TÜRKİYE'DE SİYASAL HAYATTA DÖNÜŞÜM VE LİDER ODAKLI SİYASET

20. yüzyılda hayatın her alanında çok büyük değişimler yaşanmış, iletişim teknolojilerindeki yenilikler, ulaşım araçlarındaki gelişmeler ile yeni ilişki biçimleri ve ağları kurulmuştur. Kuşkusuz bu gelişmelerden en çok etkilenen alanlardan biri de siyasal alan olmuş/olmaktadır. Bu yeni dönemin belirleyici unsurlarından olan iletişim teknolojileri ve kitle iletişim araçları gerek kurumsallaşmış siyasal yapıların gerekse bireylerin siyaset yapma biçimlerini de yapısal olarak dönüşmesinde önemli bir etken olmuştur. Çalışmanın amacı genelde tüm dünyada özelde Türkiye'de siyasal hayatta yaşanan dönüşümle birlikte siyasal karar alma süreçlerinde özellikle siyasal partilerde liderin belirleyicilik konumunu değerlendirmektir. Bu çerçevede içinde bulunulan dönemde lider artan bir şekilde siyasetin merkezine doğru kayarken, 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın ilk yarısında siyasetin en belirleyici unsurları olan siyasi partiler, merkezden gittikçe uzaklaşmakta, belirleyicilik niteliklerini kaybetmekte oldukları çalışmanın varsayımını oluşturmaktadır. Ancak bu varsayım siyasal süreçte siyasi partilerin tamamen devre dışı kaldığı, herhangi bir fonksiyon icra edemedikleri anlamına gelmemektedir. Bu varsayım siyasi partilerin hâlâ siyasetin belirleyici unsurlarından biri olmaya devam ettiklerini, yalnızca önceki dönemlerle karşılaştırıldığında belirleyicilik niteliklerinin aşındığını iddia etmektedir. Çalışmada yöntem olarak ilgili literatür taraması yapılarak son dönemde seçmen tercihleri üzerine yapılmış saha araştırmalarından yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda siyasal süreç içerisinde siyasi partilerin seçmen tercihindeki belirleyicilik özelliklerinin aşındığı, bu süreçte siyasi liderin giderek ağırlık kazandığı ve karar alma süreçlerinde lider odaklı bir siyaset yapma biçiminin siyasal sürece hâkim olmaya başladığı değerlendirmesine varılmıştır.

TRANSFORMATION ON THE POLITICAL LIFE AND LEADER-ORIENTED POLITICS IN THE TURKEY

There had been very big changes all of life, new relation forms and networks had been sat up with using new communication tecnologies and developed transportation devices in the 20th century. Political field have been affected from this developments. Communication tecnologies and mass communicatioan devices determine this period and have a important role to constitutional changing constitutioned political constitute and human's political forms. The aim of this study is evaluate the transformation in the political life and political decision-making process especially the leaders of the political parties determination position generally all over the world and spesifical in Turkey. According this study assumption leader is central of the political life in this period. Political parties, which is the most determined devices in the 19th and 20th centuries political life, leave to determine qualities and central of the political life in this period. But this assumption doesn't means political parties don't have any functions and unpolitics qualities in political progress. This assumption claims that political parties have been just determined as a factor of politics however, they have been eroded determined qualities when compare before terms. As methodology, relevant literature had been searched and used case studies on the last period voter choices in this study. As a result have examined that political parties have been corrosioned their qualities to voter choices determining in political progress and politic leader have been gainning more important role and a leader-oriented politics form have been starting dominate to politics life.

PDF

___

Akgün B (2007) Türkiye'de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi Ve Siyasal Güven, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Akgün B (2007) Türkiye'de Siyasal Partilerin Kurumsallaşma Sorunu Ve Demokratik İstikrar, Demokrasi Ve Siyaset- 3 Siyasi Partilerde Demokratik Sorunlar (Dosya), Türk Harb-İş Dergisi, Sayı: 225.
Akıncı M ve Akın E (2013) Siyasetin Gösterileşmesi, Lider Olgusu Ve Seçmen Tercihi, Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz, Cilt: 9, Yıl: 9, Sayı: 2, 9: 329-352.
Arslanoğlu İ (2015) Türkiye'de Demokrasinin Tarihsel Gelişimi, W3.Gazi.Edu. Tr/~İarslan/ Demokrasiningelisimi.Doc, erişim tarihi: 25.10.2015
Atabek N (2000) Siyasi Partilerde Örgütsel İletişim, Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Eskişehir.
Batum S (2000) Türkiye'de Siyasi Yapılanma Ve Temel Siyasi Sorunlar Sempozyumu, Toplumsal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı Yayınları, 11-12 Şubat, Ankara.
Bektaş A (1993) Demokratikleşme Sürecinde Liderler Oligarşisi; AP Ve CHP (1961-1980), Bağlam Yayınları, İstanbul.
Bila F (2001) Siyasi Partiler Yasası Ve Parti İçi Demokrasi, Sosyal Demokrasi Derneği, Ankara.
Bosuter K (1969) Türk Siyasi Partiler Sisteminde Parti İçi Demokrasi, Ulusal Basımevi, Ankara.
Çaha Ö, Toprak M ve Dalmış İ (2002) Siyasal Parti Üyelerinde Siyasal Katılım Düzeyi: Kırıkkale Örneği, Ömer Çaha (der) Türkiye'de Seçmen Davranışı Ve Siyasal Partiler, Gendaş Yayınları, İstanbul.
Çetin H (2003) Demokratik Meşruiyet Versus Karizmatik Meşruiyet, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs, 27 (1), 91-108.
Demir Ö (2009) Siyasete Yön Veren Rasyonel Cahil Seçmenler, Hukuk Ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 1(1), Issn: 2146-0817 (Online)
Devran Y (2003) Siyasal Kampanya Yönetimi Mesaj-Strateji Ve Taktikler, And Yayınları, İstanbul.
Doğan A Göker G (2010) Yerel Seçimlerinde Seçmen Tercihi (29 Mart Yerel Se- çimleri Elazığ Seçmeni Örneği), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ekim 5(2), 159-187.
Duverger M (1963) Siyasi Rejimler, Yaşar Gürbüz (çev), Remzi Kitabevi, İstanbul.
Duverger M (1993) Siyasi Partiler, Ergun Özbudun (çev), Bilgi Yayınevi, Ankara.
Dündar A (2011) Aday İmajının Seçmen Tercihi Üzerine Etkisi (Yılmaz Büyükerşen Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sos. Bil. Enst., Eskişehir.
Erzen M Ü (2008) Siyasi Lider İmajlarının Seçimlerde Etkisi, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 31, 65-80.
Güzel M (2006) "Küreselleşme, İnternet ve Gençlik Kültürü "Küresel İletişim Dergisi, Bahar, 1, 1-16.
Janda K, Berry J ve Goldman J (2008), The Challenge of Democracy, Ninth Edition, Updated by: Kevin T. Davis, North Central Texas College, Houghton Mifflin, Boston, New York, http://college.cengage.com/polisci/janda/chall _dem/9e/assets/study_guide/janda_sg.pdf, erişim tarihi: 15.12.2015.
Kapani M (2001) Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, 13. Basım, Ankara.
Karpat H K (2008) Türk Demokrasi Tarihi, İmge Yayınları,3. Basım, Ankara.
Katz R S and Mair P (1995), Changing Models Of Party Organization And Party Democracy The Emergence of The Cartel Party, Party Politics, Sage Publications, London Thousand Oaks New Delhi, 1(1), 5-28.
Kışlalı A T (2008) Siyaset Bilimi, İmge Kitabevi, Ankara.
Krouwel A (1998) The Catch-All Party in Western Europe 1945-1990- A Study in Arrested Development Vrije Universiteit, file:///C:/Users/Sau/Desktop/ catch%20all% 20parties%20kruwell.pdf, erişim tarihi: 15.12.2015.
Öz E (1992) Tek Parti Yönetimi Ve Siyasal Katılım, Gündoğan Yayınları, Ankara.
Öz E (1997) Seçimler, Partiler Ve Siyaset: Yeniden Yapılan(Dır)Ma Kriz Ve Parçalanma, Liberal Düşünce Dergisi, Bahar, 6, 66-74.
Parla T (1995) Türkiye'nin Siyasal Rejimi 1980-1989, İletişim Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
Poggi G (2002) Modern Devletin Gelişimi; Sosyolojik Bir Yaklaşım, Şule Kut ve Binnaz Toprak (çev), İstanbul Bilgi Üniv. Yayınları, İkinci Baskı, İstanbul.
Sartori G (2004) Görmenin İktidarı, Gül Batuş ve Bahar Ulukan (çev), Karakutu Yayınları, İstanbul.
Sitembölükbaşı Ş (Tarihsiz) Seçimlerde Yaşanan Oy Değişkenlikleri, http://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/17/files/DERG_/13/ 195-220.pdf, erişim tarihi: 21.12.2015.
Süer S S (2011) "Catch-all" Siyasi partiler, TBB Dergisi, 96, 49-90.
Turan A E (2004) Türkiye'de Seçmen Davranışı, Önceki Kırılmalar Ve 2002 Seçimi, İstanbul Bilgi Ünv. Yayınları, İstanbul.
Turan İ (2011) Türk Siyasi Partilerinde Lider Oligarşisi: Evrimi, Kurumsallaşması Ve Sonuçları, İÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No: 45, 1-21.
Tuncay S (2000) Parti İçi Demokrasi Ve Türkiye, Gündoğan Yayınları, Ankara.
Tuncer E (1995) Siyasi Partiler Ve Demokrasi Sempozyumu, TESAV Toplumsal, Ekonomik, Siyasal Araştırmalar Vakfı, Yayın No: 8, Ankara.
Uztuğ F (2004) Siyasal İletişim Yönetimi, Mediacat, İstanbul.
Wolinetz S B (Tarihsiz) Beyond the Catch_all Party: Approaches to the Study of Parties and Party Organization in Contemporary Democracies, 136-165, http://www.olemiss.edu/courses/pol628/wolinetz02.pdf, erişim tarihi: 18.12.2015.
Yanık M (2002) Parti İçi Demokrasi, Beta Yayınları, İstanbul.
Yıldız N (2002) Türkiye'de Siyasetin Yeni Biçimi Liderler, İmajlar ve Medya, Phoenix Yayınları, Birinci Baskı, Ankara.