Kambiyo Senetlerinde Geçersizlik Def’ileri

Kambiyo senetlerinde def’i kavramı, itirazı da kapsayan geniş bir manada kullanılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’ndaki düzenlemeler incelendiğinde def’ilerin; senedin hükümsüzlüğüne ilişkin defiler, senet metninden anlaşılan defiler ve şahsi defiler şeklinde üçlü bir ayırıma tabi tutulduğu söylenebilir. Türk Ticaret Kanunu’nda senedin hükümsüzlüğüne ilişkin def’iler şeklinde ifade edile def’iler, geçersizlik def’ileridir. Geçersizlik def’ileri kambiyo senetlerine ilişkin mutlak def’i-nispi def’i ayırımı içerisinde mutlak def’iler içerisinde yer alırlar. Bu nedenle geçersizlik def’ileri senedin her alacaklısına karşı ileri sürülebilirler. Geçersizlik def’ilerinde kambiyo senediyle taahhüt altına giren kişinin taahhüdünü etkileyen bir durum söz konusu olduğundan bu def’ilerin senet metninden anlaşılmaları mümkün değildir. Kambiyo senediyle taahhüt altına giren kişinin ehliyetsizliği, imzasının sahte olması, yetkisiz olarak temsil edilmesi veya taraflar arasında kambiyo sözleşmesinin bulunmaması halinde geçersizlik def’ileri söz konusu olur. Aynı şekilde kambiyo taahhüdünde bulunan kişinin iradesinin hile veya tehdit neticesinde sakatlandığı hallerde de geçersizlik def’ilerinden söz edilir. Buna karşılık iradenin hata veya gabin neticesinde sakatlanması halinde ileri sürülecek def’iler, geçersizlik def’i olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle iradenin gabin veya hata ile sakatlandığı hallerde bu durumun geçersizlik def’ilerinin aksine iyiniyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülmesi mümkün değildir. 

___

  • PULAŞLI, Hasan, Kıymetli Evrak Hukuku, 8. Baskı, Ankara 2007.
  • ÖZTAN, Fırat, Kıymetli Evrak Hukuku, 10. Bası, Ankara 2005.
  • DOMANİÇ, Hayri, Kıymetli Evrak Hukuku ve Uygulaması, TTK Şerhi IV, İstanbul 1990.