Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Bağlanma Örüntüleri ile Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Araştırma okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 48-72 aylık çocukların bağlanma örüntüleri ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla planlanmıştır. Bununla birlikte bağlanma örüntülerinin annenin yaşı, öğrenim durumu, çalışma durumu ve babanın yaşı, öğrenim durumu, mesleği gibi değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği sorusuna da cevap aranmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde bulunan ilkokula bağlı anasınıfları ve bağımsız anaokullarına devam eden 48-72 aylık çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini evrenden tesadüfî küme örnekleme formülü kullanılarak belirlenmiş 331 çocuk oluşturmaktadır. Veriler “Genel Bilgi Formu”, “Bağlanma Öykü Tamamlama Testi” ve “Okul Öncesi Çocuklar İçin Motivasyon Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda bağlanma puanlarının anne yaşı, baba yaşı, anne öğrenim durumu ve baba mesleği değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği; baba öğrenim durumu ve anne çalışma durumu değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. Bununla birlikte güvenli bağlanan çocukların motivasyon düzeylerinin güvensiz bağlanan çocuklara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Okul öncesi, Motivasyon, Bağlanma

Investigation of the Relationship Between Attachment Patterns and Motivational Levels of Preschool Children

The study was planned to investigate the relationship between attachment patterns and motivation levels of 48-72 month old children attending preschool education institutions. In addition, the question was asked whether the attachment patterns differ according to the variables such as mother's age, educational status, working status and father's age, educational status, and occupation. The population of the study consists of 48-72 months old children attending kindergartens connected to primary school and independent kindergartens in the Silvan district of Diyarbakır in the 2018-2019 academic year. The sample of the study consists of 331 children from the universe determined by using random cluster sampling formula. Data were obtained by using “General Information Form”, “Attachment Story Completion Test” and “The Motivation Scale for Preschool Children”. As a result of the study, it was observed that attachment scores did not differ significantly according to the variables of mother age, father age, mother education level and father profession; however, it was found that there was a significant difference according to the variables of father's education and mother's working status. At the same time, it was found that the motivation levels of the children with secure attachment were higher than those with insecure attachment.

Keywords:

Attachment, Motivation, Preschool,

PDF

___

Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361.
Arıkan, R. (2011). Araştırma yöntem ve teknikleri. Ankara: Nobel.
Aşçıoğlu, G. (2012). Okul öncesi dönem çocuklarında motivasyonun görsel sanat çalışmaları üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ata, S. (2014). Okul öncesi öğretmenlerde bağlanma ve sınıf yönetimi profillerinin anne bağlanması ve çocuk yetiştirme tutumlarıyla ilişkilerinin incelenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Awan R. U. N., Noureen G., & Naz A. (2011). A study of relationship between achievement motivation, self-concept and achievement in English and Mathematics at secondary level. International Education Studies, 4(3), 72-79.
Berhenke, A. L. (2013). Motivation, self-regulation, and learning in preschool. Doctoral Thesis. University of Michigan.
Bowlby, J. (1969). Attachment and Loss, Vol. 1. Attachment. New York: Basic Books.
Bowlby, J. (1973). Attachment and Loss, Vol. II. Separation, Anxiety and Anger. New York: Basic Books.
Çağdaş, A. (2015). Anne- baba-çocuk iletişimi. Ankara: Eğiten Kitap.
Demir, S. (2018). Okul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dil ile öğretmen motivasyonunun incelenmesi. Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
Doğanay Koç, E. (2017). Okul öncesi eğitime devam eden 60 ay ve üzeri çocukların anne bağlanma stillerinin; empatik, duygusal ve sosyal beceri düzeylerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Evirgen Geniş, N. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarında bağlanma ve benlik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Karabük.
Görgü, E. (2015). Okula devam eden 5-6 yaş grubu çocukların bağlanma biçimleri ve sosyal davranışları ile annelerinin bağlanma biçimi ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Gültekin Akduman, G., & Türkoğlu, D. (2013). Okul öncesi dönem çocuğu olan babaların babalık rollerini algılamaları ile çocuklarının davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslar Arası Hakemli Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 1(1), 1-17.
İlaslan, Ö. (2009). Çocukların bağlanma davranışlarının özlük niteliklerine ve anne bağlanma stillerine göre incelenmesi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Karaboğa, M. (2011). Çocuklarda bağlanma stilleri ve benlik saygısının aleksitimi üzerindeki yordayıcı rolünün incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
Kaymak, P. (2015). Bağlanma stillerinin okul öncesi dönem sosyal davranışlara etkisinin incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Mayda, F. A. (2019). Çocuklara yönelik şiddet ve bağlanma ilişkisinin incelenmesi: Futbol altyapı örneği. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Nair, H., & Murray, A. D. (2005). Predictors of attachment security in preschool children from intact and divorced families. The Journal of genetic psychology, 166(3), 245-263.
Nalbantoğlu, G. (2016). 6 ile 11 yaş arasında çocuklarda görülen ruhsal sorunların annelerin bağlanma düzeyi, çocuk yetiştirme tutumu ve aile işlevleri ile olan ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özbey, S.& Dağlıoğlu, E. (2017). Adaptation study of the motivation scale for the preschool children (DMQ18). International Journal of Academic Research. Vol.4 2(1), 1-14.
Özbey, S. (2018a). Okul öncesi dönem çocuklarında motivasyon ve öz düzenleme becerileri üzerine bir inceleme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(65), 26-47.
Özbey, S. (2018b). Okul öncesi dönem çocuklarının ahlaki değer davranışları ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(16), 1-15.
Özkan, T. (2014). Çocuğu okul öncesi eğitim kurumuna devam eden babalara uygulanan baba katılım programının baba-çocuk ilişkisi üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özyürek, A., & Gürleyik, S. (2016). Anne babaların okul öncesi dönem çocukları ile etkileşimlerinde oyunun yeri. Journal of International Social Research, 9(42), 1283-1289.
Pintrich P. R., & Schunk, D. H. (2002). Motivation in education: theory, research and application. New Jersey: Pearson Education, Inc.
Poyraz, M. (2007). Babaların babalık rolünü algılamalarıyla kendi ebeveynlerinin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Reitz, E., Deković, M., & Meijer, A. M. (2005). The structure and stability of externalizing and internalizing problem behavior during early adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 34(6), 577-588.
Sikhwari, T. D. (2014). A study of the relationship between motivation, self-concept and academic achievement of students at a University in Limpopo Province, South Africa. International Journal of Educational Sciences, 6(1), 19-25.
Sümer, N., Sayıl, M., & Kazak-Berument, S. (2016). Anne duyarlığı ve çocuklarda bağlanma. İstanbul: Koç Üniversitesi.
Stipek, D, & Seal, K. (2001). Motivated minds: Raising children to love learning. New York: Henry Holt & Company.
Şahin, H. G. (2019). 60-72 aylık çocukların bağlanma durumları ile yalnızlık ve memnuniyetsizlik duyguları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
Şipit, G. (2019). Yetişkin bireylerde bağlanma stillerinin duyguları ifade etme şekiller i ve empatik eğilim yeteneklerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Telli, A. A., & Özkan, H. (2016). 3-6 yaş grubu çocuğu olan babaların babalık rolü algısı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 6(2), 127-134.
Traş, Z. (2017). Sınıfta motivasyon. G. Yüksel & S. Büyükalan Filiz (Ed.), Sınıf yönetimi içinde (s. 213-240). Ankara: Pegem.
Turhan, M., & Çetinsöz, B. C. (2019). Duygusal zekâ ve motivasyon arasındaki ilişki: Turizm programı öğrencileri üzerine bir araştırma. Electronic Journal of Social Sciences, 18(69), 268-287.
Türköz, Y. (2007). Okulöncesi çocuklarda bağlanma örüntüsünün kişilerarası problem çözme ve açık bellek süreçlerine etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Uluç, S. (2005). Okul öncesi çocuklarda benliğe ilişkin inançlar, kişilerarası şemalar ve bağlanma ilişkisinin temsilleri arasındaki ilişki: Ebeveynlerin kişilerarası şemalarının ve bağlanma modellerinin etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Uluç, S., & Öktem, F. (2010). Okul öncesi çocuklarda güvenli yer senaryoları ve kişilerarası beklentiler arasındaki ilişkiler. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 17 (3), 139-147.
Ural, O., Güven, G., Sezer, T., Azkeskin, K. E., & Yılmaz, E. (2015). Okul öncesi dönemdeki çocukların bağlanma biçimleri ile sosyal yetkinlik ve duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 2, 589- 598.
Uyar, M. (2019). Beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin psikolojik iyi oluş düzeylerini yordamada bağlanma tarzları ve bilişsel duygu düzenlemenin rolünün incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Ünlü, F. (2015). Ebeveyni boşanmış bireylede benlik saygısı, yalnızlık ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yavuz, F. (2006). Okul motivasyonunu değerlendirme ölçeği yapılandırılması ve güvenirliği. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Zembat, R., Akşın-Yavuz, E., Tunçelı, H. İ., & Yılmaz, H. (2018). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ile akademik motivasyon ve başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi (Journal of Theoretical Educational Science), 11(4), 789-808.