atrocities: Pauline Nyiramasuhuko's Role in the Rwandan Genocide", Fordham Urban Law Journal, Vol. 33, No. 2, 2006.
  • STORK Joe, "Constructing An International Criminal Court", Middle East Report, No. 207, Summer 1998.
  • SUNAY Reyhan, Tartışılan Egemenlik, Ankara 2007.
  • ŞEN Er san, Uluslararası Ceza Mahkemesi, Ankara 2009.
  • THOMBERRY Cedric, "Bosnia: Problems of Peace, Saving the War Crimes Tribunal", Forcing Policy, No. 104, 1996..
  • TÖNGÜR Ali Rıza, Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kapsamı ve Yargılama Hukuku, İstanbul 2005.
  • TURHAN Faruk, "Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Yargı Yetkisi", Uluslararası Ceza Divanı, (Ed.: Feridun Yenisey), İstanbul 2007.
  • TURHAN Faruk: "Eski Yugoslavya Topraklarında İnsanlık Aleyhine İşlenen Suçların Yargılanmasına İlişkin BM Milletlerarası Ceza Mahkemesi", Dokuz Eylül Üniversitesi Yayını, Prof. Dr. Seyfullah Edis'e Armağan, İzmir 2000.
  • TURHAN Mehmet, "Değişen Egemenlik Anlayışının Hak ve Özgürlüklerin Korunmasına Etkileri ve Türk Anayasa Mahkemesi" Anayasa Yargısı 20, Ankara 2003.
  • TÜRCAN Talip, Devletin Egemenlik Unsuru ve Egemenlikten Kaynaklanan Yetkileri, Ankara 2001.
  • UYGUN Oktay, "Üniter ve Federal Devlet Açısından Egemenliğin Bölünmezliği İlkesi", İstanbul Üniversitesi, Cumhuriyetin 75. Yıl Armağanı, İstanbul 1989.
  • VERWEIJ Harry, "The International Criminal Court: Alive, Soon Kicking!", Fordham International Law Journal, Vol. 25, 2001-2002.
  • WELLER Marc, "Undoing the Global Constitution: UN Security Council Action on the International Criminal Court", International Affairs, Vol. 78, No. 4, October 2002.
  • WENGI Zhu, "On Co-Operation By States Not Party to the International Criminal Court", International Review of the Red Cross, Vol. 88, No. 861,2006.
  • ZABUNOĞLU Yahya Kazım, Kamu Hukukuna Giriş: Devlet: Tanım, Kaynaklar ve Unsurlar, Ankara 1973.
  • ZWANENBURG M., "The Statute for an ICC and the US: Peacekeepers under fire?", The European Journal of International Law, Vol. 10, No. 1, 1999.
Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1306-8075
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1988
  • Yayıncı: Selçuk Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Uluslararası Ceza Mahkemesinin Ulus-Devlet Egemenliğine Etkisi

Selcen ERDAL

Ulualararası ceza mahkemesinin Ulus-Devlet egemenliğine etkisi

SELCEN ERDAL

Küreselleşme ve Sosyal Devlet

Ali Tarık GÜMÜŞ

Vergi Suç ve Kabahati Kavramı, 4369 Sayılı Yasa Öncesinden Günümüze Yürürlükteki Vergi Suçları-Kabahatleri ve Cezaları

HASAN TÜRKAL, MEHMET SENA EKİCİ, MAHMUT İNAN

Çevreye Karşı İşlenen Suçlar (TCK m. 181, 182)

Mustafa ÖZEN

Marka Tescilinden Doğan Haklarla İlgili Hukuki İşlemler

Mücahit ÜNAL