Dental Anksiyetenin Ağız Hijyen Alışkanlıkları ve Yaşam Kalitesine Etkisinin Değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmanın amacı diş hekimine tedavi veya kontrol amacıyla başvuran bireylerin dental anksiyete düzeylerini araştırmak, dental korku şiddetine etki eden faktörleri ve dental korkunun ağız hijyen alışkanlıkları ve yaşam kalitesine etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: İstanbul Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Periodontoloji Kliniğine başvuran 380 birey (187 erkek, 193 kadın) çalışmaya dahil edildi. Bireylere sosyodemografik veriler, ağız hijyen alışkanlıklarını değerlendiren anket formu doldurtuldu. Hastaların dental anksiyetelerinin değerlendirilmesinde MDAS testi ve dental anksiyetenin yaşam kalitesine olan etkinin değerlendirilmesinde OHIP-14 testi kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin cinsiyetinin, en son diş hekimine gitme zamanının, diş fırçalama alışkanlıklarının ve daha önceki travmatik deneyimlerinin dental anksiyete düzeyi üzerine istatistiksel olarak anlamlı etkide bulunduğu görüldü. Bireylerin MDAS ve OHIP-14 puanları arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edildi. Çalışmaya katılan bireylerin eğitim düzeylerinin, diş fırçalama alışkanlıkları ve düzenli diş hekimine gitme oranları üzerine istatistiksel anlamlı etkisi görüldü. Sonuç: Çalışmamızda, son bir sene içerisinde diş hekimi ziyaretinde bulunan hastaların dental anksiyetisi daha düşük bulunurken; önceden olumsuz bir dental tedavi geçirmiş olan hastaların dental anksiyete değerleri yüksek bulundu. Dental anksiyetesi düşük olan hastaların düzenli diş fırçalama alışkanlıklarının olduğu görüldü. Dental anksiyetesi yüksek olan hasta grubunda yüksek OHIP-14 skorları alındı.

Anahtar Kelimeler:

Dental anksiyete, diş fırçalama, yaşam kalitesi

PDF

___

KAYNAKLAR
1. Economou GC, Dental anxiety and personality: investigating the relationship between dental anxiety and self-consciousness. Journal of dental education 2003; 67(9): 970-80.
2. Köroğlu A, Durkan R, Diş Hekimliği Uygulamalarında Karşılaştırılan Dental Anksiyete Sendromunun Etiyolojisinin ve Tedavi Yöntemlerinin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 2010; 3.
3. Ergüven SS, Isık B, Kılınç Y, Diş hekimliği fakültesi birinci sınıf öğrencileri ile son sınıf öğrencilerinin dental kaygı-korku düzeylerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi. Act Odontol Turcica 2013; 30.2: 70.
4. Ay ZY, Çağlar F, Orun B, Uskun E, Hastaların ağız sağlığı, dental anksiyete düzeyleri ve olası belirleyicileri ile ilgili bildirimlerinin ölçek sonuçlarıyla tutarlılığı. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 5.2: 56-61.
5. Tunc EP, Fırat D, Onur OD, Sar V, Reliability and validity of the Modified Dental Anxiety Scale (MDAS) in a Turkish population. Community dentistry and oral epidemiology 2005; 33(5): 357-62.
6. De Jongh A, Fransen J, Oosterink-Wubbe F, Aartman I, Psychological trauma exposure and trauma symptoms among individuals with high and low levels of dental anxiety. European journal of oral sciences 2006; 114(4): 286-92.
7. Kara C, Periodontal tedavi esnasındaki anksiyete ile yaş, cinsiyet ve diş hekimine gitme durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Atatürk Üniv. Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 2007; 17(1):12-17.
8. Mehrstedt M, Tonnies S, Eisentraut I, Dental fears, health status, and quality of life. Anesthesia progress 2004; 51(3): 90-4.
9. Ng SK, Leung WK, A community study on the relationship of dental anxiety with oral health status and oral health-related quality of life. Community dentistry and oral epidemiology 2008; 36(4): 347-56.
10. Merin RL, Supportive Periodontal Treatment. In: Newman M, Takei HH, Klokkevold PR, Carranza FA, editors. Carranza’s Clinical Periodontology 12th Ed. Elsevier Canada 2015; 667-676.
11. Allen PF, Assessment of oral health related quality of life. Health and quality of life outcomes 2003; 1: 40.
12. Mumcu G, Inanc N, Ergun T, Ikiz K, Gunes M, Islek U, et al. Oral health related quality of life is affected by disease activity in Behcet's disease. Oral diseases 2006; 12(2): 145-51.
13. Slade GD, Derivation and validation of a short-form oral health impact profile. Community dentistry and oral epidemiology 1997; 25(4): 284-90.
14. Ay ZY, Erdek Y, Öztürk M, Kılınç G, Bozkurt Y, Yılmaz R, Süleyman Demirel Üniversitesi Diş hekimliği Fakültesine başvuran hastalarda dental korku düzeyinin incelenmesi. Cumhuriyet üniversitesi diş hekimliği fakültesi dergisi 2005; 8.1: 8-12.
15. Ay ZY, Gundogar D, Buyukozturk S, Gadbury-Amyot C, Dental Hygiene Fear Survey: reliability and validity of the Turkish version. Journal of dental education 2008 72(2): 183-94.
16. Schuurs AH, Hoogstraten J, Appraisal of dental anxiety and fear questionnaires: a review. Community dentistry and oral epidemiology 1993; 21(6): 329-39.
17. Ilguy D, Ilguy M, Dincer S, Bayirli G, Reliability and validity of the Modified Dental Anxiety Scale in Turkish patients. The Journal of international medical research 2005; 33(2): 252-9.
18. Humphris GM, Freeman R, Campbell J, Tuutti H, D'Souza V, Further evidence for the reliability and validity of the Modified Dental Anxiety Scale. International dental journal 2000; 50(6): 367-70.
19. Wisloff TF, Vassend O, Asmyhr O, Dental anxiety, utilisation of dental services, and DMFS status in Norwegian military recruits. Community dental health 1995; 12(2): 100-3.
20. Pohjola V, Lahti S, Suominen-Taipale L, Hausen, H. Dental fear and subjective oral impacts among adults in Finland. European journal of oral sciences 2009; 117(3): 268-72.
21. Schuller AA, Willumsen T, Holst D, Are there differences in oral health and oral health behavior between individuals with high and low dental fear? Community dentistry and oral epidemiology 2003; 31(2): 116-21.
22. Abrahamsson KH, Berggren, U, Hakeberg M, Carlsson SG. The importance of dental beliefs for the outcome of dental-fear treatment. European journal of oral sciences 2003; 111(2): 99-105.
23. Bergdahl M, Bergdahl J. Temperament and character personality dimensions in patients with dental anxiety. European journal of oral sciences 2003; 111(2): 93-8.
24. Kumar S, Bhargav P, Patel A, Bhati M, Balasubramanyam G, Duraiswamy P, et al. Does dental anxiety influence oral health-related quality of life? Observations from a cross-sectional study among adults in Udaipur district, India. Journal of oral science 2009; 51(2): 245-54.
25. Sghaireen MG, Zwiri AM, Alzoubi IA, Qodceih SM, Al-Omiri MK. Anxiety due to Dental Treatment and Procedures among University Students and Its Correlation with Their Gender and Field of Study. International journal of dentistry 2013; 647436.
26. Armfield JM, Spencer AJ, Stewart JF, Dental fear in Australia: who's afraid of the dentist? Australian dental journal 2006; 51(1): 78-85.
27. Holtzman JM, Berg RG, Mann J, Berkey DB. The relationship of age and gender to fear and anxiety in response to dental care. Special care in dentistry:official publication of the American Association of Hospital Dentists, the Academy of Dentistry for the Handicapped, and the American Society for Geriatric Dentistry 1997; 17(3):82-7.
28. Gisler V, Bassetti R, Mericske-Stern R, Bayer S, Enkling N. A cross-sectional analysis of the prevalence of dental anxiety and its relation to the oral health-related quality of life in patients with dental treatment needs at a university clinic in Switzerland. Gerodontology 2012; 29(2): e290-6.
29. Ragnarsson E, Dental fear and anxiety in an adult Icelandic population. Acta odontologica Scandinavica 1998; 56(2): 100-4.
30. Peretz B, Mersel A, Non-institutionalized elderly dental patients in Israel: socio-demographics, health concerns, and dental anxiety. Special care in dentistry : official publication of the American Association of Hospital Dentists, the Academy of Dentistry for the Handicapped, and the American Society for Geriatric Dentistry 2000; 20(2): 61-5.
31. Haugejorden O, Klock KS, Avoidance of dental visits: the predictive validity of three dental anxiety scales. Acta odontologica Scandinavica 2000; 58(6): 255-9.
32. Ay DS, Özdemir D, Öztürk DM, Polat DS, An assessment of dental anxiety in oral surgery patients Gulhane Med J 2002; 44: 395-398.
33. Ergüven SS, Kılınç Y, Delilbaşı E, Işık B. Bir diş hekimliği fakültesi ağız, diş ve çene cerrahisi kliniğine başvuran hastaların dental kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi. Act Odontol Turcica 2015; 32.1: 7-11
34. Hagglin C, Hakeberg M, Ahlqwist M, Sullivan M, Berggren U. Factors associated with dental anxiety and attendance in middle-aged and elderly women. Community dentistry and oral epidemiology 2000; 28(6): 451-60.
35. Armfield JM, Stewart JF, Spencer AJ. The vicious cycle of dental fear: exploring the interplay between oral health, service utilization and dental fear. BMC oral health, 2007; 7:1.
36. Acharya S, Factors affecting dental anxiety and beliefs in an Indian population. Journal of oral rehabilitation 2008; 35(4): 259-67.