Öğretmen Adaylarının Sahip Oldukları Hoşgörü Düzeylerinin Belirlenmesi

Bireyin, içinde yaşadığı toplumda mutlu olabilmesi için bazı değerlere sahip olması gerekmektedir. Bu değerlerin en önemlilerinden biri de hoşgörüdür. Hoşgörü değerinin öğretilmesi ve topluma yaygınlaştırılması eğitim sayesinde daha da kolay hale gelecektir. Bu anlamda öğretmenlere ve öğretmen adaylarına önemli görevler düşmektedir. Öğretmen adaylarının mesleğe henüz başlamadan hoşgörülü olma eğiliminde olması ve göreve başladığında da bunu sağlıklı bir şekilde öğrenciye hissettirebilmesi değer eğitimi açısından önem arz etmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının hoşgörülü olma düzeylerinin belirlenmesi ve çeşitli değişkenler (cinsiyet, sınıf düzeyi, okuduğu bölüm, yaşadığı coğrafi bölge) açısından incelenmesidir. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeline göre yapılandırılmış ve Süleyman Demirel Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 195 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler, Çalışkan ve Sağlam tarafından geliştirilen hoşgörü eğilim ölçeği kullanılarak toplanmıştır. 18 maddeden oluşan ölçek beşli likert tipine göre hazırlanmıştır. Ölçekte “1” Hiç uygun değil, “2” Uygun değil, “3” Biraz uygun, “4” Uygun, “5” Tamamen uygun şeklinde numaralandırılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının hoşgörülü olma düzeyleri yaşadıkları coğrafi bölge, sınıf düzeyi ve okudukları bölüm türüne göre fazla bir farklılık göstermemektedir. Ancak kadın öğretmen adaylarının erkeklere göre daha hoşgörülü olma eğilimde oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca, araştırmaya katılan öğretmen adaylarının çok yüksek düzeyde olmasa da yükseğe yakın düzeyde hoşgörülü olma eğiliminde olduklarını söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler:

Hoşgörü, Değer, Değerler Eğitimi, Öğretmen Adayı

Determination of Tolerance Levels of Teacher Candidates

The individual needs to have some values in order to be happy in the society in which he lives. One of the most important of these values is tolerance. Teaching the value of tolerance and spreading it to society will become easier thanks to education. In this sense, teachers and teacher candidates have important duties. It is important in terms of value education that teacher candidates tend to be tolerant before they start the profession and make their students feel it in a healthy manner when they start the profession. In this context, the aim of the research is to determine the tolerance levels of the teacher candidates and to examine them in terms of various variables (gender, grade, the type of department they study, geographical area in which they live). The research was structured according to the descriptive survey model from quantitative research methods and was carried out with 195 teacher candidates studying at the Faculty of Education of Süleyman Demirel University. The data in the study was collected using the Tendency to Tolerance Scale developed by Çalışkan and Sağlam. The scale consisting of 18 items was prepared according to the 5-point likert scale. (“1” is absolutely inappropriate, “2” is inappropriate, “3” is slightly appropriate, “4” is appropriate, “5” is absolutely appropriate). As a result of the research, the tolerance levels of teacher candidates do not differ much depending on the geographical area in which they live, grade level and the type of department they study.However, it has been found that female teacher candidates tend to be more tolerant than men.We can also say that the teacher candidates who participated in the study tended to be tolerant at a level close to high, but not at a very high level.

Keywords:

Tolerance, Value, Value Education, Teacher candidate,

PDF

___

Altunay, E., & Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının bilgi toplumunda değerlere ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17(1), 5-28.
Aslan, Ö. (2001). Hoşgörü ve tolerans kavramlarına etimolojik açıdan analitik bir yaklaşım. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(2), 357-380.
Aydın, İ. (2016). Öğretimde denetim. Ankara: Pegem Akademi.
Babaoğlan, E. (2016). Kadın ve erkek eğitim denetmenlerinin kişisel ve mesleki özellikleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 757-769.
Büyükkaragöz, S., & Kesici, Ş. (1996). Öğretmenlerin hoşgörü ve demokratik tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(3), 353-365.
Çalışkan, H. & Sağlam, H.İ. (2012). Hoşgörü eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve ilköğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 12(2), 1431-1446.
Çekin, A. (2013). Öğretmen adaylarının ahlaki olgunluk düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1035-1048.
Çınkır, Ş. (2004). Okulda etkili öğretmen-öğrenci ilişkisinin yönetimi. Milli Eğitim Dergisi, 161, 1-12.
Gürkaynak, İ. (1995). Farklı boyutları ile hoşgörü. İ. Pehlivan (Yay. Haz.). Hoşgörü ve eğitim toplantısı içinde (ss. 34-38). Ankara: UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ortak Yayın No: 2
Güven, A. ve Akkuş, Z. (2004). Demokratik değer kazanımında okulların rolü. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 217-224Hotaman, D. (2012). An investigation of pre-service teachers’ perceptions of teacher personality characteristics. Journal of Theoretical Educational Science, 5(2), 186-201.
Kalın, Z. T., & Nalçacı, A. (2017). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 293-304.
Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaymakcan, R. (2007). Bir değer olarak hoşgörü ve eğitimi. Değerler Eğitimi Merkezi Dergisi, 2(6), 114-119.
Khitruk, V. V., & Ulianova, O. A. (2012). Inclusive tolerance as a basis of professional competence of prospective teachers. Problems of Education in The 21st Century, 43, 21-32.
Kıroğlu, K., Elma, C., Kesten, A., & Egüz, Ş. (2012). Üniversitede demokratik bir değer olarak hoşgörü. Journal of Social Studies Education Research, 3(2), 86-104.
Korkmaz, S. (2000). Türklerde hoşgörü. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(9), 491- 502
Mullen, C. A. (2018). Global leadership: competitiveness, tolerance and creativity-a Canadian provincial example. International Journal of Leadership in Education, 1-15.
Mutluer, C. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “hoşgörü” kavramına ilişkin metaforik algıları. Tarih Okulu Dergisi, 8(22), 575-595.
Ogelman, H., G. & Erten Sarıkaya, H. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin değerler eğitimi konusundaki görüşleri: Denizli ili örneği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 81- 100.
Özdemir, S., & Sezgin, F. (2011). Öğretmen adaylarının bireysel ve örgütsel değerler ile öğrencilerde görmek istedikleri değerlere ilişkin önem sırası algıları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 1-21.
Rice, S. (2009). Education for toleration in an era of zero tolerance school policies: A dewey an analysis. Educational Studies, 45, 556–571.
Senemoğlu, N. (2015). Gelişim, Öğretme ve Öğretim, Ankara: Yargı Yayınevi.
Şahin, Ç. (2011). Perceptions of prospective teachers about tolerance education. Educational Research and Reviews, 6(1), 77-86.
Tatar, A. F. (2009). Okul öncesi eğitiminde (5–6 yaş) hoşgörü eğitimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
Thompson, W. C. (2010). Reconsidering tolerance education: should we recover tolerance or replace it with hospitality?. Philosophy of Education, 346-348.
Türe, H., & Ersoy, A. F. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin hoşgörü eğitimine bakışı ve hoşgörü eğitimine ilişkin uygulamaları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 5(1), 57-87.
Uzun, M., & Köse, A. (2017). Okul öncesi eğitimde değerler eğitiminin uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 305-338.
Üste, R. B. (2007). İnsan hakları eğitimi ve ilköğretimdeki önemi. Ege Academic Review, 1, 295-310.
Weidenfeld, W. (2002). Constructive conflicts: tolerance learning as the basis for democracy. Prospects, 32(1), 95-102.
Widmalm, S. (2005). Trust and tolerance in India: findings from Madhya Pradesh and Kerala. India Review, 4, 233-257.
Yetim, N. (2002). Sosyal sermaye olarak kadın girişimciler: Mersin örneği. Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(2), 79-92.