1989 KURTARMAYA DAİR MİLLETLERARASI SÖZLEŞME İLE DENİZ ÇEVRESİNİN KORUNMASI

Çevre kirliliği günümüzün en önemli sorunlarındandır birisidir. Devletler ve ilgili kuruluşlar bu sorunun üstesinden gelmek için gerek uluslararası gerekse ulusal anlamda bir takım koruyucu adımlar atmaktadır. Bu adımların kapsamına deniz çevresinin korunması da girmektedir. Asli amacı deniz kirliliğini en aza indirmek olan düzenlemelerin yanında kurtarma rejimi gibi diğer denizcilik düzenlemelerinde de sık sık çevre kirliliği üzerinde durulduğu görülmektedir. 1980’li yıllara kadar kurtarma rejiminde deniz çevresinin korunması ile ilgili herhangi bir düzenleme bulunmamaktaydı. Deniz kazaları sonucu meydana gelen kirlilik ile mücadelede en ön safta yer alan kurtaranlar için deniz çevresinin korunmasını teşvik eden kuralların getirilmesi, LOF 80 kurtarma sözleşmesi ile başlamıştır. Sözleşmeyi takiben 1989 tarihli “Kurtarmaya Dair Milletlerarası Sözleşme” ve LOF 2000’ne eklenen SCOPIC ile klozu kurtarma rejimindeki çevre bilinci geliştirilmiştir. Bu çalışmada 1989 tarihli “Kurtarmaya Dair Milletlerarası Sözleşme”, 1980 ve 2000 tarihli LOF kurtarma sözleşmelerindeki deniz çevresi ile ilgili düzenlemeler tartışılmış ve eksikliklerin giderilmesi için çözüm önerileri getirilmiştir.

PROTECTION OF MARINE ENVIRONMENT WITH 1989 INTERNATIONAL CONVENTION ON SALVAGE

Today, pollution is one of the most important problems. In order to overcome pollution, governments and institutions have been introduced legal measurements both at international and national levels. Protection of marine environment takes place in the scope of these legal measurements. In addition to regulations whose sole purpose is to minimize marine pollution, it is seen that other maritime regulations, like salvage regime, often focus on pollution. Protection of the marine environment was not covered by the salvage legislation until the 1980s. The introduction of incentive rules for salvors, who are at the forefront of combating pollution caused by marine accidents, started with the LOF 80 salvage contract. In addition to LOF 80, environmental awareness in the salvage regime was improved by the 1989 International Convention on Salvage and LOF 2000 Scopic Clause. In this study, environmental awareness in the 1989 International Convention on Salvage, the LOF salvage contracts dated 1980 and 2000 are discussed and solutions are proposed to eliminate the weakness of salvage regime.

___

  • 1989 Kurtarmaya Dair Milletlerarası Sözleşme, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140524-2-1.pdf, erişim tarihi 17.11.2020.
  • 1989 Uluslararası Kurtarma Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun, No: 6480, Kabul Tarihi: 14.05.2013, Resmî Gazete Sayı: 28661, Tarih 29.5.2013.
  • ABERDEIN, D. “Marine Salvage and The Environment: New zealand and the 1989 Salvage Convention” Australian and New Zealand Maritime Law Journal, 10(Part I), 1994, 35-74.
  • AKTEN Necmettin, “Shipping Accidents: a Serious Threat for Marine Environment”,J. Black Sea/Mediterranean Environment, Vol. 12, 2006, 269-304.
  • ALLEN Michael, "The International Convention on Salvage and LOF 1990." Journal of Maritime Law and Commerce, Vol. 22, no. 1, January 1991, 119-130.
  • ATAMER Kerim, “1989 Londra Sözleşmesinde ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısında Kurtarma”, Prof. Dr. Hüseyin Ülgene Armağan, 1. Cilt, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2007, 807-890.
  • ATAMER Kerim, Deniz Ticaret Hukuku, 1. Cilt, On İki Levha, İstanbul, 2017.
  • BAYAMLIOĞLU Emre, “1989 Tarihli Uluslararası Denizde Kurtarma ve Yardım Konvansiyonun 14. Maddesi: Özel Tazminat (Special Compensation), Prof. Dr. Hayri Domaniç’e 80. Yaş Günü Armağanı, Beta Yayınları, İstanbul, 2001, 47-65.
  • BEDERMAN, D. J., / DEHNER, J. S. “Salvage”, Journal of Maritime Law and Commerce, 26, 1995, 621-629.
  • BINNEY Brian F., “Protecting the Environment with Salvage Law: Risks, Rewards, and the 1989 Salvage Convention”, Wash. L. Rev., Vol: 65, 1990, 639-656.
  • BISHOP Archie, “The Development of Environmental Salvage and Review of The London Salvage Convention 1989”. Tul. Mar. LJ, Vol: 37, 65-106.
  • BOZABALI Banu Bozkurt, “Kurtarma Faaliyetinde Deniz Kirlenmesini Engelleyen Kurtaranın Ücret Hakkı”, S.D.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi C.I S.1,2011, 169-191.
  • BRICE Geoffrey, “Salvage and Maritime Enviroment”, Tulane Law Rev, Vol: 70, No: 2&4, 1995-1996, 669-678.
  • BRICE Geoffrey, Brice on Maritime Law of Salvage, 4. bası, REEDER, John (ed.), Sweet and Maxwell, U.K., 2003.
  • CLETON Robert, “Introductory Note to the International Convention on Salvage, 1989”, Unif L Rev os ,1989, 188-212.
  • DAVIES, M. “Whatever Happened to The Salvage Convention 1989” Journal of Maritime Law and Commerce, 39(4), 2008, 463-504.
  • DEMİR İsmail “Special Compensation Protection and Indemnity Clause (Scopic)”. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 27(4), 2011. 89-110.
  • DEMİR İsmail, 1989 Londra Konvansiyonu Çerçevesinde Kurtarma, 1.Bası, Turhan Kitapevi, Ankara, 2010.
  • GASKELL Nicholas J.J., “The 1989 Salvage Convention and The Lloyd's Open Form (LOF) Salvage Agreement 1990”, Tulane Maritime Law Journal, 16(1), 1991, 1-104.
  • GOLD Edgar, “Marine Salvage: Towards New Regime” Journal of Maritime Law and Commerce, 20(4), 1989, 487-504.
  • GORMLEY W. Paul, “The Development of the Rhodian-Roman Maritime Law to 1681, with Special Emphasis on the Problem of Collision”, 3 Inter-Am L Rev, 1961, 317-346.
  • KARA Hacı, “Uluslararası Sözleşmeler ve Türk Hukuku’na Göre Gemilerin Sebep Olduğu Deniz Kirliliği Zararından Hukuki Sorumluluk”, Yamaner Marka Patent Müşavirlik Yayıncılık Ticaret A.Ş., İstanbul, 2005.
  • KAYIHAN Şaban, Deniz Ticareti Hukuku, Umuttepe Yayınları, Sakarya, 2020.
  • KENDER, Rayegan, Denizde Kurtarma-Yardım 1910 Tarihli Brüksel Konvansiyonu ve Türk Hukukuna Göre, İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 952 Hukuk Fakültesi No: 197, İstanbul, 1962.
  • KENNEDY William Rann/ ROSE Francis D., Kennedy and Rose The Law of Salvage, 6th ed, Sweet and Maxwell, London, 2002.
  • KERR Donald A. “The Past and Future of No Cure-No Pay”. J. Mar. L. & Com. 23, 1992, 411-428.
  • KERR Michael, “The International Convention on Salvage 1989: How It Came to Be”, The International and Comparative Law Quarterly Vol. 39 No. 3, 1990, 530-556.
  • KÖSEOĞLU, Burak, TÖZ Ali Cemal/ ŞAKAR Cenk, "Deniz Atıklarının Değerlendirilmesi ve Geri Dönüşümü: İstaç Örneği". Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 8, 2016, 153-177.
  • KURAN Selami, Uluslararası Deniz Hukuku, 6. Bası, Beta Basım A.Ş., İstanbul, 2016.
  • LOF 2020 Ek A, SCOPIC Klozu tarifesi https://assets.lloyds.com/assets/pdf-scopic-appendix-a- 2020/1/Appendix-A-2020.pdf, erişim tarihi 11.02.2021.
  • MERCANGÖZ Ebru, Kurtarma ve Yardım Hukukunda 1989 Londra Konvansiyonu, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk A.B.D., Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2001.
  • MILLER Anthony R, "Lloyd's Standard Form of Salvage Agreement - LOF 1980: A Commentary." Journal of Maritime Law and Commerce, Vol. 12, Vo. 2, January 1981, 243-262.
  • NANDA Ved P., “The Torrey Canyon Disaster: Some Legal Aspects”, Denv LJ, Vol: 44, 1967, 400-425.
  • NUMMEY T. L. “Environmental Salvage Law in The Age of The Tanker”, Fordham Environmental Law Review”, 20(1), 2009, 267-304.
  • SCOPIC Kloz 2020, https://assets.lloyds.com/assets/pdf-scopic2020/1/SCOPIC-2020.pdf, erişim tarihi 22.01.2021.
  • Semco Salvage & Marine Pte. Ltd. v. Lancer Navigation Co. Ltd (The Nagasaki Spirit) [1997] 1 Lloyd’s Rep. 323. https://publications.parliament.uk/pa/ld199697/ldjudgmt/jd970206/semco01.htm erişim tarihi, 22.01.2021.
  • SHARPE H. Birch, “Maritime Salvage”, Law Quarterly Review 22(2),1906, 163-171.
  • SHEEN Barry, “Conventions on Salvage”, 57 Tulane Law Rev 1387, 1982- 1983, 1387-1411.
  • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı İnternet Sitesi, http://ua.mfa.gov.tr/detay.aspx?2233, erişim tarihi 05.01.2020.
  • YAZICIOĞLU Emine, Kender-Çetingil Deniz Ticareti Hukuku, 16. Bası, Filiz Kitapevi, İstanbul, 2020.
  • ZANELLA T. V. “Marine Salvage and the Protection of the Marine Environment: The Reassessment of the ‘No Cure-No Pay’Principlefor the Protection of the Marine Environment”, Advanced Shipping and Ocean Engineering, Vol. 3 Iss. 4, 2014, 41-49.