Erman CEYHAN, Utku GURHAN, Fatih İnci, Eda KARAİSMAİLOĞLU, İbrahim Alper YAVUZ, Cahit KOÇAK, Ahmet Özgür YILDIRIM, Özdamar Fuad ÖKEN

Türkçe İnternet Sitelerindeki Ortopedik Hastalıklar Hakkındaki Bilgilerin Değerlendirilmesi: Ön Çapraz Bağ Rüptürü Üzerine Pilot Bir Çalışma

Giriş Hastaların hastalıkları ile ilgili internet araştırması yapma sıklıkları gün geçtikçe artmaktadır. ÖÇB ameliyatı konusunda bilgi arayan hastalar için internet çok önemli bir kaynaktır. Hastaların kaygılarını, tercihlerini, sorularını daha iyi anlamak için onların ulaştıkları verilerin kaynaklarını incelemek gereklidir. Çalışmamızın amacı internetten arama motorları aracılığı ile ulaşılan ÖÇB rüptürü tanı ve tedavisi ile ilgili Türkçe kaynakların güvenilirliğinin değerlendirilmesidir. Gereç ve yöntemler Türkiye pazarındaki en çok kullanılan 3 internet arama motoru tesbit edildi. Google (http://www.google.com) en yaygın kullanılan arama motoru iken Yandex (http://www.yandex.com) , ve Yahoo (http://www.yahoo.com) diğer popüler arama motorları olarak belirlendi. Belirlenen arama motorlarında “ön çapraz bağ ameliyatı” araştırması yapıldı. Google sonuçlarının ilk 30u Yandex ve Yahoo sonuçlarının ilk 10ar tanesi değerlendirildi. İnternet siteleri 2 farklı gözlemci yazar tarafından; sosyal medya, hastane, hekim, akademik, basın, blog, ve yazarı belirtilmeyen bir kuruma ait olmayanlar ise anonim olarak kategorilere ayrıldı. İnternet sitelerinin uygunluğu ve kalitesi; DISCERN Skoru, Journal Of The American Medical Association (JAMA) benchmark kriterleri ve Bruce-Brand ön çapraz bağ rekonstrüksiyonu spesifik içerik skoru kullanılarak belirlendi. Bulgular Sonuç Yazar tipleri arasında Bruce Brand, DISCERN ve JAMA Benchmark Skorları bakımından anlamlı farklılık bulunmuştur. (p=0.006, p<0.001, p<0.001) Çalışmamız sonucunda ön çapraz bağ ameliyatı ile ilgili olarak; arama motorları üzerinden ulaşılan Türkçe kaynakların hastaları bilgilendirmek için yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışma ortopedik hastalıklarda Türkçe kaynakların değerlendirildiği ilk çalışmadır. Hastaların internet üzerinde ulaşacakları kaynakların kalitelerinin ve doğruluklarının değerlendirilmesi, sertifikasyon programları oluşturulması konusunda ortopedi derneklerine, hastanelere, üniversitelere ve hekimlere görevler düşmektedir.

Anahtar Kelimeler:

ön çapraz bağ, internet verileri, DISCERN, jama

PDF

___

Dalton, D.M., E.G. Kelly, and D.C. Molony, Availability of accessible and high-quality information on the Internet for patients regarding the diagnosis and management of rotator cuff tears. Journal of shoulder and elbow surgery, 2015. 24(5): p. e135-e140.
Fox, S. and S. Jones, Americans’ pursuit of health takes place within a widening network of both online and offline sources. Washington, DC: Pew Research Center’s Internet and American Life Project and the California HealthCare Foundation, 2009.
Fox, S., The online health care revolution: How the web helps Americans Take better care of themselves. A Pew Internet and American Life Project Online Report. http://www.pewinternet. org/reports/pdfs/PIP_Health_Report.pdf, 2000.
Bruce-Brand RA, Baker JF, Byrne DP, Hogan NA, McCarthy T. Assessment of the quality and content of information on anterior cruciate ligament reconstruction on the internet. Arthroscopy: the journal of arthroscopic & related surgery. 2013 Jun 1;29(6):1095-100.
Fast, A.M., et al., Evaluating the quality of Internet health resources in pediatric urology. Journal of pediatric urology, 2013. 9(2): p. 151-
O'Neill, S.C., et al., An assessment of the readability and quality of elective orthopaedic information on the Internet. Acta Orthopædica Belgica, 2014. 80(2): p. 153-60.
Starman, J.S., et al., Quality and content of Internet-based information for ten common orthopaedic sports medicine diagnoses. JBJS, 2010. 92(7): p. 1612-8.
Tepeler, A., et al., Evaluation of information about urologic disorders on the Internet: a pilot study of varicoceles/Internet sitelerindeki ürolojik hastaliklar hakkindaki bilgilerin degerlendirilmesi: Varikosel üzerine pilot bir çalisma. Turkish Journal of Urology, 2011. 37(4): p. 321.
Kaicker, J., et al., Assessment of the quality and variability of health information on chronic pain websites using the DISCERN instrument. BMC medicine, 2010. 8(1): p. 59.
Meric F, Bernstam EV, Mirza NQ, Hunt KK, Ames FC, Ross MI, Kuerer HM, Pollock RE, Musen MA, Singletary SE. Breast cancer on the world wide web: cross sectional survey of quality of information and popularity of websites. Bmj. 2002 Mar 9;324(7337):577-81.
Li L, Irvin E, Guzmán J, Bombardier C. Surfing for back pain patients: the nature and quality of back pain information on the Internet. Spine. 2001 Mar 1;26(5):545-57.
Mathur S, Shanti N, Brkaric M, Sood V, Kubeck J, Paulino C, Merola AA. Surfing for scoliosis: the quality of information available on the Internet. Spine. 2005 Dec 1;30(23):2695-700.
Garrett Jr WE, Swiontkowski MF, Weinstein JN, Callaghan J, Rosier RN, Berry DJ, Harrast J, Derosa GP. American Board of Orthopaedic Surgery Practice of the Orthopaedic Surgeon: part-II, certification examination case mix. JBJS. 2006 Mar 1;88(3):660-7.
Peerson A, Saunders M. Health literacy revisited: what do we mean and why does it matter?. Health promotion international. 2009 Apr 16;24(3):285-96.
Ozdemir H, Alper Z, Uncu Y, Bilgel N. Health literacy among adults: a study from Turkey. Health education research. 2010 Jan 15;25(3):464-77.
Gosselin, M.M., et al., Examining internet resources on gender differences in ACL injuries: What patients are reading. The Knee, 2013. 20(3): p. 196-202.
Duncan IC, Kane PW, Lawson KA, Cohen SB, Ciccotti MG, Dodson CC. Evaluation of information available on the internet regarding anterior cruciate ligament reconstruction. Arthroscopy: The Journal of Arthroscopic & Related Surgery. 2013 Jun 1;29(6):1101-7.
Search Engine Market Share Turkey [Internet]. StatCounter Global Stats. [cited 2019Jan22]. Available from: http://gs.statcounter.com/search-engine-market-share/all/turkey
Silberg WM, Lundberg GD, Musacchio RA. Assessing, controlling, and assuring the quality of medical information on the Internet: Caveant lector et viewor—Let the reader and viewer beware. Jama. 1997 Apr 16;277(15):1244-5.
Charnock, D., et al., DISCERN: an instrument for judging the quality of written consumer health information on treatment choices. Journal of Epidemiology & Community Health, 1999. 53(2): p. 105-11.
Boyer C, Baujard V, Geissbühler A. Evolution of Health Web certification through the HONcode experience. InMie 2011 Aug (pp. 53-57).
Epstein HA. Cyberchondriacs. Journal of Hospital Librarianship. 2017 Oct 2;17(4):317-22.
Johnson CC, Garcia GH, Liu JN, Stepan JG, Patel RM, Dines JS. Internet resources for Tommy John injuries: what are patients reading?. Journal of shoulder and elbow surgery. 2016 Dec 1;25(12):e386-93.
Ullrich Jr PF, Vaccaro AR. Patient education on the internet: opportunities and pitfalls. Spine. 2002 Apr 1;27(7):E185-8.
Cassidy JT, Fitzgerald E, Cassidy ES, Cleary M, Byrne DP, Devitt BM, Baker JF. YouTube provides poor information regarding anterior cruciate ligament injury and reconstruction. Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy. 2018 Mar 1;26(3):840-5.